Alzheimer zabiera pamięć o najbliższych. Odkryto jak ten mechanizm działa

Dramat rodzin osób chorych na Alzheimera.

Tata pani Hanny, którego historię opisuje Medonet, pod koniec życia patrzył na swoją żonę – kobietę, z którą przeżył sześć dekad – jak na zupełnie obcą osobę. Mama pani Elżbiety, bohaterki wywiadu w portalu DlaUmysłu.pl, „czasem wspomina, że urodziła dzieci, ale chyba nie kojarzy, że ja jestem jednym z nich”. Te historie to powtarzający się koszmar milionów krewnych osób chorych dla alzheimera. Dlaczego choroba odbiera ta nam pamięć o najbliższych? I czy da się temu zapobiec?

Utrata pamięci w chorobie Alzheimera – co ją powoduje?

Ostatnie badania naukowców z Uniwersytetu Wirginii (UVA) rzucają nowe światło na ten mechanizm. Poza tym niosą też nadzieję milionom pacjentów i ich rodzinom. Amerykańscy medycy nie tylko odkryli źródło problemu, ale też opracowali środek, który chroni mózg przed zgubnymi skutkami choroby Alzheimera.

Jak powstrzymać utratę pamięci społecznej?

Za zapamiętywanie osób, z którymi łączy nas jakaś relacja odpowiedzialna jest tzw. pamięć społeczna. Naukowcy z UVA ustalili, że choroba Alzheimera powoduje rozpad specjalnych struktur ochronnych wokół komórek mózgowych. To właśnie ten proces sprawia, że chorzy tracą zdolność rozpoznawania członków rodziny, przyjaciół, znajomych.

„Znalezienie zmiany strukturalnej, która wyjaśnia specyficzną utratę pamięci w chorobie Alzheimera, jest bardzo ekscytujące” – mówi Harald Sontheimer, jeden z autorów badania. „To zupełnie nowy cel terapeutyczny, a my mamy już w ręku odpowiednich kandydatów na leki” – dodaje naukowiec, cytowany w informacji prasowej uczelni.

Bariera, która chroni pamięć

Badania przeprowadzono na myszach. Okazuje się, że za utratę pamięci społecznej odpowiedzialny jej rozpad tzw. sieci peryneuronalnych, ochronnych barier wokół neuronów. Gryzonie, u których struktury te były uszkodzone, nie rozpoznawały znajomych osobników. Wciąż potrafiły jednak zapamiętywać znane przedmioty i rozróżniać je od nowych.

Oznacza to, że sieci peryneuronalne nie są odpowiedzialne ogólnie za pamięć, ale konkretnie za tę jej część, która jest związana z kontaktami społecznymi. Funkcjonowanie choroby u myszy niemal dokładnie odbija mechanizm działania alzheimera u ludzi. Najczęściej ich pamięć społeczna zanika, zanim pacjenci zapomną o tym, czym są otaczające ich przedmioty. Czy da się jednak sprawić, aby struktury wokół neuronów nie ulegały rozpadowi?

Testy leku i nadzieja dla chorych

Zespół z UVA przetestował na myszach inhibitory MMP – klasę leków badanych już wcześniej w kontekście raka i artretyzmu. Rezultat? Terapia zadziałała. Zapobiegła dalszym uszkodzeniom sieci peryneuronalnych i pomogła myszom zachować pamięć o sobie nawzajem.

„Nasze odkrycie przybliża nas do znalezienia nowego, nietradycyjnego sposobu leczenia, a nawet zapobiegania alzheimerowi” – mówi doktorantka Lata Chaunsali, jedna z autorek badania.

Ostrożny optymizm

Choroba Alzheimera dotyka 55 milionów ludzi na całym świecie. W ciągu najbliższych pięciu lat liczba ta ma wzrosnąć nawet o 35 proc. Czy ustalenia zespołu z UVA mogą spowolnić ten proces? Badacze na razie wyrażają ostrożny optymizm i podkreślają: droga od odkrycia leku do zastosowania go na ludzkich pacjentach jest długa.

„Choć mamy leki, które mogą opóźnić rozpad sieci peryneuronalnych i tym samym opóźnić utratę pamięci, potrzeba więcej badań nad bezpieczeństwem i skutecznością naszego podejścia, zanim będzie można je rozważyć u ludzi” – zaznacza Sontheimer.

Źródło utraty pamięci w chorobie Alzheimera – szukaliśmy w złym miejscu?

Badania naukowców z UVA dostarczyły jeszcze jednej ciekawej informacji. Okazuje się, że rozpad sieci peryneuronalnych następował całkowicie niezależnie od powstawania złogów amyloidu i blaszek beta. To właśnie nadmiar tych substancji był do tej pory uważany za główną przyczynę choroby Alzheimera. Czy zatem przez lata szukaliśmy winowajcy tego schorzenia nie tam, gdzie trzeba? Kolejne pogłębione pytania powinny pomóc odpowiedzieć na to pytanie.

Kiedy potrzebna jest emocjonalna pomoc? Dowiesz się tego na kanale Holistic News na YouTube:

Gdzie do tej pory szukano źródeł Alzheimera? Sprawdź w artykule: Nowa nadzieja dla chorych. Odkryto, co może cofać Alzheimera

Black Friday & Cyber Monday

Black Friday przez cały listopad! -20% na cały koszyk z kodem: BLACK20
Do zobaczenia!
Księgarnia Holistic News