Paracetamol w ciąży nie szkodzi? Nowe badanie ujawnia związek z ADHD

paracetamol w ciąży Fot. Matilda Wormwood / Pexels

Paracetamol przez lata był uważany za jeden z najbezpieczniejszych leków przeciwbólowych, do stosowania także w trakcie ciąży. Pogląd ten został zachwiany. Analiza 46 badań wskazuje bowiem na potencjalny związek między zażywaniem substancji a ryzykiem wystąpienia ADHD i innych zaburzeń u dziecka. Co dokładnie ustalili naukowcy i czy faktycznie jest się czego obawiać?

Jak przyjmowanie paracetamolu w ciąży wpływa u dzieci?

Paracetamol – znany, lubiany, zaufany. Pewnie większość z nas ma go gdzieś w szufladzie z lekami, na wszelki wypadek. Gdy boli głowa, ząb albo złapie gorączka – sięgamy po niego bez zastanowienia. Co więcej, od lat uchodzi za lek bezpieczny nawet dla kobiet w ciąży. No właśnie – od lat.

Tymczasem ostatnie badania rzucają na ten temat nowe światło. Naukowcy przeanalizowali 46 prac naukowych i wnioski są niepokojące. Może się bowiem okazać, że popularny lek może mieć związek z ryzkiem wystąpienia autyzmu, ADHD i innych zaburzeń rozwoju u dzieci.

Paracetamol (a dokładniej acetaminofen) działa przeciwbólowo i przeciwgorączkowo. To wiadomo. Ale nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że lek ten przenika przez łożysko i trafia prosto do rozwijającego się mózgu dziecka. I właśnie tam może wpływać na rzeczy naprawdę kluczowe: hormony, układ odpornościowy i stres oksydacyjny.

Eksperci przyjrzeli się wynikom 46 badań na ludziach i na modelach zwierzęcych. Szukali odpowiedzi na pytanie, czy przyjmowanie paracetamolu w ciąży może być powiązane z takimi problemami u dzieci jak:

  • spektrum autyzmu (ASD);
  • ADHD;
  • inne zaburzenia rozwoju neurologicznego (NDD), na przykład trudności z mową czy zachowaniem.

Okazało się, że aż 27 z tych 46 badań wykazało związek między przyjmowaniem leku a zaburzeniami u dzieci. Główne podejrzenia? Paracetamol może wpływać na sygnalizację hormonalną, układ odpornościowy i stres oksydacyjny. A to wszystko są czynniki, które mogą zakłócać rozwój mózgu.

„Większość badań wykazała istnienie związku między stosowaniem paracetamolu w okresie prenatalnym a ADHD, ASD lub NDD u potomstwa, przy czym ogólną syntezę wyników oparto na ocenach ryzyka błędu systematycznego i siły dowodów” – czytamy w badaniu opublikowanym w Environmental Health.

Jakie są zagrożenia?

Jeśli chodzi o ADHD, aż 14 z 20 badań wykazało, że dzieci, których mamy brały paracetamol w ciąży, częściej dostawały taką diagnozę. Podobnie było z autyzmem – 5 z 8 badań pokazało, że istnieje związek między jego występowaniem a zażywaniem paracetamolu w ciąży. Inne badania, które sprawdzały różne zaburzenia neurorozwojowe, też często sugerowały, że stosowanie preparatu może zwiększać ryzyko pojawienia się takich problemów u dziecka.

„Byliśmy trochę zaskoczeni, jak wiele z tych 46 badań, ponad połowa, wykazało związek między stosowaniem paracetamolu a problemami w rozwoju mózgu, zwłaszcza w przypadku dobrze zaprojektowanych badań. Nie spodziewaliśmy się też, że kilka badań zasugeruje, iż paracetamol może nawet trochę pomagać, choć były to rzadkie przypadki. To, że najlepsze badania konsekwentnie wykazywały związek, otworzyło nam oczy i uświadomiło, że nie możemy tego ignorować – nawet jeśli chodzi o lek, któremu ufa tak wielu ludzi” – wyjaśnił autor badania, Diddier Prada, w rozmowie z portalem PsyPost.

Interesuje Cię tematyka psychologiczna? Zajrzyj na nasz kanał na YouTubie.

Czy to znaczy, że trzeba się bać?

Nie popadajmy w panikę, bo sami naukowcy przyznają, że badania miały swoje ograniczenia. W niektórych analizach kobiety same określały, kiedy brały paracetamol i w jakich dawkach. Inne badania opierały się na dokumentacji medycznej czy badaniach biologicznych. Dawki, czas i okoliczności stosowania leku były bardzo różne.

Wniosek? Trudno dziś powiedzieć, jaka dawka paracetamolu jest „bezpieczna”, a kiedy zaczyna się robić ryzykowna. Mimo to autorzy badania podkreślają jedno:

„Należy podjąć odpowiednie i natychmiastowe działania, aby doradzić kobietom w ciąży ograniczenie spożycia acetaminofenu w celu ochrony rozwoju neurologicznego ich potomstwa” – czytamy w badaniu.

To nie jest jeszcze ostateczny werdykt – badania trwają, a temat wymaga dalszych analiz. Ale już teraz warto podejść do paracetamolu z większą ostrożnością. Zwłaszcza jeśli jesteś w ciąży lub ją planujesz. Bo choć lek ten wydaje się niegroźny, to – jak pokazują nowe dane – może nie być tak neutralny, jak dotąd myśleliśmy.

Ważny temat: Aplikacja pomoże wykryć autyzm u dziecka. Ma 89 proc. skuteczności


Łap okazję!

Darmowa dostawa* w Księgarni Holistic News: użyj kodu DOSTAWA0

* Oferta ważna tylko do końca września!

Opublikowano przez

Patrycja Krzeszowska

Dziennikarz


Absolwentka dziennikarstwa i komunikacji społecznej Uniwersytetu Rzeszowskiego. W mediach pracuje od 2019 roku. Współpracowała z redakcjami newsowymi oraz agencjami copywriterskimi. Ma ugruntowaną wiedzę psychologiczną, zwłaszcza z psychologii poznawczej. Interesuje się także tematami społecznymi. Specjalizuje się w odkryciach i badaniach naukowych, które mają bezpośredni wpływ na życie człowieka.

Chcesz być na bieżąco?

Zapisz się na naszą listę mailingową. Będziemy wysyłać Ci powiadomienia o nowych treściach w naszym serwisie i podcastach.
W każdej chwili możesz zrezygnować!

Nie udało się zapisać Twojej subskrypcji. Proszę spróbuj ponownie.
Twoja subskrypcja powiodła się.