Lubimy wracać do przeszłości. To pomaga podejmować decyzje

Jak mózg zapisuje przeszłość

Naukowcy zgromadzili znaczną wiedzę na temat tego, jak działa analiza wspomnień w mózgu. Planowane działania i przeszłe wydarzenia zapisują się w skomplikowanych sieciach neuronalnych. Badacze badają, jak te procesy pozwalają mózgowi tworzyć nowe wspomnienia, przywoływać stare oraz przewidywać przyszłość i planować kolejne kroki.

Zespół naukowców pod kierunkiem neuronaukowca Jeremy’ego R. Manninga postanowił zbadać, jak ludzie wykorzystują informacje o przeszłości innych osób. Wnioski z analizy opublikował w czasopiśmie naukowym Nature Communication. W momencie nawiązywania znajomości szczegóły dotyczące przeszłości drugiej osoby odgrywają kluczową rolę – wpływają na sposób jej postrzegania i nawiązanie interakcji. Nasze opinie w dużej mierze opierają się na analizie doświadczeń tej osoby. Manning i jego studenci chcieli zrozumieć, jakie wskazówki pomagają nam dokonywać tych ocen.

Polecamy: Podróże w czasie i paradoksy. Naukowiec znalazł wyjście z pętli

Analiza wspomnień i jej wyniki

Naukowcy postawili pytanie, czy znajomość teraźniejszości pozwala skutecznie odgadnąć przeszłość i przyszłość. Mechanika klasyczna sugeruje, że znajomość bieżących parametrów pozwala przewidzieć zarówno wcześniejsze, jak i późniejsze wydarzenia. Czy można to jednak odnieść do interakcji społecznych?

Badanie przeprowadzono w Dartmouth College. Wzięło w nim udział 36 osób, które oglądały fragmenty programu telewizyjnego. Ich zadaniem było odgadnięcie, co wydarzyło się przed oraz po prezentowanych scenach. Wyniki pokazały, że uczestnicy znacznie lepiej radzili sobie z odgadywaniem wydarzeń z przeszłości niż z przyszłości.

Wyjaśnienie tego zjawiska tkwi w dialogach bohaterów na ekranie. Postacie częściej wspominały przeszłość – około 1,7 razy częściej niż mówiły o przyszłości. To właśnie te rozmowy dostarczały uczestnikom wskazówek, które pomagały im lepiej zrozumieć wcześniejsze wydarzenia.

Szerzej zakrojone badania

Początkowo badacze podchodzili do wyników z rezerwą, podejrzewając, że mogą one być specyficzne dla wybranego programu telewizyjnego. Aby to zweryfikować, przeprowadzili kolejne badanie z użyciem innego serialu. Rezultaty były zaskakujące – bohaterowie również częściej odnosili się do przeszłości niż do przyszłości.

Aby lepiej zrozumieć ten fenomen, zespół naukowców przeprowadził analizę wspomnień, badając dziesiątki milionów rozmów – zarówno prawdziwych, jak i fikcyjnych – pochodzących z książek, filmów, seriali oraz codziennych interakcji. Wyniki były jednoznaczne: zarówno ludzie, jak i fikcyjne postacie częściej odnoszą się do przeszłości. Badania potwierdziły, że asymetria w skupianiu się na minionych wydarzeniach jest fundamentalną cechą ludzkiej komunikacji.

Dlaczego tak się dzieje? Odpowiedź wydaje się oczywista – przeszłość jest znana, a przyszłość pełna niewiadomych. Ludzie wolą dzielić się tym, co już wiedzą, niż próbować przewidywać to, co może się dopiero wydarzyć.

Analiza wspomnień ma praktyczne znaczenie

Wspomnienia mogą mieć praktyczne zastosowanie. Połączenie bieżącego doświadczenia z czymś z przeszłości często wywołuje żywe obrazy dawnych chwil. Na przykład zapach pieczywa z piekarni może przypomnieć wspomnienia z dzieciństwa. W takich momentach ludzie próbują odtworzyć przyjemne uczucia z przeszłości.

Wspomnienia odgrywają ważną rolę w codziennym życiu, pomagając radzić sobie w złożonych sytuacjach. Dzięki wskazówkom z przeszłości można podejmować lepsze decyzje. Ich głównym celem jest umożliwienie przewidywania przyszłości – choćby w niedoskonały sposób.

Polecamy: Presja otwartej przestrzeni. Tak organizacja biura wpływa na mózg