Popularny lek na cukrzycę zmienia mózg. Jest nowe badanie

Jak działa metformina? Lek oszukiwał naukowców

Metformina od lat jest podstawowym lekiem na cukrzycę typu 2 i trafia do milionów pacjentów na całym świecie. Przez dekady uważano, że działa głównie w wątrobie i jelitach, regulując poziom glukozy.Nowe badania pokazują jednak, że prawdziwy mechanizm może być znacznie bardziej złożony – i zaskakujący.

Naukowcy z Baylor College of Medicine odkryli, że kluczową rolę w działaniu metforminy odgrywa… mózg. To właśnie tam aktywowany jest nowo zidentyfikowany szlak, który może mieć decydujące znaczenie w regulacji poziomu cukru i skuteczności leczenia.

Nowe spojrzenie na lek na cukrzycę typu 2

„Przyjrzeliśmy się mózgowi, ponieważ jest on powszechnie uznawany za kluczowy regulator metabolizmu glukozy w całym organizmie. Zbadaliśmy, czy i w jaki sposób mózg przyczynia się do przeciwcukrzycowego działania metforminy” – powiedział Makoto Fukuda, jeden z naukowców, który brał udział w badaniu na łamach portalu uczelni Baylor College of Medicine.

Rap1 – białko, które uruchamia efekt leku

Badacze skupili się na niewielkim białku o nazwie Rap1. Odkryli, że skuteczność metforminy w obniżaniu poziomu cukru we krwi zależy od wyłączenia tego białka w określonym obszarze mózgu. Aby to potwierdzić, naukowcy wykorzystali genetycznie zmodyfikowane myszy, u których celowo usunięto Rap1. Zwierzęta karmiono wysokotłuszczową żywnością, co doprowadziło do rozwoju cukrzycy typu 2 – dzięki temu można było dokładnie prześledzić działanie leku i rolę, jaką odgrywa Rap1 w jego mechanizmie.

Eksperyment na myszach potwierdził teorię

Gdy myszom podano niskie dawki metforminy, lek nie obniżył poziomu cukru we krwi. Co ciekawe, inne leki przeciwcukrzycowe wciąż działały prawidłowo. To sugerowało, że problem nie leży w ogólnym działaniu organizmu, lecz w konkretnym mechanizmie związanym z metforminą. 

W związku z najnowszymi odkryciami naukowcy podali niewielkie ilości leku bezpośrednio do mózgów myszy z cukrzycą. Efekt? Znaczący spadek poziomu cukru, mimo że dawki były znacznie mniejsze niż te stosowane doustnie.

Popularny lek na cukrzycę może zmienić przyszłość terapii

W kolejnym etapie badań naukowcy wykorzystali preparaty mózgowe, aby rejestrować aktywność elektryczną neuronów. Okazało się, że metformina zwiększała ich aktywność – ale tylko wtedy, gdy w komórkach obecne było białko Rap1.

U myszy pozbawionych Rap1 w tych konkretnych neuronach, lek nie wywoływał żadnego efektu. To potwierdza, że Rap1 jest niezbędny, by metformina mogła „uaktywnić” te komórki mózgu i w efekcie obniżać poziom cukru we krwi.

„To odkrycie zmienia nasze postrzeganie metforminy. Nie działa ona tylko w wątrobie czy jelitach – działa również w mózgu. Odkryliśmy, że podczas gdy wątroba i jelita potrzebują wysokich stężeń leku, mózg reaguje na znacznie mniejsze dawki” – dodał dr Fukuda.

Co oznacza to odkrycie dla leczenia cukrzycy typu 2?

Najnowsze badania nad metforminą dają wymierne korzyści pacjentom. Jakie?

• zmniejszenie dawki leku, który oddziałuje na organizm,
• większa precyzja i skuteczność terapii,
• nowe formy terapii, które poprawiają kontrolę poziomu cukru i zmniejszają efekty uboczne.

Oprócz tego badacze z Tajwanu w badaniu z sierpnia 2025 roku wykazali, że ten słynny lek na cukrzycę spowalnia starzenie się mózgu, zmniejsza ryzyko demencji oraz stanu zapalnego, a także stresu oksydacyjnego w komórkach nerwowych.

Chcesz więcej naukowych ciekawostek? Znajdziesz je na naszym kanale na YouTube.

Przyszłość: mniej skutków ubocznych, większa kontrola cukru

Większość leków przeciwcukrzycowych działa na poziomie krwi lub jelit. Metformina jest inna. Najnowsze badania pokazują, że od początku wpływała na mózg – tylko nikt wcześniej tego nie zauważył. To nie jest kosmetyczna korekta w wiedzy medycznej, ale fundamentalna zmiana.

Odkryty szlak mózgowy otwiera drogę do nowego typu terapii, które mogą precyzyjnie regulować poziom cukru i zmniejszać skutki uboczne leczenia cukrzycy typu 2. To może być przyszłość diabetologii.

Warto przeczytać: Ogromny przełom w walce z cukrzycą. Ale nowy lek ma swoje wady

Nowy numer kwartalnika Holistic News — nowa promocja!

Do 31 października możesz skorzystać z darmowej dostawy paczkomatem.
Wpisz kod HNEWS0 finalizując zakupy w Księgarni Holistic News