Nauka
Historyczne zdjęcia Słońca. Przełomowe nagranie NASA z 6 mln kilometrów
29 lipca 2025
Myślisz szybciej, uczysz się łatwiej, masz lepszą pamięć? Naukowcy właśnie odkryli, że ta zdolność może być zapisana w Twoich genach. Klucz leży w mózgowym stanie „krytyczności” – i to on decyduje, jak dobrze działa Twój umysł.
Dlaczego jedni błyskawicznie analizują dane, a inni potrzebują więcej czasu? Czy naprawdę wszystko zależy od pracy nad sobą, treningu pamięci i środowiska? Niekoniecznie. Wiele wyjaśnia przeprowadzone przez chińskich naukowców badanie: inteligencja a geny.
Naukowcy z Chińskiej Akademii Nauk ujawnili nowe dane, które mogą zrewolucjonizować sposób myślenia o inteligencji. Ich badania wskazują, że nasz mózg działa najefektywniej, gdy znajduje się w stanie tzw. krytyczności – dynamicznej równowagi między pobudzeniem a hamowaniem aktywności neuronów. Ten stan nie tylko wspiera procesy poznawcze, ale też… jest dziedziczny.
Profesorowie Ning Liu i Shan Yu przeanalizowali dane z projektu Human Connectome, korzystając z setek skanów mózgów bliźniąt – zarówno jednojajowych, jak i dwujajowych – oraz osób niespokrewnionych. To pozwoliło oddzielić wpływ genów od środowiska.
Najważniejszy wniosek? Zdolność do utrzymania stanu krytyczności ma silne podstawy genetyczne. Szczególnie dotyczy to pierwotnych obszarów mózgu odpowiedzialnych za zmysły: wzrok, słuch, dotyk. Właśnie tam aktywność neuronów jest najbardziej stabilna – i właśnie tam najłatwiej zaobserwować wpływ genów. Co z tego wynika?
„Utrzymanie krytyczności jest kluczowe dla funkcjonowania mózgu. Odkrycie jej genetycznych podstaw otwiera nowe możliwości w badaniach nad inteligencją i chorobami neurologicznymi” – mówi prof. Liu na łamach Science Daily.
To przełom nie tylko dla neurobiologii. Skoro kluczowe procesy poznawcze mogą być dziedziczone, zyskujemy nowe narzędzia do zrozumienia i leczenia takich schorzeń, jak:
Badacze wskazali konkretne profile ekspresji genów, które odpowiadają za regionalną aktywność mózgu. Dzięki połączeniu obrazowania mózgu z genetycznymi mapami z tzw. Atlasu Mózgu Człowieka, udało się zidentyfikować, gdzie i jak „rodzi się” inteligencja.
Zobacz też: Badania pamięci zmieniają naukę. Wspomnienia nie tylko w mózgu
To odkrycie może pomóc w:
To, jak myślimy, może być zapisane w nas od urodzenia. Genetyczna zdolność do „utrzymywania równowagi” w mózgu okazuje się kluczowa dla inteligencji – i może stać się kluczem do rewolucji w neuroterapiach przyszłości.
Chcesz więcej naukowych ciekawostek? Zajrzyj na nasz kanał YouTube. Kliknij na LINK i zaznacz subskrybuj