Podwodny wodospad napędza Ziemię. Co nam grozi, gdy się zatrzyma?

Nie hałasuje, nie spada z klifu i nie przyciąga turystów. A jednak bije na głowę wszystkie wodospady świata. W głębinach między Grenlandią a Islandią znajduje się kolos, który kształtuje klimat całej planety. Naukowcy przyznają, że jego przyszłość może zadecydować o naszej.

Największy wodospad na świecie ukryty pod falami

Wyobraź sobie wodospad trzy razy wyższy niż mający niemalże 1000 metrów wysokości Salto Angel w Wenezueli. Ten jednak nie hałasuje i nie paruje, ponieważ znajduje się ponad pół kilometra pod powierzchnią oceanu. Okazuje się, że największy wodospad na świecie leży w zimnych wodach Cieśniny Duńskiej, a dokładnie między Islandią a Grenlandią. Jest niewidoczny, ale imponuje rozmiarami. 

Zimna, gęsta woda z Morza Nordyckiego gwałtownie opada tam do cieplejszych głębin Atlantyku z wysokości ok. 3,5 kilometra. Robi to z imponującą prędkością ponad 3 mln metrów sześciennych wody na sekundę. To więcej niż w przypadku Amazonki, Nilu i Missisipi razem wziętych.

Ten podwodny olbrzym ma potężny wpływ na klimat naszej planety. To on napędza prądy morskie i rozprowadza ciepło po całym świecie. Bez niego pogoda, jaką znamy, po prostu przestałaby istnieć.

Przeczytaj: Tam rzeki płyną pod górę. Antarktyda skrywa niepokojący sekret

Jak największy wodospad na świecie wpływa na klimat

Ten niesamowity przepływ to nie tylko ciekawostka geograficzna. To jeden z filarów tak zwanej cyrkulacji termohalinowej Atlantyku. Jest to zjawisko, które odpowiada za globalny transport ciepła i składników odżywczych. Od niego zależą łagodne zimy w Europie, opady w Afryce czy życie planktonu w oceanach. Jednak ta delikatna równowaga może się zaburzyć. 

„Dobrym przykładem jest wybrzeże Katalonii. Spadek liczby dni z tramontaną [silny, północny wiatr występujący na Morzu Śródziemnym – przyp. M.T] osłabia procesy, które mają decydujące znaczenie dla klimatu i ekosystemów głębinowych” – mówi dr Anna Sanchez Vidal, oceanografka cytowana przez portal Daily Galaxy.

Jeśli największy wodospad na świecie zwolni lub zmieni swój bieg, może to wpłynąć nawet na trasę huraganów czy rozkład temperatur w Europie. To nie jakiś odległy problem, ponieważ zmiany już się zaczęły.

Szukasz inspirujących i ciekawych treści? Sięgnij po kwartalnik Holistic News.

magazyn Holistic News 03/2025
Kwartalnik „Holistic News” można kupić pod TYM LINKIEM

Bieguny jako serce oceanicznego układu

Omawiany wodospad to tylko fragment większego systemu, który zaczyna się na biegunach. To tam lód morski tworzy gęste masy wody, które gwałtownie opadają na dno. Proces ten napędza cyrkulację oceaniczną na całej planecie. Dzięki tym ruchom możliwe jest życie w morzach i oceanach. Głębinowe prądy unoszą na powierzchnię substancje, bez których nie przetrwałyby ani ryby, ani plankton, ani morskie ekosystemy.

Ocieplenie Arktyki już teraz wpływa na temperaturę i zasolenie wód, które zasilają podwodny wodospad. A im mniejsze różnice gęstości między nimi, tym słabszy przepływ. W skrajnym scenariuszu najwyższy wodospad świata może zwolnić tak bardzo, że jego pozytywny wpływ na klimat drastycznie się zmniejszy.

Największy wodospad świata swoją siłą wpływa na całą planetę. Działa cicho, w ukryciu, a mimo to decyduje o tym, jakim powietrzem oddychamy, co jemy, i jak wygląda nasza pogoda. Nie zobaczymy go nigdy na własne oczy, ale jego los może przesądzić o naszej przyszłości.

Polecamy: Podziemny ocean istnieje naprawdę. Jest ukryty 700 km pod ziemią

Opublikowano przez

Mateusz Tomanek

Autor


Krakus z urodzenia, wyboru i zamiłowania. Uprawiał dziennikarstwo radiowe, telewizyjne, by ostatecznie oddać się pisaniu dla Holistic News. W dzień dziennikarz naukowy, w nocy zaprawiony muzyk, tekściarz i kompozytor. Jeśli nie siedzi przed komputerem, to zapewne ma koncert. W jego kręgu zainteresowań znajduje się technologia, ekologia i historia. Nie boi się podejmować nowych tematów, ponieważ uważa, że trzeba uczyć się przez całe życie.

Chcesz być na bieżąco?

Zapisz się na naszą listę mailingową. Będziemy wysyłać Ci powiadomienia o nowych treściach w naszym serwisie i podcastach.
W każdej chwili możesz zrezygnować!

Nie udało się zapisać Twojej subskrypcji. Proszę spróbuj ponownie.
Twoja subskrypcja powiodła się.