Śpisz za krótko? Płacisz za to cenę dodatkowymi kilogramami

Brak snu wpływa na tycie

Niby wszyscy wiemy, że mało ruchu i nadmiar kalorycznego jedzenia prowadzą do przybierania na wadze. Ale co, jeśli ćwiczysz, zdrowo się odżywiasz, a mimo to liczba na wadze rośnie? Czy naprawdę można tyć bez wyraźnej przyczyny? Okazuje się, że tak – a winowajcą może być… brak snu.

Na ten temat wypowiedziała się Joanna Fong-Isariyawongse, neurolog z Centrum Medycznego Uniwersytetu Pittsburskiego, która od lat bada, jak sen wpływa na zdrowie. Analizując wyniki licznych badań, zauważyła prostą zależność: kiedy śpimy mniej, jemy więcej – a kiedy jemy więcej, tyjemy. Innymi słowy, niedobór snu uruchamia mechanizmy, które zwiększają apetyt i skłaniają nas do sięgania po kaloryczne przekąski.

Brak snu a tycie — mechanizm

To błędne koło ma swoje wyjaśnienie w nauce. Liczne badania wykazały, że zbyt mała ilość snu osłabia samokontrolę, upośledza metabolizm glukozy, a sygnał głodu oszukuje. Informuje człowieka, że potrzebuje pożywienia, mimo że wcale tak nie jest. To prowadzi do zwiększenia ryzyka przyrostu masy ciała. 

Co ciekawe, zmiany te mogą wystąpić w ekspresowym tempie, czyli nawet po jednej nieprzespanej nocy. Z czasem zaś stają coraz bardziej szkodliwe, o ile ich nie przerwiesz.

Grelina i leptyna – hormony, które niszczą Twoją dietę

Nasze organizmy są zarządzane przez hormony. To one wskazują, co i jak mamy robić. Tak jest też z głodem. Odpowiadają za niego dwa hormony: grelina – informuje, że jesteś głodny oraz leptyna, która informuje mózg, że jesteś już syty.

Zbyt krótki sen zwiększa działanie greliny, a obniża leptyny. Mózg staje się bardziej wyczulony na stres, co zwiększa łaknienie. By ten efekt zadziałał, wystarczy, że w ciągu jednej nocy będziesz spać tylko przez 5 godzin. Jeśli takie noce będą się powtarzać regularnie, efekt działania hormonów także się nasili i stanie się normą.

Niedobór snu prowadzi do chorób

Myślisz, że to wszystko? Wcale nie – to dopiero początek. Brak snu wpływa bezpośrednio na pracę mózgu. Gdy śpimy zbyt krótko, aktywują się ośrodki nagrody odpowiedzialne za odczuwanie przyjemności. W praktyce oznacza to większą ochotę na niezdrowe, wysokokaloryczne jedzenie – nawet wtedy, gdy wcale nie jesteśmy głodni.

Sen ma też ogromny wpływ na gospodarkę cukrową organizmu. Kiedy jesteśmy niewyspani, ciało gorzej radzi sobie z przetwarzaniem glukozy, co sprzyja jej odkładaniu w postaci tłuszczu – najczęściej w okolicach brzucha. Zaburzenia te prowadzą również do problemów z poziomem insuliny, zwiększając ryzyko cukrzycy typu 2 i chorób serca.

To jednak nie koniec. Niedobór snu podnosi poziom kortyzolu, czyli hormonu stresu, który nie tylko zaburza regulację apetytu, lecz także sprzyja magazynowaniu tłuszczu. Nic dziwnego, że zbyt krótki sen staje się jednym z kluczowych problemów zdrowotnych naszych czasów.

Według raportu firmy IKEA, przeciętny Polak śpi dziś zaledwie 6 godzin i 45 minut na dobę – to o około 70 minut za mało, by organizm mógł prawidłowo się zregenerować.

Warto przeczytać: Koszmary z nimi zostają. Zły sen nastolatka ma konsekwencje na jawie

Praca zmianowa wpływa na sen

Do grupy ryzyka osób chronicznie niewyspanych należą osoby, które mają pracę zmianową, także nocną. Szczególnie dotyczy to:

• personelu medycznego,
• strażaków,
• policjantów,
• pracowników kolei.

Jak odwrócić skutki niedoboru snu? Wystarczy, że po jednej nieprzespanej nocy, nastąpi kilka kolejnych w pełni przespanych. Zrównoważą one najważniejsze procesy w organizmie.

Jak pokazują badania, nie ma czegoś takiego jak tycie bez przyczyny. Coraz więcej dowodów naukowych wskazuje, że jednym z kluczowych czynników wpływających na wzrost masy ciała jest niedobór snu. Problem ten dotyczy nie tylko osób cierpiących na bezsenność, lecz także tych, które pracują zmianowo i mają zaburzony rytm dobowy.

Dlatego warto zadbać o higienę snu – bo nocny odpoczynek jest równie ważny dla zdrowia, jak to, co robimy w ciągu dnia.

Interesują Cię zagadnienia związane ze snem? Zajrzyj na nasz kanał na YouTubie.

Nowy numer kwartalnika Holistic News — nowa promocja!

Do 31 października możesz skorzystać z darmowej dostawy paczkomatem.
Wpisz kod HNEWS0 finalizując zakupy w Księgarni Holistic News