Nauka
Roboty sprzątające AI i ChatGPT. Sztuczna inteligencja na co dzień
20 listopada 2024
Rozwój sztucznej inteligencji otwiera nowe perspektywy w zrozumieniu dźwięków wydawanych przez zwierzęta – a być może nawet przetłumaczeniu ich na język zrozumiały dla człowieka. Ludzkość staje przed możliwością odkrycia tajemnic biologicznego porządku świata poprzez zrozumienie języka zwierząt. Te możliwości mogą przyczynić się do ratowania zagrożonych gatunków przed skutkami zmian klimatycznych.
Zrozumieć zwierzęta
Pragnienie rozmawiania ze zwierzętami ma swoje źródło w archetypach i mitologach sprzed wielu wieków. Obecnie mamy do czynienia z naukowym podejściem. Polega ono na analizowaniu niesłyszalnych dla człowieka dźwięków w celu odkrycia mechanizmów komunikacji zwierząt i roślin.
Dzięki sztucznej inteligencji możliwe jest tworzenie reprezentacji „języka” konkretnego zwierzęcia w postaci kształtów, takich jak chmury złożone ze słów. Następnie, za pomocą porównywania wzorców, można przetłumaczyć pojedyncze pojęcia na język zrozumiały dla człowieka.
Znamy sposoby porozumiewania się niektórych zwierząt. Na przykład orki, należące do różnych stad, posługują się unikalnymi dialektami, ale potrafią komunikować się z innymi gatunkami. Z kolei delfiny otrzymują od swoich matek indywidualne imiona, których używają do nawoływania się. Podobnie robią bieługi i nietoperze. Słonie wysyłają specjalny sygnał swojemu stadu. Pomaga im odstraszyć zbliżające się pszczoły miodne, które mogą stanowić zagrożenie, jeśli dostaną się do trąby lub uszu zwierzęcia.
Zobacz też:
Co ciekawe, sztuczna inteligencja może pomóc również w zrozumieniu „mowy” roślin. Naukowcy już odkryli, że kwiaty potrafią „usłyszeć” zbliżające się pszczoły, co skłania je do wytwarzania słodszego nektaru.
Co nam powiedzą zwierzęta
Naukowcy dążą do opracowania botów opartych na sztucznej inteligencji, które będą w stanie porozumiewać się ze zwierzętami w ich własnych językach. Być może jeszcze zanim zrozumiemy znaczenie konkretnych dźwięków. Karen Bakker, profesor z Uniwersytetu Kolumbii Brytyjskiej i autorka książki „The Sounds of Life”, podkreśla, że trudno przewidzieć jakich odkryć dokonamy, choć to niezwykle ekscytujący obszar badań.
Jednak istnieje powód do obaw. Zachodzi ryzyko, że porozumiewanie się przy użyciu sztucznej inteligencji może okazać się bezskuteczne, gdy zwierzęta rozpoznają, że dźwięki nie pochodzą od przedstawicieli ich własnego gatunku. Zakładamy, iż inne gatunki chcą rozmawiać z ludźmi, a to może być błąd. Być może zwierzęta wcale nie mają ochoty na rozmowę z ludźmi?
Pojawia się pytanie, czy takie badania powinny w ogóle mieć miejsce. Istnieje obawa, że ludzie mogą zakłócić komunikację między zwierzętami. Trwała od milionów lat lub potencjalnie wykorzystać ją do niecnych celów, takich jak kłusownictwo lub precyzyjne polowanie i połów ryb.
Posłuchajmy zwierząt
Warto wspomnieć, że naukowcy wielokrotnie podejmowali próby dialogu ze zwierzętami. Koronnym przykładem jest szympansica Washoe, którą opiekunka nauczyła ponad 350 znaków języka migowego. Do historii przeszła również gorylica Koko. Ona również rozmawiała z ludźmi za pomocą języka GSL (Gorilla Sign Langue, ang. język migowy goryli).
Od nauczonych języka migowego małp naukowcy dowiedzieli się, że one – podobnie jak ludzie – są troskliwe i empatyczne, a także zdolne do głębszych uczuć takich jak miłość. Może okazać się, że jeśli zdołamy się porozumieć z innymi gatunkami zwierząt, te powiedzą nam to, czego wcale nie chcemy usłyszeć – gorzką prawdę na temat naszego gatunku.
Źródła:
1. John Frank, „Axios”, „How AI may help humans „talk” to animals”, 2023
2. Benedict Carey, „The New York Times”, „Washoe, a Chimp of Many Words, Dies at 42”, 2007
To może cię również zainteresować:
