Nauka
To nie geny kształtują człowieka. Raport z USA zmienia naukę
05 października 2025
Nagroda Nobla 2025 w kategorii medycyna już ogłoszona! Troje naukowców z USA i Japonii odkryło komórki T – „strażników odporności”, którzy pilnują, by nasz organizm nie atakował sam siebie. To odkrycie może zmienić leczenie chorób autoimmunologicznych i przynieść nadzieję milionom pacjentów. Wkrótce poznamy kolejne Nagrody Nobla 2025 przyznane w innych dziedzinach.
Wreszcie jest! Pierwsza Nagroda Nobla 2025 w kategorii medycyna została ogłoszona. Troje naukowców z USA i Japonii otrzymało najwyższe naukowe wyróżnienie, a ich uhonorowanie oficjalnie rozpoczęło tegoroczny tydzień Nobla. Kto ją otrzymał?
Amerykańska biolog, która odkryła ważny gen FOXP3. Dzięki jej badaniom naukowcy lepiej rozumieją, jak organizm kontroluje swoją odporność i chroni się przed chorobami autoimmunologicznymi.
Amerykański immunolog, który udowodnił, że zmiany w genie FOXP3 mogą prowadzić do groźnych chorób odporności. Jego prace pomogły zrozumieć, jak leczyć schorzenia, w których układ odpornościowy atakuje własne tkanki.
Japoński badacz, który odkrył specjalne komórki odporności zwane T regulatorowymi (T-regs). Pokazał, że działają one jak „strażnicy”, którzy pilnują, by odporność nie niszczyła własnego ciała.
Ich odkrycia udowodniły, że układ odpornościowy musi być precyzyjnie kontrolowany. To przełom, który może pomóc w leczeniu chorób autoimmunologicznych i dać nadzieję milionom pacjentów.
To, że to właśnie naukowców z Japonii i USA doceniono przyznaniem prestiżowej nagrody w kategorii medycyny, wcale nie było takie oczywiste. Konkurencja była duża, a ich osiągnięcia równie wybitne. Wśród najczęściej wymienianych nazwisk do Nagrody Nobla 2025 w medycynie znaleźli się:
Pierwsze wyróżnienia Nobla 2025 już rozdane, a kolejne ogłoszenia przed nami. We wtorek, 7 października, poznamy laureatów Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki. Dzień później świat dowie się, kto otrzyma prestiżową nagrodę za chemię.
9 października nadejdzie czas na Literacką Nagrodę Nobla. Często powtarza się niepisana zasada, że wyróżnienie trafia naprzemiennie do kobiet i mężczyzn – jeśli się utrzyma, w tym roku zwycięzcą może być mężczyzna.
10 października w Oslo poznamy laureata Pokojowej Nagrody Nobla. Rywalizacja jest ogromna – nominowano aż 338 kandydatów, zarówno organizacje, jak i pojedyncze osoby działające na rzecz pokoju.
Ostatnia nagroda – z ekonomii – zostanie przyznana 13 października. Oficjalnie nazywa się Nagrodą Banku Szwecji im. Alfreda Nobla i jako jedyna nie była pomysłem samego wynalazcy dynamitu. Powstała później i jest finansowana przez szwedzki bank centralny, a nie Fundację Noblowską.
Chcesz więcej naukowych ciekawostek? Zajrzyj na nasz kanał na YouTubie.
Laureaci Nagrody Nobla 2025 dostaną 11 mln koron szwedzkich (ok. 1,2 mln USD) na cały „pełny” laur. To jednak nie tylko pieniądze. Każdy zwycięzca odbiera też złoty medal i ręcznie kaligrafowany dyplom – symbole prestiżu, które dostaje się uroczyście 10 grudnia podczas ceremonii w Sztokholmie (pokojowa nagroda – w Oslo).
– Medal jest wykonywany ze złota próby 18 karatów i pokrywany dodatkową warstwą czystego złota. Waży zwykle ok. 175 gramów i ma średnicę 66 mm. Medal Pokojowy ma nieco inny projekt — zaprojektował go norweski rzeźbiarz Gustav Vigeland.
– Dyplomy to za każdym razem unikatowe dzieła sztuki — każdy egzemplarz ma własną ilustrację i jest ręcznie pisany przez kaligrafów.
– Podczas tradycyjnego bankietu noblowskiego w Sztokholmie salę zdobią kwiaty sprowadzane z włoskiego Sanremo, miasta, w którym Alfred Nobel spędził ostatnie lata życia.
Kwota nagrody oraz złoty medal są jednymi z najbardziej rozpoznawalnych symboli Nobla i podkreślają prestiż tego wyróżnienia na całym świecie.
Warto przeczytać: Mamy Ig Nobla. Odkrycie polskiego psychologa zachwyciło jury
Do 31 października możesz skorzystać z darmowej dostawy paczkomatem.
Wpisz kod HNEWS0 finalizując zakupy w Księgarni Holistic News