Lądownik InSight dokonał niezwykłego odkrycia pod powierzchnią Marsa

Z zewnątrz Mars wydaje się być zamarzniętą kulą pokrytą kraterami i zbudowaną ze skał. Badaczy od lat nurtuje jednak pytanie, co kryje się pod jego powierzchnią. Dzięki danym zebranym przez lądownik InSight naukowcy potwierdzili, że jądro Czerwonej Planety jest płynne.

Misja InSight dobiegła końca w grudniu 2022 roku. Jednak dane o Marsie zebrane przez lądownik będą analizowane jeszcze przez wiele lat. Ostatnie odkrycia dotyczące Czerwonej Planety opisano w magazynie „Nature”.

Sejsmometr SEIS (Seismic Experiment for Interior Structure) zamontowany na InSight dostarczył pierwszych dowodów na to, że rdzeń Marsa jest płynny. Do takich samych wniosków doszli teraz eksperci, którzy analizowali dane z RISE (Rotation and Interior Structure Experiment), innego instrumentu lądownika. Pozwalał on na pomiar niewielkich zmian obrotu planety w czasie jej obiegu wokół Słońca.

„Analiza danych zebranych przez InSight ujawnia anomalie głęboko w płaszczu planety i prowadzi do wniosku, że Mars nie ma litego rdzenia”

– piszą autorzy badania.

Zadziwiająca dokładność danych z Marsa

Lądownik wysyłał na Ziemię sygnały radiowe, dzięki którym naukowcy mogli śledzić jego położenie. Instrument miał pomóc w wykrywaniu nutacji, czyli drgań osi obrotu Marsa.

Na podstawie pomiarów fal sejsmicznych podejrzewano, że Czerwona Planeta ma płynne jądro. Analiza danych z InSight, które mogłyby to potwierdzić, okazała się dużym wyzwaniem. Prędkość i nachylenie osi obrotu Marsa zmieniają burze piaskowe i siły grawitacyjne wywierane przez jego księżyce (Fobosa oraz Deimosa). Naukowcy musieli uwzględnić wszystkie te wpływy w obliczeniach, aby określić położenie lądownika na planecie.

Pierwsze dane z RISE opracował radiolog Sébastien Le Maistre z Królewskiego Obserwatorium Belgii. Bardzo dokładnie określił on położenie InSight, co następnie potwierdziły zdjęcia sondy Mars Reconnaissance Orbiter (MRO), krążącej wokół Czerwonej Planety. Okazało się, że dzięki odbiorowi fal radiowych lądownik został zlokalizowany z zadziwiającą dokładnością.

Polecamy:

Nutacje w obrotach Czerwonej Planety

Dzięki dokładnym pomiarom położenia lądownika naukowcy mogli określić wahania w nachyleniu osi obrotu Marsa. Nutacje mogą być progradacyjne (oś porusza się w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara) lub retrogradacyjne (odwrotnie). Podobne dane dają szansę na poznanie wnętrza planety.

Wcześniejsze obliczenia wskazywały, że jeśli Mars ma płynne jądro, to jego oś będzie drgała nieco mocniej, a nutacje będą retrogradacyjne. Dokładnie to wynika z danych zebranych dzięki RISE.

„Analiza nutacji oparta na pomiarach radiometrycznych jest jedyną techniką, która może dostarczyć bezpośrednich informacji o marsjańskim wnętrzu”

– piszą autorzy artykułu.
Fot. NASA/JPL-Caltech/University of Maryland

Dalsze badania wykazały, że jądro Marsa jest najprawdopodobniej całkowicie płynne i składa się ze stopu ciekłego żelaza oraz siarki. Zachodzą w nim ruchy konwekcyjne, gdzie cieplejszy materiał unosi się, a chłodniejszy opada.

Stopiona może być także warstwa skał znajdująca się nad jądrem planety. Różnice w gęstości podpowierzchniowego materiału wyjaśniałyby niewielkie spłaszczenie Marsa.

Le Maistre zamierza nadal analizować dane z RISE, ponieważ mogą one dostarczyć informacji nie tylko o wnętrzu Czerwonej Planety, ale także o jej atmosferze i obrotach.

Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie holistic.news.

Zobacz więcej:

Źródło: Arstechnica.com

Opublikowano przez

Rafał Cieniek

Author


Idealista wierzący w miłość, prawdę i dobro, których szuka na świecie i wokół siebie. Mimo to starający się racjonalnie patrzeć na człowieka i rzeczywistość. Od kilkunastu lat związany z mediami elektronicznymi, gdzie był autorem, redaktorem i wydawcą. Lubi być zaskakiwany nowymi odkryciami naukowców, czytać i pisać o rozwoju technologii, historii, społeczeństwie, etyce i filozofii. Ma doktorat z nauk o mediach.

Chcesz być na bieżąco?

Zapisz się na naszą listę mailingową. Będziemy wysyłać Ci powiadomienia o nowych treściach w naszym serwisie i podcastach.
W każdej chwili możesz zrezygnować!

Nie udało się zapisać Twojej subskrypcji. Proszę spróbuj ponownie.
Twoja subskrypcja powiodła się.