Nie pieniądze, lecz samoocena. Nowe badania pokazują, kto żyje krócej

Status społeczny a zdrowie – co naprawdę odkryli naukowcy

Do badań zaproszono ponad dwa tysiące osób. Naukowcy sięgnęli po wyniki aż 25 wcześniejszych analiz dotyczących hormonu stresu i chorób serca – i połączyli je w jedną metaanalizę. Nie był to jednak przypadkowy zbiór danych. Zespół z Uniwersytetu Alabama celowo wybrał eksperymenty, w których manipulowano poczuciem statusu uczestników.

Gorszy status, silniejszy stres

Podczas testów badani dowiadywali się, że są „lepsi” lub „gorsi” od innych – tylko na podstawie ubioru, pochodzenia czy domniemanego dochodu. Kilka słów — a człowiek zachowywał się tak, jakby faktycznie spadł w hierarchii społecznej.

Ale to dopiero początek. Bo za tym krótkim eksperymentem kryje się coś znacznie poważniejszego – reakcja organizmu, która pokazuje, że poczucie własnej wartości potrafi dosłownie wpływać na serce.

Poczucie własnej wartości i stres

Wyniki są jednoznaczne: im niższe poczucie swojego statusu społecznego, tym silniej reagował układ sercowo-naczyniowy na te wieści. To bezpośrednio przekłada się na wniosek, że poczucie własnego miejsca w hierarchii społecznej bezpośrednio wpływa na organizm, zwłaszcza na aspekty związane z ryzykiem chorób. 

„Wyniki te sugerują, że psychologiczne doświadczenie niższego statusu społeczno-ekonomicznego może bezpośrednio wpływać na procesy biologiczne istotne dla ryzyka chorób sercowo-naczyniowych” – czytamy w pracy badaczy opublikowanej w czasopiśmie naukowym American Psychological Association. 

Ale naukowcy poszli krok dalej. Skoro ciało reaguje na poczucie statusu – kto odczuwa to najmocniej?
Odpowiedź zaskoczyła nawet badaczy.

Kobiety reagują silniej

Co ciekawe, to właśnie kobiety reagowały na status społeczny najintensywniej. U mężczyzn organizm pozostawał niemal obojętny. Naukowcy podkreślają jednak, że próba była zbyt mała, by mówić o twardych wnioskach.

Ale to zjawisko nie dotyczy tylko laboratoriów w USA. Podobne mechanizmy widać także bliżej – tutaj, w Polsce.

Polska: tak stres wpływa na choroby serca

Problem chorób sercowo-naczyniowych dotyczy również Polski. W naszym kraju, według raportu Ministerstwa Zdrowia z 2024 roku, najczęstszą przyczyną zgonów są właśnie schorzenia układu krążenia, które prowadzą m.in. do zawału serca. Może się do tego przyczyniać np. stres, którego Polakom nie brakuje. Dlaczego?

Bieda i zdrowie: najnowsze dane

Według raportu Poverty Watch 2024, w Polsce żyje aż 17,5 mln osób poniżej poziomu socjalnego, a prawie 2,5 mln osób w skrajnym ubóstwie. Bieda wpływa nie tylko na gorsze wyżywienie i opiekę medyczną, ale też zwiększa stres.

Oprócz tego badania społeczne wskazują, że osoby, które ukończyły studia, żyją przeciętnie o 8 lat dłużej niż rówieśnik z podstawowym wykształceniem. Właśnie dlatego potrzebne są rozwiązania systemowe, jakie?

Jak chronić zdrowie psychiczne i serce

Zdrowie psychiczne nie poprawi się od sloganów. Potrzebne są zmiany, które ludzie naprawdę odczują – stabilne dochody, praca, mieszkanie i poczucie bezpieczeństwa. Dopiero wtedy społeczne inicjatywy mają sens i przynoszą trwały efekt.

Wartość to nie stan konta

Większe wsparcie finansowe, łatwiejszy dostęp do zatrudnienia i inwestycje w edukację czy zdrowie to realna pomoc, nie teoria. Nawet proste rozwiązania, jak dopłaty do mieszkań, potrafią zmniejszyć stres i poprawić codzienne funkcjonowanie.

W Polsce nadal cenimy sukces mierzony pieniędzmi i tytułami. Tymczasem prawdziwa wartość człowieka nie wynika z konta w banku, lecz z poczucia własnej wartości – to ono decyduje, jak długo i jak dobrze żyjemy.

Szukasz więcej tego typu treści? Znajdziesz je na naszym kanale na YouTube.

Warto przeczytać: Wszyscy gonimy za statusem. Pogoń za pozycją społeczną warunkuje biologia

Black Friday & Cyber Monday

Black Friday przez cały listopad! -20% na cały koszyk z kodem: BLACK20
Do zobaczenia!
Księgarnia Holistic News