Nauka
Muzyka tylko dla wybranych. Bez słuchawek, bez hałasu
31 marca 2025
Czy plastik unoszący się w naszych oceanach może szkodzić także ludziom? Okazuje się, że tak. Najnowsze badania wskazują, że mieszkańcy obszarów przybrzeżnych o wysokim stężeniu mikroplastiku w wodzie są bardziej narażeni na problemy z pamięcią i mobilnością.
Mikroplastik w wodzie to drobne cząsteczki plastiku o średnicy od 0,1 do 5000 mikrometrów. Powstają one w wyniku rozpadu większych odpadów lub są celowo produkowane do różnych zastosowań. Ich głównym źródłem jest degradacja plastikowych śmieci, takich jak butelki czy torby. Pod wpływem promieniowania UV i ścierania rozpadają się one na coraz mniejsze fragmenty.
Dodatkowo mikroplastik pochodzi ze ścierania opon samochodowych, prania syntetycznych tkanin oraz mikrogranulek obecnych w kosmetykach i detergentach. Te mikroskopijne cząsteczki przenikają do gleby, wody, powietrza i organizmów żywych, stanowiąc zagrożenie dla zdrowia ludzi oraz całego ekosystemu.
Mikroplastik jest obecny niemal wszędzie. Występuje w oceanach, morzach, rzekach, jeziorach i wodach gruntowych, do których dostaje się wraz ze ściekami i spływami powierzchniowymi. Unosi się także w powietrzu w postaci mikroskopijnych drobin. W glebie odkłada się w wyniku stosowania osadów ściekowych jako nawozów, rozkładu odpadów plastikowych oraz zanieczyszczenia terenów miejskich i rolniczych. Mikroplastik trafia również do organizmów żywych, przenikając do łańcucha pokarmowego poprzez wodę, żywność i powietrze.
Polecamy: Odkryto nowy podgatunek człowieka? Licząca trzysta tysięcy lat czaszka z Chin zaskoczyła ekspertów
Badanie przeprowadzone przez amerykańskich lekarzy i naukowców sugeruje, że cząsteczki plastiku w oceanach mogą mieć wpływ na ryzyko występowania niepełnosprawności wśród mieszkańców wybrzeży.
„Nasze badanie wykazało, że w społecznościach przybrzeżnych z wyższym poziomem mikroplastiku w wodzie odnotowano wyższe wskaźniki niepełnosprawności. Może to wpływać na życie człowieka na wiele sposobów – poprzez zaburzenia pamięci i myślenia, trudności w poruszaniu się, a także ograniczoną zdolność do dbania o siebie i samodzielnego funkcjonowania” – powiedział współautor badania, dr Sarju Ganatra z Lahey Hospital and Medical Center w Burlington w stanie Massachusetts.
„Środowisko może odgrywać kluczową rolę w naszym zdrowiu, a zanieczyszczenie wpływa na ryzyko pogorszenia funkcji poznawczych i innych zaburzeń neurologicznych” – dodał Ganatra w wypowiedzi dla portalu Scitechdaily.
Naukowcy sprawdzili, ile mikroplastiku znajduje się w wodzie oceanicznej przy wybrzeżach i podzielili te obszary na cztery grupy. Regiony o najniższym poziomie zanieczyszczenia miały od zera do 0,005 cząsteczek mikroplastiku na metr sześcienny wody, średnie – od 0,005 do jednej cząsteczki, wysokie – od jednej do 10, a w miejscach o bardzo wysokim poziomie znajdowano ponad 10 cząsteczek na metr sześcienny. W tych najbardziej zanieczyszczonych rejonach średnie wartości sięgały nawet 1000 cząsteczek na metr sześcienny.
Następnie badacze przeanalizowali częstość występowania niepełnosprawności wśród mieszkańców ponda 200 hrabstw z 22 stanów USA. Wzięli pod uwagę problemy z pamięcią i myśleniem, trudności w poruszaniu się oraz zdolność do samodzielnego życia.
Co więcej, wyniki pokazały, że w regionach o najwyższym poziomie mikroplastiku w wodzie częściej występowały problemy zdrowotne. Zaburzenia pamięci i myślenia dotykały tam średnio 15,2 proc. mieszkańców. Natomiast w rejonach o najmniejszym zanieczyszczeniu było to 13,9 proc. Niepełnosprawność ruchowa występowała u 14,1 proc. mieszkańców najbardziej zanieczyszczonych hrabstw, w porównaniu do 12,3 proc. w tych najczystszych.
Warto przeczytać: Jak rozwiązać konflikty rodzinne? Mogą przynieść bolesne skutki
Konieczność dalszych badań
„Nasze odkrycia rzucają światło na to, w jaki sposób mikroplastik morski może wpływać na zdrowie mózgu. Potrzebne są jednak dalsze badania, aby dokładniej zbadać ten związek i ocenić długoterminowe konsekwencje zanieczyszczenia mikroplastikiem dla zdrowia publicznego” – stwierdził Ganatra.
Dodał również, że ilość plastiku w różnych miejscach może się znacznie różnić, ponieważ prądy oceaniczne przenoszą odpady i koncentrują je w niektórych rejonach. Wpływ na poziom mikroplastiku mają także czynniki takie jak gęstość zaludnienia, sposób zarządzania odpadami czy działalność przemysłowa. Przyczyny tego zjawiska są skomplikowane i wynikają zarówno z procesów naturalnych, jak i ludzkiej aktywności. Aby lepiej zrozumieć te zależności, konieczne są dalsze badania.
Polecamy: Jakość snu u kobiet gorsza niż u mężczyzn. Trzy ważne przyczyny
Sprawdź, czego możesz spodziewać się w trakcie spotkania z nami na żywo. Już 5 kwietnia w Bielsku-Białej kolejna edycja konferencji Holistic Talk.
Organizowane przez redakcję Holistic News wydarzenie to możliwość wysłuchania wystąpień ze sceny. Mówcami edycji 2025 roku będą m.in.: dr Monika Wasilewska (psycholog), dr Tomasz Witkowski (psycholog), Marcin Możdżonek (sportowiec i myśliwy), Jacek Piekara (pisarz) i wielu innych. Pełny program znajdziesz TUTAJ.
Zostały już ostatnie miejsca na naszą konferencję. A bilety są w wyjątkowej cenie 209 zł. Z kodem: HNHT2 czytelnicy Holistic News otrzymują dodatkowo 33% zniżki od aktualnej ceny.
Do zobaczenia w Cavatina Hall w Bielsku-Białej!
Redakcja Holistic News