Saturn ma 128 nowych księżyców. Naukowcy badają ich tajemnice

Jak odkryto nowe księżyce Saturna?

Saturn wzbogacił się o aż 128 kolejnych księżyców! Międzynarodowy zespół astronomów potwierdził to odkrycie po latach uważnych obserwacji, prowadzonych za pomocą jednego z najpotężniejszych teleskopów na Ziemi. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, która odpowiada za nazewnictwo ciał niebieskich, oficjalnie uznała to osiągnięcie. Dzięki temu nowe księżyce Saturna trafiły na listę obiektów naszego Układu Słonecznego, a sama planeta utrzymała tytuł „króla księżyców”. Obecnie Saturn ma już 274 potwierdzone satelity.

„Nie sądzę, by Jowisz kiedykolwiek go dogonił” – podsumował na łamach portalu Sky at night magazine dr Edward Ashton, główny badacz z Instytutu Astronomii i Astrofizyki w Academia Sinica na Tajwanie.

Nowe księżyce Saturna odkrył zespół astronomów z Tajwanu, Kanady, USA i Francji. Wykorzystali teleskop Canada-France-Hawaii Telescope (CFHT) do długoterminowych obserwacji planety w latach 2019-2021. W tym czasie udało im się dostrzec 64 nowe księżyce, a jeszcze więcej obiektów było wstępnie wykrytych, lecz wymagało dalszej analizy.

Wiedząc, że prawdopodobnie mogą odkryć kolejne księżyce, badacze powtórzyli obserwacje w 2023 roku. Przez trzy kolejne miesiące przyglądali się tym samym obszarom nieba. 

„Oczywiście, znaleźliśmy 128 nowych księżyców” – mówi dr Ashton. 

Odkrycie to było możliwe dzięki zastosowaniu nowoczesnych technik analizy obrazu, które pozwoliły na wykrycie nawet bardzo słabych sygnałów. Astronomowie wielokrotnie nakładali na siebie obrazy tego samego obszaru nieba, co pozwoliło im odróżnić księżyce od innych ciał niebieskich, takich jak asteroidy czy tło gwiazdowe.

Polecamy: Która godzina jest na Księżycu? Nowa strefa czasowa dla Księżyca od NASA

Kim są nowi sąsiedzi Saturna?

Nowe księżyce Saturna to tzw. nieregularne satelity, które prawdopodobnie zostały przechwycone przez grawitację tej planety miliardy lat temu. Mają od kilku do kilkunastu kilometrów średnicy i są prawdopodobnie pozostałościami po większych obiektach, które w przeszłości uległy kolizjom.

„Księżyce te mogły być fragmentami większych ciał, które rozpadły się na skutek gwałtownych zderzeń z innymi księżycami Saturna lub przelatującymi kometami” – wyjaśnia dr Brett Gladman, profesor na Wydziale Fizyki i Astronomii Uniwersytetu Kolumbii Brytyjskiej.

Obecność tak dużej liczby małych księżyców sugeruje, że w ostatnich 100 milionach lat mogło dojść do licznych kolizji. W przeciwnym razie ich liczba powinna być znacznie mniejsza. Gdyby księżyce istniały od początku powstania Układu Słonecznego, z czasem by się ze sobą zderzyły. W wyniku tych kolizji uległyby zniszczeniu. Astronomowie przypuszczają, że pierwotnie wokół Saturna mogło krążyć mniej, ale znacznie większych księżyców, które z czasem uległy rozpadowi na mniejsze fragmenty. 

Nowe księżyce Saturna: dlaczego ma ich tak wiele

To pytanie nurtuje astronomów od dawna. Saturn wyróżnia się spośród planet Układu Słonecznego nie tylko swoimi spektakularnymi pierścieniami, ale także ogromną liczbą naturalnych satelitów. Skąd się one wzięły?

Jednym z kluczowych czynników jest potężna grawitacja Saturna. Jest ona na tyle silna, że może przechwytywać przelatujące w pobliżu obiekty, takie jak asteroidy czy planetoidy. Wiele z nich, zamiast kontynuować swoją podróż przez Układ Słoneczny, zostaje uwięzionych na orbicie planety, stając się jej księżycami.

Innym ważnym mechanizmem są zderzenia. W dalekiej przeszłości Saturn mógł mieć większe księżyce. Na skutek kolizji z kometami lub innymi obiektami uległy one rozpadowi. Powstałe fragmenty przekształciły się w mniejsze księżyce. Część z nich całkowicie uległa destrukcji, ale niektóre przetrwały jako mniejsze księżyce, które dziś odkrywamy.

Co dalej z poszukiwaniem księżyców?

Czy to koniec odkryć nowych księżyców w naszym Układzie Słonecznym? Naukowcy nie są tego pewni, ale obecna technologia może stanowić barierę dla dalszych odkryć. 

„Przy obecnych możliwościach technicznych nie sądzę, abyśmy mogli zrobić coś lepszego niż to, co już zostało zrobione dla księżyców Saturna, Urana i Neptuna” – mówi dr Ashton.

Mimo to naukowcy planują dalsze obserwacje, mając nadzieję na wykrycie jeszcze mniejszych księżyców lub innych interesujących struktur wokół Saturna. W przyszłości misje kosmiczne mogą dostarczyć jeszcze bardziej szczegółowych danych o księżycach gazowych gigantów.

Polecamy: Sfera Dysona i życie w kosmosie. 7 potencjalnych miejsc

Uważasz, że poruszamy ciekawe tematy?

Sprawdź, czego możesz spodziewać się w trakcie spotkania z nami na żywo. Już 5 kwietnia w Bielsku-Białej kolejna edycja konferencji Holistic Talk.

Organizowane przez redakcję Holistic News wydarzenie to możliwość wysłuchania wystąpień ze sceny. Mówcami edycji 2025 roku będą m.in.: dr Monika Wasilewska (psycholog), dr Tomasz Witkowski (psycholog), Marcin Możdżonek (sportowiec i myśliwy), Jacek Piekara (pisarz) i wielu innych. Pełny program znajdziesz TUTAJ.

Zostały już ostatnie miejsca na naszą konferencję. A bilety są w wyjątkowej cenie 209 zł. Z kodem: HNHT2 czytelnicy Holistic News otrzymują dodatkowo 33% zniżki od aktualnej ceny.

Do zobaczenia w Cavatina Hall w Bielsku-Białej!
Redakcja Holistic News