Naukowcy zbadali, kto czerpie przyjemność z sadyzmu. Ta cecha kluczowa

Psychopata w każdym z nas?

Kkto czerpie przyjemność z sadyzmu i czy każdy ma w sobie psychopatyczne cechy? Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Wiadomo jednak, że pewne ich elementy pojawiają się u wielu osób. Psychiatrzy i psychologowie podkreślają, że samo ich występowanie nie musi oznaczać skłonności do przemocy. Skłonności psychopatyczne mogą przybierać różne formy, ale czy zawsze prowadzą do okrucieństwa? A co z tymi, którzy dopuszczają się morderstw? Czy czerpią z tego przyjemność, czy traktują to jako konieczność?

Badanie opublikowane w czasopiśmie Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry dotyczyło wpływu mrocznych cech osobowości na odczuwanie przyjemności z sadyzmu. Wyniki pokazały, że chociaż skłonność do sadyzmu występuje w różnym stopniu u wszystkich ludzi, to osoby o wysokim poziomie psychopatii – zwłaszcza te o „zimnym sercu” – najczęściej czerpią satysfakcję z okrucieństwa.

Polecamy: „Psychopata” na medal. Jak działa mózg wybitnego sportowca?

Skłonności psychopatyczne poza sypialnią

Sadyzm często kojarzy się z przemocą o podtekście seksualnym, ale badania pokazują, że ludzie potrafią czerpać przyjemność z zadawania bólu bez związku z seksem. Naukowcy wskazują, że w niektórych sytuacjach takie zachowania są społecznie akceptowane – chociażby w brutalnych interakcjach online. Skąd jednak biorą się te mroczne skłonności? Na to pytanie wciąż trudno znaleźć jednoznaczną odpowiedź.

Eksperyment: kto lubi okrucieństwo?

Naukowcy już wcześniej badali, jak cechy osobowości takie jak narcyzm, makiawelizm i psychopatia – razem tworzące tzw. Mroczną Triadę – wiążą się z tendencjami sadystycznymi. Wśród nich to właśnie skłonności psychopatyczne miały najsilniejszy związek z sadyzmem. Jednak aby lepiej to zrozumieć, badacze postanowili sprawdzić, które konkretnie aspekty psychopatii są kluczowe w czerpaniu przyjemności z sadyzmu.

Do badania zaproszono 120 osób w wieku od 18 do 55 lat. Poproszono ich o wypełnienie testów osobowości mierzących cechy związane z Mroczną Triadą, a także impulsywność i poziom „zimnego serca”. Następnie uczestnicy wzięli udział w dwóch eksperymentach mających na celu ocenę poziomu przyjemności z sadyzmu.

W pierwszym zadaniu mieli „zmielić” robaki w urządzeniu, które – według ich przekonania – rzeczywiście je miażdżyło. Owady pozostawały nienaruszone, ale uczestnicy byli pewni, że dokonują ich unicestwienia. W drugim eksperymencie badani kontrolowali głośność hałasu, który – jak sądzili – przeszkadzał innej osobie w grze. W rzeczywistości „ofiara” była aktorem nagranym wcześniej na wideo.

Podczas eksperymentu naukowcy rejestrowali liczbę „zmielonych” robaków oraz częstotliwość generowania uciążliwego hałasu. Dodatkowo pytano uczestników, jak dużą satysfakcję czerpali z tych działań.

Zimne serce a przyjemność z sadyzmu

Wyniki wykazały, że cechy Mrocznej Triady były silnie powiązane z tendencjami sadystycznymi deklarowanymi przez uczestników. W kontekście rzeczywistych działań to psychopatia miała największy wpływ na poziom przyjemności z sadyzmu. Dlatego holenderscy naukowcy postanowili przyjrzeć się jej bliżej.

Odkryli, że kluczową cechą powiązaną z sadyzmem jest tzw. „zimne serce” – brak emocjonalnej troski o innych. Osoby z wysokim wynikiem w tej kategorii odczuwały większą przyjemność z mielenia robaków, choć nie oznaczało to, że częściej decydowały się na ten akt. Podobnie, choć psychopatia miała związek z sadystycznymi skłonnościami, nie zawsze prowadziła do faktycznych działań. Skłonności psychopatyczne mogą sprzyjać okrucieństwu, ale jego realizacja zależy od wielu czynników, takich jak sytuacja czy osobiste motywacje.

Ciekawym odkryciem było także to, że narcyzm działał odwrotnie – osoby narcystyczne rzadziej używały głośnych dźwięków do „karania” innych. Może to oznaczać, że choć mają wysokie mniemanie o sobie, raczej unikają bezpośredniego wyrządzania krzywdy, chyba że ktoś uderzy w ich ego. To potwierdza wcześniejsze badania, według których narcyzi stają się agresywni dopiero wtedy, gdy czują się zagrożeni.

Nie tylko przestępcy odczuwają przyjemność z sadyzmu

„Te wyniki pokazują, że różne aspekty psychopatii mają odmienną moc przewidywania skłonności do czerpania przyjemności z okrucieństwa. Szczególnie niepokojąca wydaje się cecha zimnego serca. To właśnie ona najbardziej wiąże się z radością z wyrządzania nieodwracalnej krzywdy – w tym przypadku „zabijania” robaków. Badania potwierdzają, że spośród cech Mrocznej Triady to psychopatia, a zwłaszcza emocjonalna obojętność, jest najbardziej problematyczna” – podsumowali autorzy badania.

Badania pokazują, że sadyzm nie jest cechą występującą jedynie u przestępców – istnieje na pewnym spektrum i może pojawiać się u różnych osób. Choć tylko 11 proc. uczestników przyznało, że czerpało przyjemność z „mielenia” robaków, a 20 proc. z zadawania hałasu, sam fakt, że takie reakcje w ogóle się pojawiły, sugeruje, że wiele osób ma w sobie choćby ślad zdolności do czerpania satysfakcji z wyrządzania krzywdy innym.

Polecamy: Psychopata nie zawsze jest mordercą. Kim są psychopaci sukcesu?

Uważasz, że poruszamy ciekawe tematy?

Sprawdź, czego możesz spodziewać się w trakcie spotkania z nami na żywo. Już 5 kwietnia w Bielsku-Białej kolejna edycja konferencji Holistic Talk.

Organizowane przez redakcję Holistic News wydarzenie to możliwość wysłuchania wystąpień ze sceny. Mówcami edycji 2025 roku będą m.in.: dr Monika Wasilewska (psycholog), dr Tomasz Witkowski (psycholog), Marcin Możdżonek (sportowiec i myśliwy), Jacek Piekara (pisarz) i wielu innych. Pełny program znajdziesz TUTAJ.

Zostały już ostatnie miejsca na naszą konferencję. A bilety są w wyjątkowej cenie 209 zł. Z kodem: HNHT2 czytelnicy Holistic News otrzymują dodatkowo 33% zniżki od aktualnej ceny.

Do zobaczenia w Cavatina Hall w Bielsku-Białej!
Redakcja Holistic News