Nauka
Tak rozpoznasz fake newsy. Prosty sposób daje wysoką skuteczność
10 września 2025
Znasz to uczucie, gdy poznajesz nową osobę i po pięciu minutach czujesz, jakbyście znali się od lat? To nie magia, a neurobiologia. Przełomowe badanie opublikowane w „Nature” dowodzi, że Twój mózg mógł zdecydować o Twoich przyjaźniach na długo, zanim poznałeś bliskich Ci ludzi.
Od wieków szukamy odpowiedzi na pytanie: co łączy ludzi? Ze swoimi przyjaciółmi możemy dzielić się pasją do filmów, muzyki czy książek. Wspólne doświadczenia wydają się być fundamentem, na którym budujemy bliskie relacje. Ale co, jeśli to nie wspólne zainteresowania nas łączą, a pewna niewidzialna, neurologiczna nić, która istniała, zanim jeszcze się poznaliśmy? Czy bratnie dusze istnieją, a wspólnota z niektórymi osobami jest nam z góry przypisana?
Nowe badanie, opublikowane w prestiżowym czasopiśmie Nature Human Behaviour, rzuca na ten temat zupełnie nowe światło. Sugeruje, że ludzie, których mózgi reagują podobnie na te same bodźce, są bardziej skłonni do nawiązania bliskiej więzi. Aby to sprawdzić, uczeni przeprowadzili niezwykły eksperyment. Zeskanowali mózgi 41 studentów, którzy nigdy wcześniej się nie spotkali. Każdy z nich oglądał te same krótkie nagrania filmowe, poświęcone różnym tematom: sportowi, jedzeniu, a nawet kwestiom społecznym. Następnie, w trakcie kolejnych miesięcy, badacze obserwowali, kto z kim się zaprzyjaźni. Co ustalili?
Okazało się, że osoby, które z czasem stały się bliskimi przyjaciółmi, już na samym początku eksperymentu wykazywały uderzająco podobną aktywność mózgu. Ta zbieżność była szczególnie widoczna w lewej korze oczodołowo-czołowej, regionie kluczowym dla podejmowania decyzji społecznych. To odkrycie wspiera koncepcję homofilii neuronalnej – idei, że ludzie instynktownie lgną do tych, których mózgi przetwarzają informacje w podobny sposób. To tak, jakby nasze neurony w tajemnicy wysyłały do siebie sygnały i z góry ustalały, kto „pasuje”.
Wcześniejsze badania próbowały łączyć przyjaźń z cechami osobowości, ale dowody były słabe i niespójne. Być może dlatego, że standardowe ankiety nie są w stanie uchwycić tych subtelnych neuronalnych podobieństw. Co więcej, większość wcześniejszych eksperymentów była przekrojowa, co utrudniało ustalenie, czy podobieństwo mózgu poprzedza przyjaźń, czy też rozwija się w jej trakcie, na skutek wspólnych przeżyć. Nowe badanie wyeliminowało tę wątpliwość dzięki zeskanowaniu mózgów uczestników, zanim jeszcze się poznali. Jak zauważają badacze, podobieństwa w kluczowych regionach mózgu były szczególnie dobrym predyktorem przyszłej przyjaźni i bliskości społecznej. Co to oznacza w praktyce?
Dlaczego bliskość między ludźmi jest tak istotna? Zajrzyj na nasz kanał na YouTubie.
Przez całe życie, w różnych wspólnotach – od plemion zbieracko-łowieckich po nowoczesne społeczeństwa i społeczności internetowe – ludzie instynktownie łączą się z osobami o podobnych cechach. Może to być wiek, płeć czy pochodzenie, ale także podobne zachowania i preferencje. Odkrycia w dziedzinie neurobiologii zdają się sugerować, że ten mechanizm jest głęboko zakorzeniony w naszej fizjologii. Zanim jeszcze pomyślimy o tym, czy ktoś będzie dobrym przyjacielem, nasz mózg może już podjąć decyzję.
Czy w przyszłości będziemy szukać przyjaciół i bratnich dusz za pomocą skanerów mózgu, zamiast randkowych aplikacji? Czy to, co wydaje się magią, jest tylko skomplikowaną grą neuronów? I co tak naprawdę decyduje, że pośród miliardów ludzi na świecie, „znajdujemy” właśnie tych kilku, którzy na zawsze zmieniają nasze życie?
Darmowa dostawa* w Księgarni Holistic News: użyj kodu DOSTAWA0
* Oferta ważna tylko do końca września!