Humanizm
Najpierw intuicja, potem kultura
20 grudnia 2024
Decyzja dotycząca założenia rodziny i wychowania potomstwa z pewnością jest jedną z najważniejszych i najtrudniejszych, przed którymi może stanąć człowiek. Obecnie dzietność w bogatych społeczeństwach Zachodu spada. Znany ekonomista Bryan Caplan analizuje przyczyny kryzysu w Holistic Podcasts.
Caplan jest amerykańskim ekonomistą, wykłada m.in. na Uniwersytecie Georga Masona w Wirginii. Całą rozmowę, którą prowadzi John Beauchamp. możesz znaleźć tutaj:
Zdaniem Caplana większa liczba dzieci może dać radość i jest korzystna z perspektywy ekonomicznej i emocjonalnej. Ekspert napisał nawet książkę „Selfish Reasons to Have More Kids” („Egoistyczne powody, żeby mieć więcej dzieci”, wyd. WEI 2022 r.). Przekonuje w niej, że rodzice często niepotrzebnie obawiają się trudności związanych z wychowaniem potomstwa.
„Rodzicielstwo nie musi być ciężarem, może przynieść równowagę i radość”
– uważa naukowiec.
Jego zdaniem wychowywanie większej liczby potomstwa sprzyja budowaniu więzi rodzinnych i umiejętności społecznych. Osoby z większych rodzin chętniej dzielą się z innymi, umieją współpracować i wykazują się empatią.
„Ma to korzystny wpływ na całe społeczeństwo”
– przekonuje ekonomista.
Zdaniem Caplana nie jest tak, że to złe warunki ekonomiczne wpływają na zmniejszenie dzietności. Jest wręcz odwrotnie.
„W przeszłości warunki gospodarcze były znacznie gorsze. A ludzie mieli więcej dzieci. Mieli o wiele więcej dzieci sto lat temu, a nawet dwieście lat temu, kiedy groził im głód”
– mówi naukowiec.
Polecamy:
Współczesna kultura często promuje ideę małej i zamożnej rodziny, ale zdaniem Caplana takie podejście opiera się na mitach, które skupiają się na rzekomych trudnościach związanych z wychowaniem potomstwa.
„Nie musimy zmieniać całego naszego dotychczasowego życia i odmawiać sobie przyjemności, żeby być dobrym rodzicem. Znam wiele osób, które po narodzinach dziecka rezygnują z niemal wszystkiego, co sprawia im radość i oddają się wychowaniu potomka. Gorąco zachęcam wszystkie mamy i ojców, aby tak nie robili i sami cieszyli się życiem”
– stwierdza.
Ekspert przestrzega też przed uleganiem dzieciom, bo w skrajnych przypadkach może to prowadzić nawet do przemocy fizycznej.
„Czasami rodzice po prostu pozwalają na znęcanie się nad sobą. Dochodzi do aktów przemocy. Widziałem dzieci kopiące starszych i krzyczące: już, już, już! Nikt na to nie reagował”
– mówi.
Zdaniem Caplana problemem nie jest samo posiadanie dzieci, ale ich złe wychowanie.
„Złe rodzicielstwo jest złe zwłaszcza dla rodziców. Dlatego zachęcam, aby przyjąć bardziej rozsądną i zrelaksowaną postawę w kwestii wychowania i posiadania potomstwa”
– mówi Caplan.
Ekonomista przyznaje, że zachęty finansowe oferowane przez rządy mogą być zachętą do posiadania większej liczby dzieci. Jednak na dłuższą metę to się nie sprawdza. Wiele badań wykazało, że choć programy społeczne (jak np. 800+ w Polsce) mogą początkowo zwiększyć liczbę urodzeń, to na dłuższą metę nie działają.
Ludzie przyzwyczajają się do pomocy finansowej pochodzącej od państwa i często chcą jej potem więcej. Dlatego ważniejsza wydaje się edukacja i zmiana sposobu myślenia u osób, które tak panicznie boją się podjąć trudów związanych z rodzicielstwem i zapominają o radościach i korzyściach, które ono przynosi.
„Setki osób powiedziało mi, że moja książka («Egoistyczne powody, żeby mieć więcej dzieci» – red.) przekonała je do posiadania większej liczby potomstwa. Może nie jest to dowód naukowy, ale mimo to uważam go za przekonujący i pokazuje, jak ważna jest edukacja”
– mówi Caplan w Holistic Podcasts.
*
Bryan Caplan to renomowany ekonomista, profesor i autor, który wniósł znaczący wkład w dyskusje na temat społeczeństwa i rynku. Jego prace dotyczą głównie gospodarki, polityki i edukacji. Rozgłos i uznanie czytelników przyniosły mu publikacje jak „The Myth of the Rational Voter” czy „Selfish Reasons to Have More Kids”. Jest zwolennikiem wolności gospodarczej oraz ograniczenia roli państwa i polityków w społeczeństwach.