Czas ma aż trzy wymiary, nie jeden. Rewolucyjna teoria naukowca

Czas jest prawdziwym fundamentem wszechświata? Nowa teoria może zmienić wszystko, co wiemy o rzeczywistościCzy to czas, a nie przestrzeń, stanowi fundament istnienia? Według profesora Gunthera Kletetschki to trzy wymiary czasu, a nie przestrzeń, są podstawą naszego świata. Ta śmiała hipoteza łączy świat mechaniki kwantowej z kosmosem – i może całkowicie zmienić nasze rozumienie rzeczywistości.

Fizyka pod wpływem nowej teorii czasu

To nie przestrzeń tworzy wszechświat, tylko… trójwymiarowy czas? Nowa teoria może połączyć kwanty z Einsteinem. Od dekad fizycy próbują połączyć dwie sprzeczne wizje świata: mechanikę kwantową i ogólną teorię względności. Jedna działa w skali atomu, druga — w skali galaktyk. Dotąd nikt nie potrafił ich pogodzić.

Ale profesor Gunther Kletetschka z Uniwersytetu Alaski proponuje coś radykalnie nowego: rzeczywistość nie opiera się na przestrzeni, lecz na czasie — i to trójwymiarowym. Jego koncepcja może stać się brakującym ogniwem, które zbliży nas do tzw. teorii wszystkiego.

„To czas jest fundamentem istnienia” – pisze naukowiec w prestiżowym Reports in Advances of Physical Science.

Polecamy: Definicja sekundy do poprawki. To zmieni życie każdego człowieka

Trzy wymiary, jedna nowa teoria czasu

Zwykle wyobrażamy sobie czas jako prostą linię — przeszłość, teraźniejszość i przyszłość. Tymczasem najnowsza teoria stawia śmiałą tezę: czas działa niczym trójwymiarowa siatka, podobna do przestrzeni. Co więcej, przestrzeń może być tylko efektem ubocznym, a prawdziwym fundamentem jest właśnie czas.

„Te trzy wymiary czasu są jak płótno obrazu. Przestrzeń to tylko farba, która jest wciąż obecna, ale drugoplanowa” – tłumaczy Kletetschka, cytowany przez portal Earth.com.

Według nowej teorii, każdy z trzech wymiarów czasu pełni unikalną rolę: jeden kieruje światem kwantowym, drugi łączy go z ludzkim doświadczeniem, a trzeci steruje kosmicznymi procesami i ewolucją wszechświata.

To podejście może wreszcie wyjaśnić zagadki zarówno mikroskopijnego świata cząstek, jak i rozszerzającego się kosmosu. Choć brzmi to jak naukowa fantazja, teoria profesora Kletetschki daje się przetestować w praktyce.

W przeciwieństwie do wcześniejszych pomysłów nowa teoria czasu nie jest tylko ciekawostką. Model Kletetschki dotyczy mas znanych nam cząstek, takich jak elektrony czy kwarki. Teoria przewiduje pojawienie się nowych cząstek, które mogą zostać wykryte przy wyższych energiach lub przy dokładniejszej analizie danych z akceleratora cząstek. Co więcej, może wpłynąć na to, jak rozumiemy fale grawitacyjne i zachowanie ciemnej energii.

Szukasz treści, które naprawdę dają do myślenia? Sięgnij po kwartalnik Holistic News

magazyn Holistic News 03/2025
Kwartalnik Holistic News możesz kupić TUTAJ

Masa to cień zakrzywionego czasu?

Jednym z najbardziej zaskakujących wniosków wynikających z tej teorii jest to, że masa cząstek może być cieniem rzucanym przez zakrzywiony czas.

„Jeśli masa to cień rzucany przez skręcony czas, tajemnica jej pochodzenia może zostać w końcu rozwikłana” – mówi Kletetschka.

Jego model unika też problemów, z którymi zmagają się inne koncepcje z wieloma osiami czasu. Mowa między innymi o paradoksach przyczynowości. Co najważniejsze, nowa teoria czasu umożliwia przeprowadzenie jasnych eksperymentów.

Naukowcy będą weryfikować nową teorię

W najbliższych latach dane z Wielkiego Zderzacza Hadronów, detektorów fal grawitacyjnych i obserwatoriów neutrin mogą potwierdzić lub obalić przewidywania Kletetschki. Jeśli się sprawdzi, naukowcy będą musieli całkowicie zmienić sposób, w jaki myślą o czasie, przestrzeni i samej rzeczywistości.

Dla nas wszystkich może to oznaczać jedno: czas to nie tylko tło wydarzeń. Jeśli nowa teoria czasu jest słuszna to, wszystko – od cząstki po galaktykę – funkcjonuje na tych samych fundamentalnych zasadach, których dopiero uczymy się dostrzegać.

Polecamy: Wciąż nam go mało. Jak płynie czas i dlaczego przecieka nam przez palce

Opublikowano przez

Mateusz Tomanek

Autor


Krakus z urodzenia, wyboru i zamiłowania. Uprawiał dziennikarstwo radiowe, telewizyjne, by ostatecznie oddać się pisaniu dla Holistic.news. W dzień dziennikarz naukowy, w nocy zaprawiony muzyk, tekściarz i kompozytor. Jeśli nie siedzi przed komputerem, to zapewne ma koncert. W jego kręgu zainteresowań znajduje się technologia, ekologia i historia. Nie boi się podejmować nowych tematów, ponieważ uważa, że trzeba uczyć się przez całe życie.

Chcesz być na bieżąco?

Zapisz się na naszą listę mailingową. Będziemy wysyłać Ci powiadomienia o nowych treściach w naszym serwisie i podcastach.
W każdej chwili możesz zrezygnować!

Nie udało się zapisać Twojej subskrypcji. Proszę spróbuj ponownie.
Twoja subskrypcja powiodła się.