Chiny tworzą największy teleskop świata. Szczegóły projektu są tajemnicą

Czy Chiny zbudują największy teleskop świata?

W chińskiej prowincji Qinghai, z dala od świateł miast i cywilizacji, naukowcy realizują projekt, który może zaskoczyć największe instytucje astronomiczne. Na szczycie o wysokości 4500 metrów Narodowe Obserwatorium Astronomiczne Chin (NAOC) przygotowuje się do uruchomienia LOT – Large Optical Telescope, czyli teleskopu optycznego o imponującej średnicy 14,5 metra. Mimo ogromnej skali przedsięwzięcia, wokół projektu panuje niemal całkowite milczenie. Oficjalne wzmianki w dokumentach i mediach są lakoniczne. Dla społeczności naukowej to spore zaskoczenie, bo wszystko wskazuje na to, że Chiny zamierzają zbudować teleskop, który będzie największy na świecie.

„Z tego, co wiem, to prawda. I z pewnością zapewni to Chinom miejsce w pierwszej lidze” – powiedział Robert Kirshner, kosmolog z Uniwersytetu Harvarda w rozmowie z Science. 

Kirshner kieruje też projektem Thirty Meter Telescope, który dopiero czeka na realizację.  Chińscy astronomowie liczą, że ich teleskop zacznie pracę już w 2030 roku. Jeśli tak się stanie, LOT może przez chwilę nosić tytuł największego teleskopu świata, zanim gotowy będzie Europejski Teleskop Ekstremalnie Wielki (ELT). 

Polecamy: Sięgaj, gdzie wzrok nie sięga. NASA buduje kosmiczny superteleskop

Największy teleskop świata i jego tajemnice

Miejsce budowy wybrano nieprzypadkowo. Suchy klimat, czyste niebo i brak zanieczyszczeń świetlnych sprawiają, że Qinghai to wymarzona lokalizacja dla obserwacji kosmosu. LOT ma być główną atrakcją całego zespołu teleskopowego, na który składa się aż dziewięć planowanych projektów badawczych, czekających na realizację.

Choć największy teleskop świata zapowiada się imponująco, jego szczegóły pozostają owiane tajemnicą. Nie wiadomo, jak będzie wyglądało zwierciadło teleskopu ani jak zostanie osadzone. Wiadomo tylko, że urządzenie umożliwi obserwacje w świetle widzialnym i podczerwonym, co jest standardem dla konstrukcji tej klasy.

Zgodnie z informacjami ze strony projektu, głównym inżynierem jest Gu Bozhong z Instytutu Optyki Astronomicznej i Technologii w Nankinie. Gu wspomniał w wywiadzie dla China Science Daily, że marzy, by dokończyć teleskop przed przejściem na emeryturę. Poza tym nie ujawnił jednak żadnych szczegółów. NAOC ograniczyło się do komentarza: 

„Szczegóły projektu są nadal przedmiotem dalszych badań”.

USA nie chce oddać prowadzenia

Największy teleskopu świata planowany przez Chiny to poważne wyzwanie dla pozycji Stanów Zjednoczonych. Amerykańscy naukowcy zabiegają o wsparcie dla własnych projektów, wspomnianego już Thirty Meter Telescope oraz Giant Magellan Telescope w Chile.

Oba amerykańskie teleskopy mają kosztować łącznie 1,6 miliarda dolarów. W obliczu zapowiedzi cięć budżetowych przez administrację Donalda Trumpa trudno liczyć na łatwe zatwierdzenie tak dużych wydatków.

Tymczasem Chińczycy nie zwalniają tempa. Pojawiły się informacje, że NAOC planuje budowę drugiego teleskopu o średnicy 14,5 metra. Tym razem miałby on służyć do szerokopolowych badań spektroskopowych, a jego lokalizacją byłyby góry Cerro Ventarrones w Chile – miejsce, które wcześniej brano pod uwagę również dla ELT. Jeśli projekt dojdzie do skutku, Chiny mogą stać się jedynym krajem na świecie, który będzie próbował zbudować największy teleskop świata w dwóch różnych lokalizacjach.

Szukasz treści, które naprawdę dają do myślenia? Sięgnij po kwartalnik Holistic News!

Kosmos patrzy na Wschód

Budowa LOT to nie tylko imponujący projekt inżynieryjny. To również symboliczna zmiana w światowej nauce. Kiedy Ameryka i Europa toczą dyskusje o budżetach i lokalizacjach, Chiny po prostu budują – z determinacją i skutecznością.

Dziś LOT to jeszcze projekt owiany tajemnicą. Ale jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, niebawem to właśnie w Lenghu stanie największy teleskop świata. I choć powstaje po cichu, jego znaczenie może być głośniejsze, niż ktokolwiek się spodziewa.

Polecamy: Webb odkrył lód wokół młodej gwiazdy. Nowy trop formowania planet