1500 tekstów, 46 krajów. Zdemaskowano ukraińską fabrykę artykułów

Ukraińska fabryka artykułów zdemaskowana

Ukrainska fabryka artykułów stała się przedmiotem dziennikarskiego śledztwa. Na jej trop wpadła rosyjska badaczka Anna Abalkina, która zauważyła, że adresy e-mail autorów niektórych tekstów nie odpowiadają lokalizacjom ich instytucji. Proceder nazwała „Tanu.pro”, inspirując się najczęściej wykorzystywaną nazwą nietypowej domeny.

Aby kompleksowo zbadać sprawę, Abalkina nawiązała współpracę ze Swietłaną Kleiner – specjalistką ds. integralności badań w wydawnictwie Springer Nature. Razem przeanalizowały ponad 60 podejrzanych domen e-mailowych powiązanych z Tanu.pro. To właśnie te adresy pojawiały się w danych kontaktowych autorów 1517 artykułów naukowych opublikowanych w latach 2017–2025.

Wszystkie te domeny należą do firmy Scientific Publications, założonej w Kijowie w 2016 roku. Z jej usług miało skorzystać ponad 4500 naukowców, którzy współpracują z ok. 460 uniwersytetami w 46 krajach. Założyciel firmy zarejestrował wiele nietypowych adresów e-mail, które następnie wykorzystano w setkach publikacji naukowych.

Na swojej stronie internetowej Scientific Publications przedstawia się jako legalnie działająca instytucja. Firma oferuje nie tylko edycję manuskryptów, ale również tłumaczenia i zgłaszanie artykułów do czasopism indeksowanych w międzynarodowych bazach naukowych. Zapewnia też, że jej klienci są prawnie chronieni oraz mogą liczyć na zwiększoną liczbę cytowań.

Mimo to niektóre stwierdzenia z witryny przedsiębiorstwa dosyć jasno wskazują na działalność „fabryki artykułów”. Na przykład: „Zamów publikację artykułu naukowego w wysoko punktowanym czasopiśmie już teraz”. To sugeruje, że naukowcy kupują sobie miejsce w publikacjach. Zlecają też tworzenie artykułów naukowych na zamówienie.

Scientific Publications odpiera zarzuty

Śledztwo obu specjalistek wykazało, że część tekstów naukowych powiązanych z tą firmą miała typowe cechy publikacji z „fabryk artykułów”. Zauważono następujące nieprawidłowości:

• plagiat,
• fabrykowanie danych,
• nieistotne cytowania,
• manipulowanie recenzjami.

Niezgodne z afiliacją autorów adresy e-mail jasno wskazują, że firma tworzy je dla swoich klientów. Te z kolei służą wyłącznie do bezpośredniej korespondencji z redaktorami czasopism.

Szukasz ciekawostek ze świata nauki? Znajdziesz je na naszym kanale na YouTubie.

Przedstawiciele Scientific Publications stanowczo odpierają zarzuty. Twierdzą, że nie posiadają i nie używają ani domeny „Tanu.pro”, ani żadnej innej, którą wykazały ekspertki w śledztwie. Kiedy jednak przedstawiciele portalu Nature zapytali pracowników firmy, czy produkują artykuły naukowe na zamówienie albo tworzą adresy e-mail dla klientów, otrzymali wymijającą wypowiedź:

„Technologie i metody pracy naszej firmy są uznawane za tajemnicę handlową, ponieważ dają nam przewagę konkurencyjną” – czytamy na łamach portalu Nature.

Pracownicy firmy zapewniali także, że ich instytucja działa z sukcesami od lat. Stwierdzili też, że regularnie dostarczają swoim klientom „usługi wysokiej jakości, przejrzyste i wiarygodne”. Co ciekawe, dodali także, że jednym z obszarów ich działań są działania prewencyjne. Dotyczą one kwestii naruszeń etycznych i wykrywania nieuczciwych praktyk naukowców.

Ważny temat: Fałszywe badania zalewają naukę. Raport ujawnia skalę oszustw

Łap okazję!

Darmowa dostawa* w Księgarni Holistic News: użyj kodu DOSTAWA0

* Oferta ważna tylko do końca września!