Skanowanie sieci neuronowych mózgu pomaga poznać tajemnicę kreatywności

Łatwo jest wskazać osoby, które przysłużyły się rozwojowi myśli ludzkiej. Znacznie trudniej jest wyjaśnić, co sprawiło, że to właśnie oni wykazali się specjalnymi predyspozycjami, dlaczego byli bardziej kreatywni, niż inni. Czy to kwestia budowy mózgu, czy też każdy może nauczyć się kreatywnego myślenia?

Zobacz też:

Dlaczego niektórzy są bardziej kreatywni niż inni?

Tajemnica kreatywności od dawna intryguje naukowców. Teraz badacze poczynają postępy w jej rozszyfrowywaniu, co może pomóc nam wszystkim w ćwiczeniu bardziej oryginalnego myślenia.

Niektóre spostrzeżenia naukowców opierają się na „teorii podwójnego procesu”. Zakłada ona, że twórcze myślenie składa się z dwóch etapów: generowania pomysłów i ich oceniania. Pierwszy etap polega na zagłębianiu się w naszą istniejącą wiedzę w poszukiwaniu inspiracji, na przykład poprzez tworzenie analogii z innych dziedzin. Naukowcy podkreślają, że na tym wstępnym etapie, kluczowa jest swoboda kojarzenia, ponieważ jedna myśl prowadzi do kolejnej, bardziej oryginalnej.

Polecamy: Czujniki wszczepiane do mózgu pozwolą na spektakularne wizje i poszerzoną rzeczywistość? Ekspert o przyszłości neuronauki

W drugim etapie stosujemy myślenie krytyczne, tak aby wybrać pomysły najlepiej odpowiadające naszym celom. Na przykład pisarz musi zdecydować, czy niekonwencjonalny, nadprzyrodzony wątek fabularny przyciągnie czy zniechęci czytelników. Inżynier rozważa, czy jego samolot inspirowany rybami okaże się praktyczny i wydajny. Każdy znaczący projekt wymaga wielokrotnego przechodzenia przez te dwa etapy.

Skany mózgu osób myślących kreatywnie sugerują, że generowanie i ocena pomysłów związane są z odrębnymi sieciami neuronowymi. Pierwsze wiąże się z siecią domyślną, aktywną, gdy umysł jest w stanie spoczynku i swobodnie przemieszcza się od myśli do myśli. W tym stanie umysł może w poszukiwaniu inspiracji sięgać do wspomnień. Może to wyjaśniać, dlaczego rozwiązania problemów często przychodzą nam do głowy pod prysznicem lub podczas spaceru. Z kolei ocena pomysłów opiera się na sieci wykonawczej, aktywnej podczas koncentracji na konkretnych celach. Trzeci obszar, sieć uwagi, działa jako pomost między generowaniem a oceną pomysłów, identyfikując najważniejsze lub najciekawsze idee.

Jak zwiększyć swoją kreatywność?

Zdolność do twórczego myślenia wydaje się zależeć od skuteczności komunikacji między wspomnianymi sieciami. Zespół kierowany przez Rogera Beaty’ego z Uniwersytetu Stanowego w Pensylwanii, skanując mózgi 163 osób podczas testu kreatywności, odkrył, że osoby z najbardziej kreatywnymi odpowiedziami wykazywały silniejszą łączność między sieciami domyślną, wykonawczą i uwagi.

Badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles wykazały, że twórcze mózgi charakteryzują się bardziej losową łącznością między odległymi rejonami, co może przyczyniać się do mniej konwencjonalnych sposobów przetwarzania informacji i tym samym do generowania bardziej oryginalnych pomysłów.

Odkrycia te podpowiadają, jak można zwiększyć swoją kreatywność. Beaty obecnie bada, czy trening twórczego myślenia i rozwiązywania problemów może wzmacniać łączność między sieciami. Programy szkoleniowe mogą zawierać ukierunkowaną praktykę generowania i selekcjonowania pomysłów.

Polecamy: Badanie snów: naukowcy odkrywają nowe kanały komunikacji ze śniącymi

Meta-badanie opublikowane w 2023 r. wykazało, że takie treningi mogą rzeczywiście zwiększyć kreatywność. Najskuteczniejsze metody to praktykowanie uważności i angażowanie się w kultury inne niż własna. Beaty zaleca wypróbowanie tych metod, ponieważ jak mówi ”pomagają one czerpać z różnych doświadczeń i łączyć rzeczy w nowy i interesujący sposób”.

To może cię również zainteresować: