Czy choroby psychiczne są spowodowane postępem technologicznym? Naukowcy mają swoją teorię

Niedopasowanie ma miejsce, gdy cechy, które powstały na drodze ewolucji, stają się nieadekwatne do nowego środowiska. Weźmy na przykład ćmy i niektóre gatunki nocnych much. Ponieważ muszą poruszać się w ciemności, wyewoluowały, aby korzystać ze światła księżyca do wskazywania kierunku. Jednak ze względu na wynalezienie sztucznego oświetlenia, wiele ciem i much jest przyciąganych przez lampy uliczne i oświetlenie wewnętrzne.

Polecamy: Mogą zagrozić istnieniu ludzkości. Naukowcy wskazują czternaście pułapek ewolucyjnych

Choroby psychiczne a niedopasowanie ewolucyjne

To samo dzieje się z ludźmi. Klasycznym przykładem jest apetyt na słodycze. Motywował on naszych przodków do poszukiwania pokarmów bogatych w kalorie w środowiskach ubogich w składniki odżywcze. Obecnie jednak zamiłowanie do słodyczy staje się nieadekwatne do chorób i zagrożeń współczesnego świata. Firmy spożywcze masowo produkują żywność bogatą w rafinowane cukry i tłuszcze, a rezultatem jest próchnica zębów, otyłość i cukrzyca.

Dzisiejszy świat jest pełen rzeczy, które sprawiają, że nasze niegdyś adaptacyjne instynkty przestają być potrzebne. Ludzie wyewoluowali, by żyć w grupach opartych na pokrewieństwie. Nasza adaptacyjna potrzeba przynależności funkcjonuje dobrze w mniejszych społecznościach. Jednak w dużych miastach zamieszkałych przez setki tysięcy nieznajomych, ludzie mogą czuć się samotni i mieć niewielu bliskich przyjaciół.

Badania wykazały również, że gdy zwierzęta społeczne są trzymane w zatłoczonych przestrzeniach, doświadczają stresu związanego z rywalizacją, co ma konsekwencje dla zdrowia fizycznego. U takich osobników stwierdzono gorsze funkcjonowanie układu odpornościowego i zmniejszoną płodność. Podobnie ludzie żyjący w zatłoczonych miastach również mogą doświadczać bezprecedensowego poziomu stresu, mają też tendencję do posiadania mniejszej liczby dzieci.

Ludzie nie chcą rywalizacji

W miarę jak ludzie starają się sprostać oczekiwaniom społeczeństwa wobec osób odnoszących sukcesy, na nowo definiują swoje cele życiowe. Badania przeprowadzone wśród respondentów z pokolenia Z i Millenialsów wykazały, że rosnące koszty utrzymania zmuszają te grupy wiekowe do obniżenia ambicji zawodowych. Innym skutkiem jest problem ze znalezieniem partnera i założeniem rodziny. Analiza przeprowadzona w 2023 r. wśród 55 000 osób urodzonych w latach 1981-2012 wykazała, że koncentrują się one bardziej na dbaniu o swoje zdrowie psychiczne i fizyczne.

Gdy rywalizacja staje się zbyt intensywna, ludzie mogą internalizować presję i doświadczać z tego powodu lęku lub depresji. Naukowcy powiązali samookaleczenia i depresję z poczuciem, że ludzie nie są już w stanie sprostać wymaganiom współczesnego społeczeństwa. Trendy te są szczególnie rozpowszechnione w krajach o silnej kulturze wstydu, takich jak Japonia i Korea Południowa.

Co możemy zrobić?

Perspektywa niedopasowania ewolucyjnego nie sugeruje całkowitego powrotu do sposobu życia naszych przodków. Musimy dostosować nasze środowisko do ludzkiej natury. Na przykład, możemy pomyśleć o sposobach projektowania miast tak, aby zmniejszyć zatłoczenie lub zwiększyć dostęp do natury. Obcowanie z przyrodą może zmniejszyć stres i poprawić samopoczucie.

Zmiany w stylu życia, mające na celu ograniczenie konsumpcjonizmu i ekspozycji na media masowe i społecznościowe, a także skupienie się na znaczącej pracy, a nie na prestiżu zawodowym, również mogą pomóc. Niektóre trendy, takie jak minimalizm, wskazują na rosnącą świadomość, że skupienie się na zadowoleniu z małych rzeczy może pozwolić nam uniknąć pułapek nowoczesności.

To tylko kilka pomysłów. Trzeba jednak pamiętać, że zwrócenie uwagi na ewolucyjne podstawy naszych problemów i zwiększenie świadomości na temat niedopasowania może dać nam większą szansę na poradzenie sobie z nimi.

Polecamy: Pieniądze nie rozwiążą problemu spadającej dzietności. Kraje Azji Wschodniej zdają sobie z tego sprawę

Przeczytaj także: Anendofazja, czyli brak wewnętrznego głosu ma negatywny wpływ na pamięć