Czy spełnią się nadzieje? Rozpoczęły się testy pigułki dla panów

Męska pigułka antykoncepcyjna trafia do badań

Czy mężczyźni będą mogli sięgać po tabletkę antykoncepcyjną tak samo jak kobiety? Wszystko wskazuje na to, że jesteśmy tego bliżej niż kiedykolwiek. W badaniach klinicznych po raz pierwszy przetestowano męską pigułkę antykoncepcyjną, która działa bez udziału hormonów.

Zamiast manipulować testosteronem, nowy lek o nazwie YCT‑529 czasowo blokuje produkcję plemników poprzez blokowanie receptora witaminy A w jądrach. Gdy receptor zostaje zablokowany, organizm czasowo „wyłącza” produkcję. Najważniejsza informacja to taka, że omawiany lek nie wywołuje żadnych negatywnych reakcji organizmu.

W badaniu udział wzięło 16 mężczyzn po wazektomii. Miało to wykluczyć ryzyko trwałego wpływu na płodność wśród badanych. W tej fazie nie oceniano skuteczności w redukcji plemników, ale bezpieczeństwo i wchłanialność leku.

Męska pigułka antykoncepcyjna bez skutków ubocznych

Uczestników podzielono na dwie grupy. Jedna przyjmowała rosnące dawki leku, druga otrzymywała placebo. Część z nich testowała też działanie leku po tłustym posiłku. Okazało się, że niezależnie od warunków, lek był dobrze tolerowany, a substancje aktywne dobrze się wchłaniały.

„Zaobserwowaliśmy dobrą i szybką biodostępność, co oznacza, że lek nie ulegał szybkiemu rozkładowi w organizmie” – mówi cytowana przez Scientific American dr Nadja Mannowetz, współzałożycielka YourChoice Therapeutics, która nadzorowała przebieg nowych testów.

Mannowetz twierdzi, że poziom leku we krwi zmniejszał się o połowę w ciągu dwóch do trzech dni. To obiecujący wynik, który sugeruje, że tabletka może być potrzebna tylko raz dziennie, jeśli później okaże się skuteczna w zmniejszaniu liczby plemników.

Na tym etapie najważniejszy jest brak skutków ubocznych. Jest to ogromna przewaga nad hormonalną antykoncepcją, która często obniża libido, wpływa na nastrój czy ogólną jakość życia. Eksperci jednak zalecają ostrożność i nie popadanie w hurraoptymizm. „Każdy lek na rynku ma jakieś skutki uboczne” – przestrzega dr Stephanie Page, endokrynolog z University of Washington School of Medicine, która nie brała udziału w badaniach, ale od ponad 20 lat zajmuje się innymi męskimi środkami antykoncepcyjnymi.

Inne rozwiązania i ich wspólna cecha

YCT‑529 to nie jedyny środek badany obecnie jako męska pigułka antykoncepcyjna lub jej odpowiednik. W zaawansowanej fazie testów jest żel NES/T. Jest połączeniem dwóch hormonów, które działają przez skórę. Ten środek zatrzymuje produkcję plemników na poziomie mózgowym, ale w przeciwieństwie do YCT‑529 działa hormonalnie.

Trwają też testy nad implantem ADAM. To z kolei elastyczny hydrożel, który tymczasowo blokuje nasieniowody, imitując efekt wazektomii, ale w wersji odwracalnej.

Każda z powyższych metod ma jedną wspólną cechę: na efekty trzeba poczekać około trzech miesięcy. Tyle bowiem trwa proces dojrzewania plemników. Po odstawieniu leku organizm potrzebuje podobnego czasu, by wznowić ich produkcję.

Chcesz więcej naukowych ciekawostek? Zajrzyj na nasz kanał na YouTubie

Mężczyźni gotowi na zmianę

Wbrew obiegowym opiniom męska pigułka antykoncepcyjna nie jest tylko kaprysem naukowców. Badania z 2023 roku pokazują, że aż 75 proc. mężczyzn w USA i Kanadzie byłoby gotowych przetestować nową metodę antykoncepcji. Jeszcze wcześniejsze dane, z 2017 roku, pozyskane przez organizację Male Contraceptive Initiative, wskazywały na podobny trend. Ustalono wówczas, że prawie połowa aktywnych seksualnie mężczyzn w Stanach Zjednoczonych, którzy nie planowali dzieci, była „bardzo zainteresowana” stosowaniem takich środków.

Dzięki YCT‑529 może się to wreszcie zmienić. To pierwszy realny krok w stronę równouprawnienia w antykoncepcji i coś, na co wielu mężczyzn czekało od dawna.

Warto przeczytać: Pokonała HIV bez leków. Coś takiego zdarza się raz na dekadę