Nauka
„Nieurodzaj stulecia” raz na dekadę? Światowe rolnictwo w kryzysie
14 września 2025
Przez lata ADHD uważano za wyłącznie medyczny problem, definiowany przez trudności z koncentracją i nadpobudliwość. Nowe badania wstrząsają tym stereotypem, sugerując, że na nasilenie objawów może mieć wpływ coś znacznie głębszego – osobowość dziecka. To przełomowe odkrycie otwiera drzwi do lepszego zrozumienia i wspierania najmłodszych w radzeniu sobie z codziennymi wyzwaniami.
ADHD to stan neurorozwojowy, który charakteryzuje się trwałymi wzorcami nieuwagi, nadpobudliwości i impulsywności. Chociaż zwykle zaczyna się w dzieciństwie, często utrzymuje się także w okresie dojrzewania i dorosłości. Choć jego dokładne przyczyny nie są w pełni poznane, wiadomo, że ogromną rolę odgrywa tutaj genetyka. Według szacunków dziedziczność ma sięgać 70–80 proc. Nieleczone może prowadzić do niepowodzeń w szkole, napiętych relacji i trudności emocjonalnych. Czy jednak na objawy ADHD u dziecka mają również wpływ inne czynniki?
Najnowsze badanie przeprowadzone w Serbii przez Tatjanę Krstić i jej zespół z udziałem dzieci w wieku od 10 do 15 lat dostarcza nowych ważnych informacji. Naukowcy postanowili ocenić, jak cechy osobowości wiążą się z nasileniem objawów ADHD u dzieci w wieku szkolnym. Szczególnie interesowało ich, czy osobowość ma związek ze specyficznymi objawami, takimi jak nieuwaga, nadpobudliwość czy impulsywność. W badaniu wzięło udział 402 rodziców, którzy oceniali swoje dzieci.
Wyniki analizy, opublikowane w Journal of Individual Differences, zaskakująco klarownie pokazały, że osobowość może być swoistym lustrem dla objawów ADHD. Dzieci z poważniejszymi symptomami ADHD wykazywały wyższe poziomy agresywności, neurotyczności i niższą samoocenę. Jednocześnie miały niższe wyniki w zakresie sumienności, ekstrawersji i otwartości. Co to tak właściwie oznacza? Neurotyczność, często kojarzona z niestabilnością emocjonalną, agresywność, a także niska samoocena to cechy, które mogą potęgować wewnętrzny chaos towarzyszący ADHD. Z kolei sumienność, czyli dążenie do bycia zorganizowanym i odpowiedzialnym, wydaje się działać jak bufor, łagodząc trudności.
Badacze jednoznacznie potwierdzają to powiązanie. W badaniu czytamy: „Nasze odkrycia potwierdziły wniosek, że cechy osobowości u dzieci są predyktorami objawów ADHD”. To zdanie, choć proste, ma ogromną wagę, ponieważ sugeruje, że wsparcie terapeutyczne nie powinno skupiać się wyłącznie na objawach, ale także na rozwijaniu pozytywnych cech osobowości.
Jak dobrze chwalić dziecko? Zajrzyj na kanał Holistic News na YouTubie.
Oczywiście otrzymane wyniki to dopiero początek. Naukowcy zaznaczają, że wszystkie dane w badaniu pochodziły od rodziców, co stwarza ryzyko błędu w ocenie. Odkrycie inspiruje do przyjęcia nowej perspektywy w identyfikowaniu i leczeniu ADHD. Zamiast rozważać je jako odizolowane zaburzenie, możemy zacząć postrzegać je jako część większej, bardziej złożonej układanki. Czy to oznacza, że musimy zmienić nasze podejście do diagnozy i terapii?
Być może kluczem do skuteczniejszego wsparcia osób z ADHD jest nie tylko nauka technik koncentracji, ale również praca nad samooceną, radzeniem sobie z emocjami i rozwijaniem sumienności. Jeśli osobowość jest tak silnie związana z objawami, czy nie powinniśmy myśleć o edukacji i terapii w sposób bardziej holistyczny, kształtując nie tylko zachowania, ale i wewnętrzną siłę charakteru?
Chcesz wiedzieć więcej o objawach ADHD? Polecamy artykuł: Objawy ADHD mogą się zmieniać z wiekiem. Emocje grają główną rolę