Nauka
Trwa walka o geniuszy AI. Zuckerberg rusza na łowy
07 sierpnia 2025
Rodzice biją na alarm: dzieci z autyzmem diagnozuje się w Polsce zbyt późno. Teraz może się to zmienić. ASDetect – bezpłatna aplikacja mobilna, już dostępna po polsku, pozwala wykryć spektrum autyzmu u dziecka nawet dwukrotnie szybciej niż tradycyjna diagnostyka. Wystarczy telefon i kilka minut obserwacji. Jak działa to narzędzie?
W Polsce diagnozowanie autyzmu u dzieci odbywa się, gdy osiągną wiek 3–4 lat. Wkrótce może się to zmienić. 1 lipca 2025 roku w Lublinie miała miejsce premiera polskiej wersji aplikacji ASDetect. Jest bezpłatna i ogólnodostępna, dedykowana wszystkim rodzicom, którzy chcą sprawdzić, czy ich dziecko może mieć spektrum autyzmu. Wystarczy zwykły smartfon.
Narzędzie dostarcza nagrań, które pokazują zachowania maluchów, zarówno tych, które mają autyzm, jak i tych bez. Są one dostosowane do różnego wieku dziecka (12, 18 i 24 miesięcy). Dzięki temu rodzice mogą porównać aktywność maluchów przedstawionych na materiałach z zachowaniem własnego dziecka.
„Dzięki aplikacji ASDetect rodzice otrzymują możliwość samodzielnego monitorowania postępów i rozwoju swoich dzieci za pomocą udostępnionych w aplikacji funkcji i materiałów. Badania jednoznacznie wskazują, że im wcześniej zauważymy ewentualne trudności – już od pierwszego roku życia – i zintensyfikujemy relacje, tym skuteczniej dziecko będzie rozwijać się społecznie i komunikacyjnie” – wyjaśnia dr hab. Anna Prokopiak, prof. UMCS, pedagog specjalny i prezes Fundacji Alpha.
Jednym z czynników przedstawionych na wideo jest kontakt wzrokowy malucha z dorosłymi. Sytuację nagrano podczas wspólnej zabawy z dokładnym wyjaśnieniem, co oznaczają najdrobniejsze, ale przez to niezwykle istotne zachowania dziecka. Inne aspekty, które można ocenić z aplikacją to:
Badacze wskazują, że aplikacja ma 89 proc. skuteczności i pozwala nie tylko szybciej zdiagnozować autyzm u dzieci, ale i wdrożyć odpowiednią terapię.
Aplikacja jest efektem ponad dziesięcioletniej pracy, a jej początki sięgają placówki badawczej w Centrum Badań nad Autyzmem im. Olgi Tennison na Uniwersytecie La Trobe w Melbourne w Australii. Badania przeprowadzano na szeroką skalę, wzięło w nich udział 30 tys. dzieci.
Narzędzie oddano do oficjalnego użytku w 2016 roku, a użytkownicy pobrali je ponad 200 tys. razy. Aplikację przetłumaczono pięć języków: angielski, chiński, mandaryński, hiszpański i słowacki. W tym roku premierę miała polska wersja językowa.
Chcesz więcej naukowych ciekawostek? Zajrzyj na nasz kanał na YouTubie.
Dzięki zaangażowaniu dr Joanny Kwasiborskiej-Dudek, która nawiązała kontakt z prof. Josephine Barbaro, w 2011 roku sprowadzono do naszego kraju narzędzia przesiewowe SACS-R. To właśnie na nich opiera się aplikacja ASDetect.
W prace nad polską wersją aplikacji do diagnozowania autyzmu u dzieci zaangażowali się także przedstawiciele Fundacji Alpha z Lublina, Fundacji SYNAPSIS, a także ośrodka Adesse. Aplikację można pobrać na Androida oraz iOS. Eksperci kierują ją do rodziców dzieci w wieku 11–30 miesięcy.
Dzięki nowej aplikacji cała procedura diagnostyczna będzie nawet dwukrotnie szybsza. To pozwoli z kolei na sprawne wdrożenie terapii, dzięki której znacznie wzrosną szanse na pomoc dziecku w zrealizowaniu jego pełnego potencjału.