Odkrycia dokonał zespół kierowany przez prof. Heather Lench, ekspertkę w dziedzinie psychologii. Artykuł, w którym opisano sześć eksperymentów dotyczących wpływu gniewu na wypełnianie określonych zadań, ukazał się niedawno w czasopiśmie „Journal of Personality and Social Psychology”.

Uczestnicy badania wykonywali różnorodne czynności. Okazało się, że większość osób w stanie wzburzenia radziła sobie lepiej w trudnych sytuacjach, niż ludzie doświadczający innych emocji, np. smutku, pragnienia osiągnięcia celu, czy rozbawienia. Nie dotyczyło to jednak prostych zadań, gdzie wściekłość zazwyczaj przeszkadzała.

„Stwierdziliśmy, że gniew prowadzi do lepszych wyników w sytuacjach, które są złożone. Szczególnie, gdy wiążą się z przeszkodami w osiąganiu celów”

– twierdzi Lench.

Złość się przydaje?

Zdaniem ekspertów najciekawsze wyniki dał pierwszy eksperyment, w którym mierzono liczbę łamigłówek, jaką rozwiązywali uczestnicy będący w różnych stanach emocjonalnych. W badaniu tym wzięło udział dwustu trzydziestu trzech studentów Texas A&M University. Każdemu przypisano losowo jedną z emocji: gniew, pragnienie (w znaczeniu pożądania czegoś), smutek, rozbawienie lub stan neutralny. Aby je wywołać, pokazywano im serię obrazów. Na przykład osoby, które chciano rozzłościć, czytały obraźliwe komentarze na temat drużyny futbolowej uczelni.

Następnie badani mieli dwadzieścia minut na rozszyfrowanie serii łamigłówek słownych o różnym stopniu trudności. Komputer rejestrował czas i odpowiedzi. Wzburzeni studenci rozwiązali średnio o 39 proc. więcej zadań, od tych pozostających w stanie neutralnym. Gniew spowodował też, że poświęcali więcej czasu na próby rozwikłania zagadek.

„Kiedy ludzie byli wściekli, wykazywali większą wytrwałość i mieli lepsze wyniki. Żaden inny stan emocjonalny nie podnosił tak bardzo poziomu zaangażowania w rozwiązywanie zadań. Może to sugerować, że ludzie rozgniewani stają się bardziej zawzięci”

– uważa Lench.

W innych eksperymentach sprawdzano, czy gniew może motywować studentów do podpisywania petycji, pomagać im wygrywać w grach wideo lub skłaniać do oszukiwania w celu zdobycia nagród. Wszystkie wykazały, że rozzłoszczeni uczestnicy w trudnych sytuacjach byli bardziej konsekwentni i radzili sobie lepiej. W sumie w badaniach wzięło udział ponad tysiąc osób.

Wściekłość nie zawsze jest dobra

Eksperci podkreślają, że nie należy traktować wyników ich badań jako „zachęty” do złoszczenia się w trudnych sytuacjach. Intensywny gniew wiąże się z fizycznymi reakcjami, takimi jak spocone dłonie, trudności w oddychaniu i szybkie bicie serca.

Badania z 2022 i 2021 roku opublikowane w „European Heart Journal” wykazały, że zdenerwowanie może przyczyniać się do rozwoju niektórych chorób, zwłaszcza udarów oraz niewydolności serca u mężczyzn i u osób z cukrzycą. Rozdrażnienie utrudnia również komunikację z innymi osobami, zwłaszcza w związkach.

Polecamy:

„Gniew może być motywatorem. Nie oznacza to, że możemy przestać myśleć i w stanie wzburzenia rozpocząć rozwiązywanie trudnych zadań. Kiedy jesteśmy wściekli, warto najpierw zatrzymać się i zastanowić nad powodami naszych uczuć”

– przekonuje Lench.

Umiarkowanie najważniejsze

Zdaniem prof. Raymond Tafrate’a z Central Connecticut State University, który nie brał udziału w nowych badaniach, zbyt intensywna złość może obniżyć w nas zdolności do wykonywania zadań.

„Warto szukać złotego środka. Odrobina gniewu może być pomocna i wzbogacić życie wielu ludzi. Takie emocje są też sygnałem, że coś należy zmienić w życiu”

– mówi naukowiec.

Kluczem jest przyjęcie, że złość może być potencjalnie przydatną emocją i nie powinniśmy unikać jej za wszelką cenę. Natychmiastowe wyrażenie wzburzenia w sytuacjach społecznych może nawet zachęcić innych do wysłuchania twojej perspektywy i zwiększyć szanse na znalezienie wspólnego rozwiązania.

Okazuje się, że odrobina gniewu może przydać się w życiu. Nic dziwnego, prawdopodobnie emocja ta nie istniałaby, gdyby nie była ewolucyjnie niezbędna do przetrwania naszego gatunku. Ważne, abyśmy na podstawie niedawnych badań nie zaczęli traktować złości, jako sposobu na rozwiązywanie trudnych zadań. Wściekłość może zaszkodzić znacznie bardziej, niż pomóc.

Dowiedz się więcej:

Zobacz też: