Co to jest humanizm? Czyli o tym, jak trudno jest być dziś człowiekiem

Humanizm jako pomoc dla każdego

Niełatwo jest dziś być człowiekiem. Jeszcze niedawno tylko wąska grupa ekspertów posiadała dostęp do wiedzy z określonej dziedziny, a teraz o tematach trudnych, złożonych, często naukowych, filozoficznych i dotykających istoty człowieczeństwa dyskutuje się na każdym kroku. W internecie można znaleźć wszystko, a media społecznościowe często wykrzywiają obraz rzeczywistości. Humanizm stanowi pewną całościową odpowiedź na wiele problemów współczesności.

W efekcie społeczeństwo przestało czerpać informacje z wartościowych, jakościowych źródeł. Przeżywamy współcześnie kryzys autorytetów. Zarówno młodzież, jak i osoby bardziej dojrzałe bywają „ogłupiane” przez influencerów, celebrytów, polityków, media i tak dalej. Trudno się zorientować komu można ufać. Pomocna w zrozumieniu siebie i otaczającego nas świata może być idea humanizmu.

Sprawdź również: Bez niego ludzkość nigdy by się nie rozwinęła. Humanizm we współczesności

W filozofii i psychologii

Humanizm koncentruje się na jednym: człowieku, jego godności, wolności, przekonaniach i potencjale. Z perspektywy filozoficznej najważniejszy jest rozwój potencjału jednostki i jej samodoskonalenie, które z czasem przynoszą korzyści całemu społeczeństwu. Z kolei w ujęciu psychologicznym wartościami cechującymi humanizm są autentyczność i samorealizacja.

Rozkwit tej idei przypada na epokę renesansu. To wtedy najwięksi myśliciele dostrzegli, że człowiek jest istotą zdolną do tworzenia wielkich i niesamowitych dzieł. Nauka i kultura miały nie tylko polepszyć materialny byt ludzi. Miały stać się fundamentem kultury i cywilizacji opartej na wartościach: prawdzie, dobru oraz pięknie.

Polecamy:

Różne ujęcia humanizmu

Humanizm to złożone pojęcie, które dotyka niemal wszystkich aspektów ludzkiego życia. Można je rozpatrywać pod różnym kątem:

1. Humanizm i technika. Jak zintegrować rozwój z ludzką wartością? Co jest ważniejsze: postęp, czy człowiek? Jak rozumieć uczucia, moralność, etykę, prywatność, dobrobyt, pracę, edukację, naukę, kulturę w dobie sztucznej inteligencji i robotyki? Czy potrafimy zachować równowagę między realnym i wirtualnym światem?
2. Humanizm a kultura. Sztuka od wieków inspirowała do zmian. Była odskocznią, areną gdzie ścierały się idee, o których nie można było swobodnie mówić. Może jest tak również i dzisiaj? W jaki sposób artyści rozumieją piękno i co ono oznacza? Jak kultura wpływa na wyzwania współczesności? Czy pomaga ludziom w refleksji nad ideami, wartościami i zmianami?
3. Humanizm i społeczeństwo. Szczęście, godność i postęp, dobro, prawda i piękno, rozwój, równowaga i wrażliwość – to fundamenty, na których opiera się humanizm. Czy ważna jest dla nas sprawiedliwość społeczna? Czy ekologia i równowaga między człowiekiem oraz naturą nie są pustymi hasłami wykorzystywanymi przez wielkie korporacje? Czy potrafimy szanować siebie i innych? Jak rozumiemy godność i szacunek?

To tylko kilka pytań, na które szukamy obecnie odpowiedzi. Samo pojęcie jest bowiem znacznie głębsze i dotyka istoty naszego bytu.

Edukacja humanistyczna

Humanizm i edukacja to nierozerwalna para. Dobra szkoła, odpowiednio nastawieni, przeszkoleni i opłacani nauczyciele, dzieci mogące rozwijać swój potencjał, kreatywność i empatię – to wszystko jest podstawą humanizmu. Dzięki rozwojowi nauki i odpowiedniemu kształtowaniu najmłodszych pokoleń świat może stać się lepszym miejscem.

Warto poszukiwać odpowiedzi na fundamentalne pytania dotyczące wartości i patrzeć na świat holistycznie. Na pewno nam wszystkim potrzebna jest refleksja nad współczesnością. Dlatego idea humanistyczna jest tak ważna dla teraźniejszości i przyszłości.

Przeczytaj także: