Prawda i Dobro
Polsce grozi kolejna powódź. Mniej niż dekada na przygotowania
02 stycznia 2025
Jak świętuje się Sylwestra w różnych zakątkach świata? Od skakania przez fale w Brazylii po walki rytualne w Boliwii – tradycje noworoczne są pełne zaskakujących rytuałów i symboli
Tradycje noworoczne i sylwestrowe są niezwykle różnorodne, odzwierciedlając bogactwo kultur i wierzeń na całym świecie. Niekiedy niezwykłe zwyczaje sylwestrowe często mają swoje korzenie w lokalnych mitologiach, religiach oraz praktykach rytualnych, które kształtowały społeczności na przestrzeni wieków. Dla wielu społeczeństw Sylwester i Nowy Rok są momentami symbolicznego przejścia – czasem oczyszczenia, refleksji nad przeszłością i nadziei na przyszłość.
Wspólne elementy, takie jak modlitwy, tańce, ognie czy oczyszczające rytuały, wskazują na uniwersalne ludzkie pragnienie pomyślności i nowego początku. Jednocześnie różnorodność form celebracji ukazuje, jak tradycje przystosowują się do lokalnych warunków i przekonań.
Historia tego niezwykłego zwyczaju sylwestrowego sięga tradycji afrykańskich, które trafiły do Brazylii za pośrednictwem afrykańskich niewolników, przybyłych na wybrzeża tego kraju w okresie kolonialnym. Rozwinęli oni kult Candomblé łączący elementy afrykańskich tradycji religijnych, zwłaszcza z obszarów takich jak Nigeria, Benin i Togo, z elementami katolickiego chrześcijaństwa.
Skakanie przez siedem fal to gest oddania czci bogini wodnej Iemanjá, patronce mórz i oceanów. Wierzono, że jej błogosławieństwo przynosi pomyślność w nadchodzącym roku. Liczba siedem symbolizuje duchowe oczyszczenie oraz moc natury. W kulcie Candomblé wodzie przypisuje się szczególną moc oczyszczającą i ochronną. Wierzono, że skakanie przez siedem fal w noc sylwestrową zapewnia szczęście, zdrowie i pomyślność w nadchodzącym roku.
Zatrzymanie czasu w peruwiańskiej tradycji wiąże się z wierzeniami ludów Andów, które postrzegały czas jako cykliczny proces, w którym każda chwila ma swoje znaczenie i wpływ na przyszłość.
W noc sylwestrową tuż przed północą, Peruwiańczycy wykonują szybkie ruchy, biegną, tańczą, a niekiedy także skaczą w miejscu. W ten sposób „zatrzymują” czas w sensie symbolicznym. Poprzez energiczne działania odcinają się od minionego roku i przygotowują się na przyjęcie nadchodzących dni.
Ruchy mają na celu „przebudzenie” energetycznego przepływu, który zgodnie z wierzeniami w Andach może przyciągnąć pozytywną energię i nowe możliwości. Często w tym czasie, uczestnicy tego jednego z bardziej niezwykłych zwyczajów sylwestrowych, noszą kolorowe ubrania lub tkaniny, które mają wzmacniać oczyszczającą moc tego aktu.
Quo Vadis Europo: „Europa potrzebuje silniejszej Unii”
Sylwester w Zambii to czas pełen radości i tańca, zwłaszcza wśród młodzieży. Taniec, będący częścią plemiennych rytuałów, symbolizuje nadzieję na przyszłość i przywołanie pomyślności.
Tradycyjnym tańcem wykonywanym przy tej okazji jest taniec Nyau. To tradycyjny taniec, który pochodzi od ludu Chewa i łączy elementy tańca i maskarady. Tancerze, ubrani w różne maski, przedstawiają duchy przodków i mają na celu oczyszczenie wspólnoty z negatywnych energii.
Tradycja „Tinku” wywodzi się z kultur andyjskich, gdzie była związana z ofiarami składanymi dla płodności ziemi. Z biegiem czasu przekształciła się w rytualne walki, które symbolizują duchowe oczyszczenie i siłę na nowe wyzwania.
Ten niezwykły zwyczaj sylwestrowy jest znany przede wszystkim w rejonach Boliwii, w szczególności w okolicach Potosí i Oruro. Młodzi ludzie, często z różnych rodzin, biorą udział w symbolicznym starciu, które ma oczyszczać uczestników z negatywnych energii minionego roku i przygotować ich na nadchodzące wyzwania.
Współczesna forma Tinku różni się od pierwotnej wersji, która obejmowała rzeczywiste walki z użyciem broni, takich jak maczety. Dzisiaj Tinku stało się symbolicznym aktem, w którym uczestnicy walczą bez użycia broni, w specjalnych, strojach, często ozdobionych piórami, koralikami i innymi elementami tradycyjnymi. Niekiedy przyjmuje też formę rytualnego tańca jedynie symbolizującego walkę.
Przyszłość Europy. „Nadmiar integracji to niedobór demokracji”
„Seollal” to tradycyjne święto obchodzone w Korei Południowej na początku roku księżycowego, a jego historia sięga ponad dwóch tysięcy lat. Pierwotnie święto służyło oddaniu czci przodkom, co wpisywało się w praktykę „yíshì” polegającą na składaniu ofiar. (ofiary mogły obejmować jedzenie, wino, kadzidła i inne przedmioty, które symbolizowały wdzięczność i troskę o przodków). Z czasem „Seollal” stało się świętem rodzinnym, którego istotnym elementem są rytuały, wspólne posiłki i modlitwy o pomyślność.
Dziś nowy rok księżycowy to najważniejsze święto w kalendarzu koreańskim. Jest to czas, kiedy rodziny gromadzą się, aby oddać cześć przodkom (poprzez rytuał charye). A także cieszyć się tradycyjnymi potrawami, takimi jak tteokguk (zupa z ryżowych placków), która symbolizuje długowieczność.
Shōgatsu to tradycyjne japońskie obchody Nowego Roku. Ten niezwykły zwyczaj sylwestrowy ma bogatą historię i jest głęboko zakorzeniony w japońskiej kulturze,. Łączy elementy buddyzmu, shintō oraz pradawne tradycje ludowe. Obchody Shōgatsu trwają zazwyczaj od 1 do 3 stycznia, chociaż przygotowania zaczynają się już w grudniu.
Zanim nadejdzie Nowy Rok, Japończycy starannie przygotowują swoje domy. Zwyczaj ten ma na celu oczyszczenie przestrzeni z wszelkich negatywnych wpływów, aby w Nowym Roku mogły zagościć tylko pozytywne energie. W wielu domach przeprowadza się gruntowne sprzątanie, znane jako „ōsōji”, które symbolizuje usuwanie z domu zła i brudu. Ponadto, w ostatnich dniach grudnia, Japończycy dekorują swoje domy specjalnymi ozdobami, takimi jak kadomatsu – tradycyjne dekoracje z gałęzi sosny, bambusa i śliwy, które mają przyciągnąć dobre duchy i pomyślność w nadchodzącym roku. Co charakterystyczne, gdy zaczyna się Nowy Rok — buddyjskie dzwony biją 108 razy, co symbolizuje oczyszczenie z ludzkich grzechów.
Ciekawy temat: Pragnienie, tęsknota, niepokój. Sztuka potrzebuje ognia
Kolumbijska tradycja związana z walizką wywodzi się z przekonania, że podróże otwierają nowe możliwości. Wierzono, że obnoszenie walizki wokół domu zapewni liczne wyjazdy w nadchodzącym roku, co sprzyja rozwojowi, nauce i szczęściu. Zwyczaj zyskał popularność w XX wieku i na stałe wpisał się w sylwestrowe obchody.
W Kolumbii istnieje także dość niezwykły zwyczaj sylwestrowy. To tradycja noszenia żółtej bielizny w noc sylwestrową, która ma przyciągnąć szczęście, sukcesy i pomyślność finansową. Żółty kolor symbolizuje bogactwo, nadzieję oraz nowy początek. Wierzono, że noszenie tej bielizny w szczególnym dniu może wzmocnić pozytywne wibracje i sprawić, że Nowy Rok będzie obfitował w sukcesy.
Filipińczycy wierzą, że okrąg symbolizuje pieniądze i dobrobyt. Ta tradycja, sięgająca czasów hiszpańskiego kolonializmu, opiera się na przekonaniu, że okrągłe przedmioty przyciągają szczęście. W ostatnim dniu starego roku Filipińczycy starają się umieszczać w swoich domach okrągłe elementy, takie jak monety, ciastka, owocowe talerze czy cukierki w kształcie okręgu. Te przedmioty są uważane za magnety, które przyciągają bogactwo i pomyślność na Nowy Rok.
Bardzo popularnym elementem są okrągłe owoce, których ilość wynosi często 12, co symbolizuje każdy z 12 miesięcy nadchodzącego roku. Okrągłe owoce, takie jak winogrona, jabłka czy pomarańcze, są spożywane o północy w nadziei na pomyślność w każdym z miesięcy nowego roku.
Jednym z najbardziej charakterystycznych i zarazem niezwykłych zwyczajów sylwestrowych w Ekwadorze jest tworzenie tzw. „Años Viejos”, czyli „starych lalek”. Są to figurki, które symbolizują stary rok i wszystko, co negatywne, co wydarzyło się w minionym roku. Te lalki są najczęściej wykonane z ubrań, papieru, słomy lub innych materiałów, a ich wnętrze wypełnia się zazwyczaj materiałami łatwopalnymi. Lalki te mają często formę postaci znanych z popkultury lub polityki. Później, w nocy sylwestrową zostają one spalone.
Zwyczaj palenia kukieł „Año Viejo” (Stary Rok) symbolizuje odrzucenie negatywnych wpływów minionego roku i rozpoczęcie nowego rozdziału. Kukły, wykonane z ubrań i papieru, wypełnia się symbolami minionych problemów. Spalenie ich ma oczyścić przestrzeń na nowy początek.
Odkrycia nauki: Biorobotyka i boczniak królewski. Grzyb steruje maszyną
Chiński Nowy Rok, znany również jako Święto Wiosny, ma ponad cztery tysiące lat tradycji. Obchody, powiązane z kalendarzem księżycowym, rozpoczynają nowy cykl życia. Sprzątanie domów symbolizuje pozbywanie się złych duchów, a fajerwerki odstraszają zło i przyciągają szczęście. Czerwony kolor to znak radości i pomyślności.
Choć Diwali przypada na październik lub listopad, w niektórych regionach Indii obchody Sylwestra wpisują się w tę tradycję. Święto symbolizuje zwycięstwo światła nad ciemnością i dobra nad złem. Jest to czas radości, modlitw, ofiar i dekorowania domów. W czasie Diwali domy są ozdobione lampkami (diyas), świecami i kolorowymi lampionami. Symbolizują one zwycięstwo światła nad ciemnością oraz dobra nad złem. Istnieje też zwyczaj palenia fajerwerków, co ma na celu odpędzenie złych duchów i przyciągnięcie radości i sukcesów w nadchodzącym roku. Ludzie składają ofiary bogu Lakshmi, bogini bogactwa, aby zapewnić sobie dobrobyt.
W Kenii sylwestrowe tańce wokół ognisk mają głębokie znaczenie symboliczne. Ognisko jest miejscem spotkania ludzi i duchów przodków, a taniec ma przynosić ochronę i szczęście. Taniec jest sposobem wyrażania radości, świętowania, ale także formą komunikacji z duchami przodków. Szczególnie wśród rdzennych plemion, takich jak Kikuyu, Maasai czy Luo, tańce wokół ognisk stanowią ważny element noworocznych rytuałów.
W niektórych częściach Kenii, zwłaszcza w miastach, ludzie wypuszczają balony powietrzne o północy, co symbolizuje uwolnienie od starych trosk i negatywnych energii. Balony mogą być wypuszczane także z życzeniami na Nowy Rok, co jest czynnością pełną nadziei na przyszłość.
Polecamy również: Od rozbiorów do dziś. Nieznane kulisy polskiej gospodarki