Zielony blask, anty-ogon i promieniowanie X. Ta kometa łamie reguły

Kometa 3I/ATLAS widoczna jako jasne jądro z rozmytą komą na tle gwiazd – międzygwiezdny obiekt kosmiczny przelatujący przez Układ Słoneczny

Kometa 3I/ATLAS to rzadki przybysz spoza naszego Układu Słonecznego – tylko trzeci taki obiekt, jaki kiedykolwiek zaobserwowaliśmy. Pochodzi prawdopodobnie z innego systemu gwiezdnego, wyrzucona stamtąd dawno temu, i w grudniu 2025 roku minęła Ziemię w bezpiecznej odległości. Naukowcy są nią zachwyceni, bo może nam opowiedzieć o tajemnicach odległych gwiazd, ale też budzi spekulacje: czy to tylko skała z lodem, czy coś więcej?

Postaw mi kawę na buycoffee.to

Kometa 3I/ATLAS, oficjalnie oznaczona jako C/2025 N1 (ATLAS), to trzeci potwierdzony obiekt międzygwiezdny, który odwiedził nasz Układ Słoneczny. Odkryta 1 lipca 2025 roku przez system ATLAS w Chile, początkowo wydawała się zwykłą kometą, ale jej hiperboliczna orbita i prędkość około 221 000 km/H potwierdziły obce pochodzenie.

Obiekt ten, o jądrze wielkości od 440 metrów do 5,6 km, składa się głównie z lodu, gazów i skał, co czyni go podobnym do komet, ale z unikalnymi cechami sugerującymi skład z innego systemu gwiezdnego.

Skąd pochodzi kometa 3I/ATLAS?

Pochodzenie komety pozostaje tajemnicą, ale naukowcy sądzą, że została wyrzucona ze swojego macierzystego systemu przez grawitacyjne interakcje, podróżując przez galaktykę przez miliony lub miliardy lat, zanim wkroczyła do naszego Układu Słonecznego z kierunku Strzelca, blisko centrum Drogi Mlecznej.

Jej prędkość ucieczkowa, osiągająca maksimum 246 000 km/h w pobliżu Słońca 30 października 2025 roku wskazuje, że nie jest związana grawitacyjnie z naszym Słońcem i po wizycie pomknie dalej w kosmos.

Pierwszy obiekt międzygwiezdny z promieniowaniem X-ray

Zainteresowanie naukowców wzbudziło grudniowe zbliżenie do Ziemi 19 grudnia 2025 roku na odległość 1,8 AU (około 270 milionów km), co umożliwiło bezprecedensowe obserwacje.

Teleskopy takie jak Hubble, James Webb Space Telescope i XRISM ujawniły halo rentgenowskie wokół komety, wynikające z interakcji z wiatrem słonecznym, z anomaliami wskazującymi na wymianę ładunków i emisję gazów jak tlen czy węgiel. Obserwacje XMM-Newton z 3 grudnia 2025 roku potwierdziły to zjawisko, czyniąc 3I/ATLAS pierwszym międzygwiezdnym obiektem świecącym w X-ray.

Tajemniczy, zielony blask komety

Jedną z najbardziej intrygujących cech jest zielony blask komety, spowodowany emisją dwuatomowego węgla (C2) lub cyjanu (CN), zaobserwowany przez Gemini North 26 listopada 2025 roku, choć analizy z grudnia wskazują na wyższy stosunek niklu do żelaza niż w typowych kometach słonecznych. Kometa pojaśniała czterokrotnie bardziej niż przewidywano, osiągając magnitudę 11.

Kometa 3I/ATLAS bez klasycznego ogona

Brak typowego ogona jonowego zastąpiła „anty-ogonem” – smugą pyłu skierowaną ku Słońcu, rozciągającą się na 500 000 km, spowodowaną geometrycznym efektem, gdy Ziemia przecina płaszczyznę orbitalną komety. Obserwacje z 17-21 grudnia 2025 roku pokazały rotację anty-ogona, z odwróceniem kierunku, co jest rzadkim, czysto geometrycznym zjawiskiem.

Ciekawostka Tajemnicza kometa – co o niej wiemy?

Czym jest ta kometa?
To mieszanka lodu, gazu i skał o średnicy od około 440 metrów do 5,6 km, przypominająca brudną kulę śniegu. Porusza się po krzywej trajektorii i nie krąży wokół Słońca, co potwierdza jej obce pochodzenie.

Skąd się wzięła?
Została wyrzucona z innego systemu gwiezdnego miliony lat temu. Przez ogromne połacie kosmosu podróżowała samotnie, aż dotarła do naszego Układu Słonecznego z kierunku gwiazdozbioru Strzelca.

Dlaczego zainteresowała naukowców?
Jej grudniowe zbliżenie umożliwiło obserwacje za pomocą teleskopów, takich jak Hubble i XRISM. Badania ujawniły emisję promieniowania rentgenowskiego oraz charakterystyczny zielony blask gazów, m.in. dwuatomowego węgla.

Niezwykłe odkrycia
Zdjęcia pokazały tzw. anty-ogon — smugę pyłu skierowaną ku Słońcu, będącą efektem perspektywy obserwatora. Brak śladów wody sugeruje suchy skład komety, a promienie X są wynikiem jej interakcji z wiatrem słonecznym.

Czym znów zaskoczy nas Wszechświat?

Ta kometa przypomina, jak wiele tajemnic kryje wszechświat. Nie jest zagrożeniem, ale inspiracją – może niesie ślady życia z daleka? Nauka nadal analizuje dane, a my możemy patrzeć w niebo z większą ciekawością.

Specjalne życzenia na Boże Narodzenie dla Naszych Czytelników od redakcji Holistic News

Przeczytaj również: Chiny zdobywają kosmos. Najpierw asteroida później odległa kometa


GRUDNIOWA PROMOCJA W KSIĘGARNI?

Oczywiście!
Oto kod na DARMOWĄ dostawę– wpisz w koszyku: MIKOLAJ
Udanych zakupów!
Księgarnia Holistic News

Opublikowano przez

Wawrzyniec Pruski

Autor


Dziennikarz. Urodzony na lewym brzegu Warszawy. Absolwent Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego. Zaczynał od pisania na tematy związane z popkulturą i wydarzeniami bieżącymi, a dziś specjalizuje się w tematach z obszaru geopolityki. Poza dziennikarstwem interesuje się filmem oraz gra w amatorskim teatrze dramatycznym.

Nasze filmy na YouTube:

Chcesz być na bieżąco?

Zapisz się na naszą listę mailingową. Będziemy wysyłać Ci powiadomienia o nowych treściach w naszym serwisie i podcastach.
W każdej chwili możesz zrezygnować!

Nie udało się zapisać Twojej subskrypcji. Proszę spróbuj ponownie.
Twoja subskrypcja powiodła się.