Światowa odpowiedzialność za przyszłość edukacji

24 stycznia obchodziliśmy pierwszy Międzynarodowy Dzień Edukacji, który jest świadectwem wspólnej, globalnej odpowiedzialności za zapewnienie wykształcenia młodym ludziom na całym świecie. Pamiętać powinniśmy zwłaszcza o 262 mln dzieci i młodzieży, które obecnie są pozbawione prawa do edukacji

Nasza odpowiedzialność polega na zapewnieniu prawa do edukacji wszystkim dzieciom, a w szczególności tym najbardziej zmarginalizowanym, ponieważ ich wykształcenie przyczyni się do budowania dobrobytu i wzmacniania stabilności politycznej i społecznej. Powinniśmy pomagać także młodzieży mieszkającej w innych krajach, nie tylko dlatego, że edukacja jest nieodłącznym prawem każdego człowieka, ale także z uwagi na fakt, że lepiej wykształcona globalna populacja przyniesie korzyści całej wspólnocie międzynarodowej.

Edukacja jako odpowiedź na wyzwania XXI w.

Rozwój kapitału opartego na wiedzy i doskonaleniu umiejętności ma kluczowe znaczenie dla przyszłości świata. Kraje z lepiej wykształconymi obywatelami są niezwykle cennymi partnerami handlowymi przyczyniającymi się do dalszego rozwoju światowej gospodarki. Im wyższy poziom edukacji, tym mniejsze ryzyko pojawienia się politycznej niestabilności, wybuchu konfliktów czy wywołania kryzysu zdrowotnego, który mógłby dotknąć wiele państw naraz.

Co więcej, lepiej wykształceni obywatele to szansa na sprostanie wyzwaniom związanym z rozwojem. Jeśli nie wyposażymy dzieci w konieczne kompetencje i umiejętności, nie będziemy w stanie ani stawić czoła wyzwaniom, ani wykorzystać szans, jakie te wyzwania nam dają.

Z tych powodów mój kraj, Senegal, od dawna angażuje się w zapewnienie dzieciom – zwłaszcza tym pochodzącym z mniej uprzywilejowanych środowisk – wykształcenia na najwyższym możliwym poziomie. W 2017 r. zainwestowaliśmy 25 proc. naszego krajowego budżetu, czyli prawie 7 proc. produktu krajowego brutto, w edukację naszych dzieci i młodzieży. Ponadto planujemy w 90 proc. sfinansować rozpoczęcie całkowicie nowego programu, którego celem będzie poprawa jakości systemu edukacji w Senegalu do 2030 r.

Trudna reforma w Senegalu

Senegal stara się pokrywać w całości koszty reformy systemu edukacyjnego, ale z uwagi na wciąż występujące braki budżetowe, tak jak większość krajów o niskich lub średnich dochodach, zwracamy się z apelami również do międzynarodowych darczyńców. Na przykład Senegal od 13 lat otrzymuje cenne wsparcie ze strony organizacji Globalne Partnerstwo dla Oświaty (Global Partnership for Education, GPE).  

Dzięki międzynarodowemu wsparciu Senegal dokonał znaczących postępów na przestrzeni ostatniego dziesięciolecia. Do szkół uczęszcza teraz większa liczba dzieci, chociaż zapisywanie ich do placówki szkolnej nadal może być sporym wyzwaniem, zwłaszcza w biedniejszych regionach kraju.

Nasze dotychczasowe sukcesy to wynik zwiększenia nakładów finansowych na zbudowanie kadry wykwalifikowanych nauczycieli, zmniejszenia liczby uczniów w klasach, wybudowania nowych szkół, ułatwienia dostępu uczniów do najlepszych podręczników i poprawy sytuacji szkół w mniejszych miejscowościach. W rezultacie w latach 2013–2018 liczba osób, które ukończyły studia wyższe, wzrosła z 41 proc. do 52 proc. Z kolei liczba dzieci, które ukończyły szkołę podstawową, w tym samym czasie wzrosła z 34 proc. do 56 proc.

Narodowy punkt honoru

Co więcej, w 2000 r. Senegal postawił sobie za narodowy punkt honoru poprawę sytuacji dziewczynek, które jeszcze kilkanaście lat temu miały zdecydowane mniejsze szanse na rozpoczęcie nauki niż chłopcy. Problem ten w szczególności dotyczył dzieci z terenów wiejskich. Zdaliśmy sobie sprawę, że edukacja zapewni długofalowe – ekonomiczne, społeczne i zdrowotne – korzyści nie tylko samym dziewczynkom, ale także ich rodzinom oraz ogólnie całym społecznościom. W związku z tym dofinansowaliśmy biedniejsze wiejskie rodziny, dzięki czemu zmniejszyła się konieczność wysyłania córek do pracy, zamiast posyłania ich do szkoły. W rezultacie do przedszkoli i szkół uczęszcza dziś taka sama liczba dziewcząt, co chłopców.  

Warto także podkreślić, że w lutym 2018 r., podczas konferencji GPE w Dakarze prezydent Senegalu Macky Sall zadeklarował, że rząd naszego kraju ofiaruje organizacji dwa miliony dolarów na wydatki związane ze szkolnictwem w skali globalnej. Decydując się na ten krok, Senegal wysłał w świat jasną wiadomość: każde państwo musi być gotowe do podjęcia jeszcze większego wysiłku na rzecz zapewnienia prawa do edukacji. To jest przesłanie, które warto zapamiętać z obchodów pierwszego Międzynarodowego Dnia Edukacji. Wyobraźcie sobie, o ile lepszy stałby się świat, gdybyśmy tylko wykorzystali potencjał 262 mln dzieci, które – jak na razie – nie mają dostępu do szkół.

© Project Syndicate, 2019. www.project-syndicate.org