4 dni pracy, pełna pensja. Ekspert HR ostrzega przed chaosem

Czterodniowy tydzień pracy trafia do polskich firm

Kończy się kult pracy wśród Polaków. Jak pokazuje rynek, coraz częściej zamiast nadgodzin pracownicy wybierają czas dla siebie. A teraz mogą zyskać znacznie więcej. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej rusza z nowym programem, który zmieni codzienność wielu osób. Na razie pilotażowo i nie na zawsze. Mowa o projekcie „Skrócony czas pracy – to się dzieje”.

Program zakłada więcej czasu wolnego dla pracowników. Obejmie na początek 90 przedsiębiorstw. Każda z objętych wsparciem instytucji musiała spełnić szereg warunków, by do niego przystąpić. Jak czytamy na stronie Gov.pl, firma musi spełnić następujące warunki:

• istnieć co najmniej od roku,
• zatrudniać minimum 75 proc. pracowników na umowie o pracę,
• skrócony czas pracy musi dotyczyć co najmniej połowy zatrudnionych pracowników,
• utrzymać ilość zatrudnionych pracowników co najmniej w 90 proc. w odniesieniu do początkowego stanu kadrowego,
• utrzymać wszystkie warunki pracy, które podwładni posiadali na początku programu.

Ministerstwo przeznaczyło aż 50 mln zł z Funduszu Pracy. Z tego jedno przedsiębiorstwo może otrzymać maksymalnie 1 milion złotych. Nic więc dziwnego, że firmy lawinowo ruszyły ze składaniem aplikacji. Zainteresowanie wśród przedsiębiorców przeszło najśmielsze oczekiwania Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Do programu głosiło się prawie 2000 przedsiębiorstw.

Skrócony czas pracy: konkretne sektory i konkretny okres

Do programu zostało wybranych 90 firm. Zakwalifikowani uczestnicy programu to firmy z branży odzieżowej, wodociągowej oraz filharmonie. Pilotaż skróconego czasu pracy potrwa przez cały 2026 rok.

Co zyskają dzięki nim sami pracownicy? Przede wszystkim więcej wolnego. W zależności od polityki danego miejsca będzie to więcej dni urlopowych, skrócony czas pracy we wszystkich pięciu dniach roboczych albo czterodniowy tydzień pracy. Co ważne, firmy, które wezmą udział w pilotażowym programie, nie mogą obniżyć wynagrodzenia swoim pracownikom. Przy zmniejszonym wymiarze godzin tracą w pewnym stopniu zasoby w postaci siły roboczej. Ale ekspert zwraca uwagę na jeszcze inny, negatywny aspekt tego pomysłu.

Minusy pracy 4 dni w tygodniu dla firm

Wymogiem jest, aby minimum 75 procent pracowników w danej firmie korzystało z programu. Jeśli przedsiębiorca nie zdecyduje się na objęcie programem wszystkich zatrudnionych, to będzie musiał rozdzielić system kadrowy na dwie części: jedna ze skróconym czasem pracy, a druga ze standardowym. To rodzi problem dla kadr.

„Taki podział oznacza dla działów HR prowadzenie dwóch równoległych ewidencji czasu pracy, osobnych grafików i systemów wynagrodzeń. W systemach kadrowo-płacowych trzeba będzie ustawić różne normy dobowe i tygodniowe, zdefiniować nowe kalendarze pracy oraz odrębne algorytmy naliczania nadgodzin, dodatków i urlopów” – wyjaśnił Łukasz Prasołek, ekspert z zakresu rozliczania czasu pracy na łamach portalu Dziennik Gazeta Prawna.

Oprócz tego Prasołek dodał też, że nowy system przysporzy kłopotów przy naliczaniu nieobecności i urlopów. Jeśli czas pracy zostanie naliczony od 7 godzin, a nie od 8, jak do tej pory, powstanie dodatkowa godzina urlopu wypoczynkowego dziennie. Podobna sytuacja tyczy się urlopu wychowawczego, czy z powodu siły wyższej.

Chcesz poznać więcej ciekawostek na temat pracy? Znajdziesz je na naszym kanale na YouTube.

Nie tylko Polska wprowadza zmiany

To, co w Polsce dopiero raczkuje, w innych krajach staje się normą. Przykładem jest: Belgia, Islandia, Hiszpania, Francja, Holandia, Wielka Brytania czy chociażby Japonia. To w Kraju Kwitnącej Wiśni od kwietnia tego roku rząd skrócił czas pracy o dwie godziny dziennie. Ma im to pomóc w podwyższeniu drastycznie spadającej liczby dzietności. Więcej na ten temat przeczytasz tutaj.

Skrócenie tygodnia pracy może być kluczem do odciążenia przepracowanych Polaków. A jest co zmieniać. Polska zajmuje 3. miejsce w rankingu najbardziej zapracowanych państw. Dane przygotowane przez Eurostat dla państw Unii Europejskiej mówią, że średnio spędzamy w pracy 38.9 godzin tygodniowo. Wyprzedza nas tylko Grecja (39,8h) i Bułgaria (39h).

Skrócony czas pracy może objąć mniej przepracowanych godzin dziennie, więcej urlopu lub czterodniowy tydzień pracy. Mimo że to rozwiązanie czasowe, może przynieść pracownikom wiele pożytku. Czas pokaże, czy program pilotażowy pociągnie za sobą rewolucję na polskim rynku pracy.

Czy ktoś wśród Twoich bliskich interesuje się pracą 4 dni w tygodniu? Podeślij mu te informacje.

Czterodniowy tydzień pracy — to musisz wiedzieć:

1. Na czym to polega skrócony tydzień pracy?
   Pracujesz krócej, ale zarabiasz tyle samo. Pilotaż obejmie 90 firm. Budżet programu to 50 mln zł.
2. Kto może w tym uczestniczyć?
   Firmy z minimum rocznym stażem, zatrudniające większość zespołu na etat. Przedsiębiorstwa muszą zachować warunki pracy.
3. Jakie są minusy tego rozwiązania dla samych firm?
   Więcej pracy dla działów HR, które muszą tworzyć dodatkowe lub równolegle ewidencje, trudniej rozliczyć im urlopy i czas pracy pracowników.

Warto przeczytać: Kultura czasu wolnego. Dlaczego balans między pracą a rekreacją jest tak ważny

Nowy numer kwartalnika Holistic News — nowa promocja!

Do 31 października możesz skorzystać z darmowej dostawy paczkomatem.
Wpisz kod HNEWS0 finalizując zakupy w Księgarni Holistic News