Nauka
Trudny los, wspólna droga. Nie tylko szczęście łączy ludzi w pary
16 września 2025
Mars przez lata wydawał się martwym światem. Teraz naukowcy mówią wprost: pod jego powierzchnią kryje się coś, co wygląda niemal jak Ziemia. To odkrycie może całkowicie zmienić naszą wiedzę o Czerwonej Planecie.
Tajemnica Czerwonej Planety wreszcie została odkryta. Mars od lat uchodził za martwy, jałowy świat. A jednak pod jego czerwoną powierzchnią kryje się coś, co zaskoczyło naukowców i zbliżyło go do… Ziemi. Przełomowe dane z misji NASA InSight pozwoliły zajrzeć głębiej niż kiedykolwiek wcześniej i ujawniły sekret, który może zmienić naszą wiedzę o całej historii planety.
Jakie jest jądro Marsa? Do tej pory sądziliśmy, że jest całkowicie płynne. Najnowsze odkrycie chińskich naukowców, opisane w prestiżowym Nature, pokazuje coś zupełnie innego – w centrum planety znajduje się stałe jądro wewnętrzne, otoczone płynnym jądrem zewnętrznym. To niemal kopia budowy wnętrza Ziemi.
Misja lądownika InSight, zakończona w 2022 roku, okazała się prawdziwą kopalnią wiedzy o Marsie. W trakcie swojej pracy urządzenie zarejestrowało aż 1,3 tysiąca „trzęsień Marsa”. Kluczowe okazały się 23 z nich – choć były stosunkowo słabe, pozwoliły naukowcom zajrzeć w głąb planety głębiej niż kiedykolwiek wcześniej.
Dzięki tym danym wiemy dziś, że jądro wewnętrzne Marsa ma około 613 km średnicy i – podobnie jak ziemskie – jest zbudowane głównie z żelaza i niklu. Niespodzianką była obecność lżejszych pierwiastków, takich jak tlen. Jeszcze bardziej imponujące jest to, że otaczające je jądro zewnętrzne jest płynne i rozciąga się aż do 1,8 tys. kilometrów od centrum planety.
Daoyuan Sun z University of Science and Technology of China, jeden z głównych autorów badania, wyjaśnia na łamach Associated Press: „Nasze wyniki sugerują, że Mars ma stałe jądro wewnętrzne, składające się na około jedną piątą promienia planety – jest to mniej więcej taka sama proporcja jak w przypadku jądra wewnętrznego Ziemi. Jednak to podobieństwo może być jedynie przypadkowe”. Badacz dodaje, że jądro Marsa pierwotnie było w całości płynne, a proces jego krystalizacji mógł rozpocząć się w przeszłości i wciąż trwać.
Odkrycie stałego jądra wewnętrznego otwiera nowe, fascynujące pytania. Na Ziemi poruszające się jądro wytwarza silne pole magnetyczne, które chroni nas przed kosmicznym promieniowaniem. Mars takiej tarczy nie ma – i to zmienia wszystko. Czy powolne krystalizowanie się jądra Czerwonej Planety mogło odebrać jej magnetosferę? A jeśli tak – czy to właśnie dlatego Mars stracił atmosferę i stał się jałową pustynią?
Chcesz wiedzieć, co dzieje się w kosmosie? Odwiedź nasz kanał na YouTubie.
Nicholas Schmerr z Uniwersytetu Marylandu w College Park, choć nie brał udziału w badaniu, chwali wyniki, ale podkreśla, że nasza wiedza o wnętrzu Marsa wciąż jest niekompletna. „Ustalenie wielu szczegółów dokładnego kształtu jądra wewnętrznego oraz składu jądra wewnętrznego i zewnętrznego Marsa będzie wymagało utworzenia sieci stacji sejsmograficznych podobnych do InSight”. Z powodu wyłączenia InSight nowe dane sejsmiczne nie są już dostępne, co znacznie utrudnia dalsze badania.
Potrzebne są kolejne, bardziej szczegółowe modele, by w pełni zrozumieć, jak uformowało się jądro Marsa i jaki ma to związek z historią jego pola magnetycznego. Czy kiedyś Mars był planetą z własną magnetyczną ochroną, która osłaniała jego atmosferę i umożliwiała rozwój życia? To pytanie pozostaje bez odpowiedzi.
Jak ludzkość bada tajemnice Czerwonej Planety? Sprawdź artykuł: Łazik na Marsie zaskoczył naukowców. NASA mówi o niespodziance
Darmowa dostawa* w Księgarni Holistic News: użyj kodu DOSTAWA0
* Oferta ważna tylko do końca września!