Na Marsie mógł padać deszcz. Nowe badanie i nowe fakty

Gdy pogoda na Marsie była łagodna i wilgotna

Mars od dawna jest domniemanym kierunkiem przyszłych wypraw załogowych. Od dawna marzymy o tym, żeby ludzka stopa stanęła na powierzchni Czerwonej Planety. Istnieją nawet śmiałe wizje założenia nań stałej bazy. Jednak Marsa to jałowa kraina z cienką atmosferą, gdzie wiatr niesie pył, a temperatury spadają do minus 100 stopni Celsjusza. Warunki, które tam panują, są dalekie od ziemskich. Tymczasem według naukowców tak nie było zawsze. Pogoda na Marsie kilka miliardów lat temu mogła przypominać ziemską. Z opadami, płynącą wodą i dynamicznym klimatem.

Zespół geologów z Uniwersytetu Kolorado przeprowadził komputerową symulację dawnych warunków na Marsie. Uczeni chcieli sprawdzić, jak mogły powstać rozgałęzione systemy dolin widoczne na zdjęciach satelitarnych planety. Ich wniosek? Ślady te wskazują na opady atmosferyczne, takie jak deszcz lub śnieg.

„Widzimy, że te doliny zaczynają się na różnych wysokościach. Trudno to wytłumaczyć samym lodem” – podkreśla Amanda Steckel, autorka badania cytowana przez portal Phys.org. 

Polecamy: Jak korzystać z internetu na Marsie?

Co sugerują doliny? Pogoda na Marsie w symulacji

Badacze przyjrzeli się dwóm możliwym scenariuszom. Pierwszy zakładał, że doliny mogły powstać wyłącznie przez topniejące czapy lodowe. Drugi uwzględniał także deszcz i śnieg. Okazało się, że tylko w drugim przypadku rozgałęzienia dolin pasowały do tych obserwowanych przez sondy kosmiczne NASA.

„Woda z tych czap lodowych zaczyna tworzyć doliny tylko wokół wąskiego pasma wzniesień. Natomiast w przypadku rozproszonych opadów, doliny mogą tworzyć się wszędzie” – tłumaczy Steckel.

Dzięki danym z misji Mars Global Surveyor i Mars Odyssey zespół mógł porównać efekty symulacji z rzeczywistym ukształtowaniem powierzchni planety. Modele z opadami były znacznie bardziej zgodne z obrazem marsjańskiego terenu. To przekonujący argument za tym, że dawna pogoda na Marsie była bardziej aktywna niż się wydawało.

Mars jako planeta z rzekami i jeziorami

Badanie dotyczyło nie tylko opadów. Wskazuje też, że starożytny Mars mógł mieć rzeki, jeziora, a nawet oceany. Na przykład krater Jezero, badany przez łazik Perseverance od 2021 roku, jest pozostałością po jednym z takich zbiorników wodnych. W przeszłości wpływała tam rzeka, która zostawiła po sobie wyraźną deltę.

„Potrzebne byłyby ogromne ilości płynącej wody, aby osadzić tego rodzaju głazy” – zaznacza Brian Hynek, współautor badania i naukowiec z Laboratorium Fizyki Atmosfery i Przestrzeni Kosmicznej w CU Boulder.

Oznacza to, że w pewnym momencie Mars był planetą dynamiczną, z cyklem hydrologicznym przypominającym ten, jaki dziś znamy z Ziemi. Opady, eśli rzeczywiście miały miejsce, mogły mieć istotne znaczenie dla kształtowania powierzchni oraz dla możliwości istnienia życia.

Zespół badawczy użył specjalistycznego oprogramowania do modelowania ewolucji krajobrazu. Narzędzie to powstało z myślą o badaniu Ziemi, a jego twórcą jest profesor Gregory Tucker z Uniwersytetu Kolorado. Teraz posłużyło do stworzenia cyfrowego modelu fragmentu Marsa – takiego, jaki mógł wyglądać miliardy lat temu. W modelach pojawiły się różne źródła wody, od topnienia lodu po regularne opady. Porównując efekty tych scenariuszy, badacze zauważyli znaczną przewagę modeli opadowych. Właśnie one tworzyły sieci dolin podobne do tych, które dziś widzimy na powierzchni planety.

Masz dość powierzchownych newsów? Otwórz kwartalnik Holistic News i poznaj tematy, które naprawdę poruszają.

Mars jako kapsuła przeszłości

Choć badacze zastrzegają, że to nie koniec debaty, ich wyniki pozwalają spojrzeć na Marsa w nowym świetle. To już nie tylko zimna, martwa planeta. To być może miejsce, które przed miliardami lat miało łagodną pogodę i obieg wody w przyrodzie.

„Mars prawie zamarzł i prawdopodobnie nadal wygląda podobnie jak Ziemia 3,5 miliarda lat temu” – podsumowuje Brian Hynek.

Pogoda na Marsie z przeszłości może więc być kluczem do zrozumienia nie tylko historii tej planety, ale i początków życia na Ziemi. A także do dalszego poszukiwania życia we wszechświecie.

Polecamy: Astronauci wracają odmienieni. Spojrzenie z orbity zmienia świadomość