Nowe badania: poczucie szczęścia daje nam większą cierpliwość

Paradoks dopaminy. Czekanie na sukces

Jako nastolatek Michael Carroll z Wielkiej Brytanii wygrał na loterii równowartość 46 mln zł. W ciągu ośmiu lat był bankrutem. „Euforia go zgubiła” – powiedzą niektórzy. „W radości zapomniał o rozsądku” – stwierdzą inni.

Okazuje się jednak, że szczęście wcale nie czyni nas mniej rozsądnymi. Najnowsze badania z Niemiec wskazują na coś przeciwnego: poczucie radości wzmacnia naszą cierpliwość.

Jak działa hormon szczęścia?

Zespół z Uniwersytetu w Kolonii pod kierunkiem dr Elke Smith i profesora Jana Petersa przeprowadził jedno z najbardziej kompleksowych badań nad dopaminą i podejmowaniem decyzji u ludzi. Substancja ta, zwana hormonem szczęścia, działa w układzie nagrody mózgu, wywołuje uczucie przyjemności i satysfakcji z wykonywanej czynności. Jak wpływa na decyzje, które podejmujemy?

Wpływ dopaminy na decyzje

Dotychczasowe badania nie dawały tu jasnej odpowiedzi. Głównym problemem było to, czy dopamina powoduje, że podejmujemy bardziej impulsywne decyzje, nastawione na szybkie otrzymanie korzyści.

Teoretycznie taki wynik byłby najbardziej prawdopodobny. O zaburzeniach w wytwarzaniu dopaminy często mówi się bowiem w przypadku osób uzależnionych czy szkodliwego korzystania z mediów społecznościowych. Jeszcze jeden papieros, jeszcze jedna butelka, jeszcze jeden zobaczony post – działanie ośrodka nagrody w mózgu powoduje, że wybieramy natychmiastowy pozytywny bodziec, mimo późniejszych negatywnych konsekwencji.

Zbadali znaczenie dopaminy w mózgu

Niemieccy naukowcy postanowili w końcu rozwiązać zagadkę wpływu dopaminy na nasze decyzje. Wyniki ich eksperymentu ukazały się niedawno w czasopiśmie The Journal of Neuroscience.

Podczas badania 76 zdrowym uczestnikom podano placebo lub L-DOPA, czyli substancję, która w organizmie przemienia się w dopaminę (tzw. prekursor). Następnie musieli oni dokonać wyboru między mniejszą nagrodą otrzymaną od razu, a większa, ale wręczoną z opóźnieniem.

Zastosowano też zaawansowane modelowanie kognitywne, by zrozumieć, jak dopamina wpływa na subtelniejsze aspekty decyzji: sposób gromadzenia informacji, ostrożność w odpowiadaniu czy czas reakcji. Jaki był wynik?

Zaskakujący wpływ dopaminy na nasze decyzje

Okazało się, że osoby, którym podano prekursor dopaminy, były bardziej skłonne czekać na większą nagrodę. Impulsywność decyzji była o 20 proc. mniejsza niż w przypadku grupy pod wpływem placebo.

Uczestnicy nadal doświadczali tak zwanego efektu wielkości, który powoduje, że wraz z oczekiwaniem na nagrodę, ta traci w naszych głowach wartość szybciej, jeśli jest mniejsza. Ta zależność występowała jednak w przypadku wszystkich uczestników – dopamina nie miała tu żadnego znaczenia.

Wartość nagrody a hormon szczęścia

Co więcej, L-DOPA nie wpłynęła na szybkość gromadzenia informacji, ostrożność decyzji ani czas reakcji. To sugeruje, że dopamina działa nie na podstawowe procesy decyzyjne, lecz na to, jak wartościujemy przyszłe nagrody.

„Nasze odkrycia pokazują, że L-DOPA zwiększa u ludzi gotowość do czekania na nagrody, dostarczając nowych dowodów, które podważają wcześniejsze, wpływowe badania przeprowadzone na stosunkowo małych próbach” – mówi dr Elke Smith.

Co blokuje dopaminę w naszym mózgu? Sprawdź artykuł: Działanie kofeiny blokuje dopaminę. Wspiera walkę z alkoholizmem

Jak wyjaśnić impulsywne decyzje?

Te odkrycia rzucają nowe światło na mechanizmy, które kierują naszymi wyborami. Badania niemieckich naukowców mogą pomóc wyjaśnić impulsywne decyzje podejmowane np. przez osoby uzależnione.

Dopamina i uzależnienia

Wspomniany na początku tego artykułu Micheal Carroll swojej fortuny nie roztrwonił od razu, w przypływie euforii po wygranej. Schował pieniądze na koncie oszczędnościowym, część zainwestował w obligacje. Dopiero po kilku latach zaczęły się wydatki, które go zrujnowały. Fortuna miała iść na nowe domy, drogie samochody oraz używki, od których według swojego adwokata się uzależnił.

Autorzy badania zaznaczają, że kolejne eksperymenty mogłyby skupić się na osobach cierpiących na różnorakie zaburzenia czy właśnie z powodu uzależnień. Zbadania wpływu dopaminy na podejmowanie decyzji u tych grup może pomóc w stworzeniu nowych sposobów leczenia tego typu przypadłości. Być u ofiar nałogów mechanizm ten wygląda inaczej?

Co jeszcze wpływa na nasze decyzje? Tego dowiesz się na kanale Holistic News na YouTube:

Black Friday & Cyber Monday

Black Friday przez cały listopad! -20% na cały koszyk z kodem: BLACK20
Do zobaczenia!
Księgarnia Holistic News