Humanizm
Najpierw intuicja, potem kultura
20 grudnia 2024
Nowe badanie wykazało, że kreatywność AI znacząco zwiększa zdolność do angażowania docelowych odbiorców oraz potencjał publikacyjny treści. Naukowcy jednak ostrzegają, że choć AI może podnosić indywidualną twórczość, może również prowadzić do utraty pomysłowości. Historie tworzone przy pomocy sztucznej inteligencji są często bardziej do siebie podobne i mniej zróżnicowane, co stanowi zagrożenie dla oryginalności.
Badanie opublikowane w czasopiśmie Science Advances wykazało, że kreatywność AI może znacząco zwiększyć potencjał twórczy. Eksperyment, przeprowadzony przez naukowców z Uniwersytetu Exeter oraz UCL School of Management, dowiódł, że sztuczna inteligencja wspiera rozwój kreatywności i poprawia jakość tworzonych treści.
Okazuje się, że sztuczna inteligencja „podrasowuje” historie, czyniąc je przyjemniejszymi, bardziej wiarygodnymi i bogatymi w zwroty akcji. Jednym słowem, opowieści tworzone z pomocą AI są mniej nudne.
W badaniu wzięło udział 300 osób, które podzielono na trzy grupy. Pierwsza grupa nie mogła korzystać z pomocy sztucznej inteligencji, druga miała możliwość użycia ChatGPT do wygenerowania jednego pomysłu wyjściowego składającego się z trzech zdań. Trzecia grupa mogła wybierać spośród maksymalnie pięciu pomysłów wygenerowanych przez AI. Uczestnicy mieli napisać krótką, ośmiozdaniową opowieść dla młodych dorosłych.
Polecamy: Kreatywność w edukacji jako klucz do przełamania wyzwań XXI wieku
Następnie zrekrutowano 600 osób, które miały ocenić jakość historii. Uczestnicy oceniali, czy opowieści zawierały coś nowego lub nieoczekiwanego. A także czy były odpowiednie dla docelowych odbiorców oraz, czy pomysły mogły być potencjalnie rozwinięte i opublikowane. Okazało się, że pisarze mający dostęp do sztucznej inteligencji odnotowali największy wzrost kreatywności.
Autorzy korzystający z maksymalnie pięciu pomysłów wygenerowanych przez AI uzyskali wyższe oceny w zakresie cech emocjonalnych. Tworzyli historie, które okazywały się lepiej napisane, przyjemniejsze i mniej nudne.
Naukowcy ocenili wrodzoną kreatywność pisarzy za pomocą Divergent Association Task (DAT), prostego testu psychologicznego służącego do mierzenia zdolności twórczego myślenia. Polega on na tym, że uczestnicy mają podać jak najwięcej różnych, niepowiązanych ze sobą słów w jak najkrótszym czasie. Im bardziej różnorodne są te słowa, tym wyższy wynik.
Uczeni odkryli, że pisarze z najwyższymi wynikami w DAT najmniej skorzystali z pomysłów generowanych przez AI. Z kolei mniej twórczy pisarze odnotowali większy wzrost kreatywności. Dostęp do pięciu pomysłów AI poprawił nowatorstwo o 10,7 proc. Natomiast użyteczność o 11,5 proc. w porównaniu z tymi, którzy nie korzystali z pomysłów AI.
26,6 proc. badanych uznało, że historie pisarzy niekorzystających z AI były lepiej napisane i mniej nudne. Te zmiany sprawiły, że pisarze z niskimi wynikami DAT osiągnęli poziom równy tym z wysokimi wynikami. AI skutecznie wyrównała poziom kreatywności pisarzy.
Polecamy: HOLISTIC NEWS: Czy sztuczna inteligencja nam zagraża? O AI rozmawiamy #PoLudzku
Naukowcy wykorzystali również interfejs programowania aplikacji (API) OpenAI, aby obliczyć, jak podobne były do siebie historie. Stwierdzili, że między pisarzami korzystającymi z jednego generatywnego pomysłu AI podobieństwo wzrosło o 10,7 proc.
Oliver Hauser, profesor ekonomii na Uniwersytecie Exeter, powiedział:
„Jest to pierwszy krok w badaniu kwestii fundamentalnej dla wszystkich ludzkich zachowań: w jaki sposób generatywna sztuczna inteligencja wpływa na ludzką kreatywność? Nasze wyniki dają wgląd w to, jak kreatywność AI może zwiększyć inwencję, eliminując przy tym różnice wynikające z wrodzonych zdolności twórczych pisarzy”.
Anil Doshi, adiunkt w UCL School, przyznał: „Podczas gdy wyniki te wskazują na wzrost indywidualnej kreatywności. Zachodzi więc ryzyko utraty zbiorowego twórczego myślenia. Jeśli branża wydawnicza zaakceptuje więcej historii współtworzonych przez AI, mogą one stać się mniej unikalne i bardziej podobne do siebie nawzajem”.
Profesor Hauser ostrzegł również, że szerokie wykorzystanie pomysłów generowanych przez AI może negatywnie wpłynąć na zbiorową pomysłowość. Jeśli pisarze uznają dzieła tworzone z pomocą AI za lepsze, będą częściej wybierać to narzędzie do pracy. Może to prowadzić do dalszej utraty unikalności.
„Krótko mówiąc, nasze wyniki sugerują, że mimo wzrostu indywidualnej kreatywności dzięki AI, musimy zachować ostrożność, gdy generatywna sztuczna inteligencja zacznie odgrywać większą rolę w zadaniach twórczych” – podsumował Hauser.
Polecamy: Przykucnąć, by dobrze uczyć