Prawda i Dobro
Związki i rozstania na emigracji. Bolesna cena za „lepsze życie”
17 stycznia 2025
Zastosowanie AI w medycynie – kontrowersje i możliwości
AI w medycynie to temat, który budzi spore kontrowersje, szczególnie w kontekście powierzenia zdrowia i życia maszynom. Choć idea ta nie jest nowa, nadal pozostaje „melodią przyszłości”. Na rynku brakuje w pełni autonomicznych systemów zdolnych do samodzielnego leczenia ludzi, jednak już teraz sztuczna inteligencja znacząco usprawnia diagnozę wielu chorób, w tym raka. Potwierdzają to wyniki badania naukowców z Uniwersytetu w Lubece, opublikowane w czasopiśmie Nature Medicine.
Zadaniem sztucznej inteligencji w medycynie nie jest (póki co) całkowite przejęcie roli lekarza. Zamiast tego ma ona odciążyć człowieka. W badaniu przeprowadzonym przez Alexandra Katalinica wzięło udział prawie 200 radiologów. Wyniki pokazały, że AI przyczynia się do znacznego poprawienia diagnozowania raka piersi. Lekarz dokonuje diagnozy raka piersi na podstawie mammografii, czyli prześwietlenia piersi. Jeśli lekarz zauważy coś niepokojącego, może zlecić biopsję – pobranie fragmentu tkanki z podejrzanego miejsca do analizy pod mikroskopem. Czasami, dla dokładniejszej oceny, stosuje się rezonans magnetyczny (MRI). Wszystkie te kroki pomagają potwierdzić lub wykluczyć obecność raka piersi.
Polecamy: Nowy wynalazek. Mikroroboty będą leczyć stwardnienie rozsiane
AI w praktyce klinicznej – wyniki badań
W ramach badania radiolodzy przebadali 461 818 kobiet w 12 ośrodkach badań w Niemczech w okresie od lipca 2021 do lutego 2023 roku. Każda pacjentka mogła zdecydować, czy chce korzystać ze sztucznej inteligencji. Na taki krok zdecydowało się 260 739 pacjentek, które zostały przebadane zarówno przez lekarza, jak i AI. Reszta z nich była badana wyłącznie przez człowieka. U pacjentek, które zdecydowały się na diagnozę AI, wykryto raka piersi w 6,7 przypadkach na 1000. To o 17,6 proc. więcej niż u kobiet, które skorzystały wyłącznie z pomocy lekarza. Kobiety, u których podejrzenie raka oceniono za pomocą AI, miały większe szanse na wykrycie komórek rakowych w biopsji. Odsetek potwierdzonych przypadków wyniósł 64,5 proc., w porównaniu do 59,2 proc. wśród kobiet, u których AI nie zastosowano.
Prowadzący badania byli zaskoczeni tym, w jakim stopniu AI w medycynie poprawiła wykrywalność raka piersi.
„Możemy teraz wykazać, że sztuczna inteligencja znacznie poprawia wskaźnik wykrywania raka w badaniach przesiewowych w kierunku nowotworu piersi” – czytamy w oświadczeniu opublikowanym przez Katalinica.
W eksperymencie wzięła udział także firma Vara, która zajmuje się sztuczną inteligencją. Jej przedstawiciel zwrócił uwagę, że AI nie tylko poprawi skuteczność wykrywania raka, ale także zaoszczędzi czas lekarzom.
Wątpliwości i wyzwania związane z AI w medycynie
Nie wszyscy medycy są przekonani do stosowania AI przy diagnozach raka i innych chorób. W czasie badania dochodziło bowiem do sytuacji, w których radiolodzy spędzali mniej czasu na badaniu skanów pacjentów, których sztuczna inteligencja uznała za zdrowych. Średni czas, w jakim lekarze im się przyglądali, wynosił 16 sekund. Gdy AI nie była w stanie sklasyfikować wyniku badania, czas ten wydłużał się do 30 sekund.
Przed lekarzami i specjalistami od AI jest jeszcze daleka droga. Powszechne zastosowanie sztucznej inteligencji w diagnozowaniu wydaje się pewne, ale wymaga dalszych badań. Należy zwrócić również uwagę na aspekt psychologiczny. Pacjenci niekoniecznie będą chcieli zaufać algorytmom – nawet jeśli te mają być tylko pomocą, a nie samodzielnie diagnozować. Badania z 2022 roku pokazują, że 44 proc. pacjentów deklaruje swoje zaufanie do diagnozy stawianej przez AI, podczas gdy 31 proc. pozostaje neutralnych.
AI a polski kontekst – co myślą pacjenci?
Jak do AI w medycynie podchodzą Polacy? Według raportu opublikowanego przez „Puls Medycyny” 67 proc. Polaków uważa, że AI może ulepszyć proces leczenia. Jednak tylko 37 proc. z zadowoleniem przyjęłoby jej wykorzystanie w diagnostyce medycznej, a 40 proc. zgodziłoby się na operację przeprowadzaną przez AI.
Polecamy: Jak działa znieczulenie. Co dzieje się w mózgu pod wpływem narkozy?
