Humanizm
Polski paszport będzie trudniej uzyskać. Cudzoziemcy w Polsce są oburzeni
23 października 2025
Naukowcy z Kalifornii biją na alarm: toksyczny pył unoszący się nad jeziorem Salton Sea działa na płuca tak, jak choroba. Wystarczy kilka dni ekspozycji, by mikrobiom zaczął się zmieniać – a efekty mogą być nieodwracalne.
Salton Sea kurczy się od dekad. Odsłonięte dno staje się źródłem pyłu, który wiatr roznosi po okolicy. Mieszkańcy okolicy od dawna podejrzewali, że ma to związek z problemami oddechowymi lokalnej społeczności. Teraz badacze z UCR potwierdzili te podejrzenia. Swoje odkrycia opisali w czasopiśmie naukowym mSphere.
Badacze zebrali próbki kurzu z miejsc położonych w różnej odległości od jeziora i sprawdzili, jak zadziałają na myszy, zamknięte w specjalnych komorach ekspozycyjnych. Przed rozpoczęciem eksperymentu zwierzęta były całkowicie zdrowe. Po tygodniu sytuacja się zmieniła.
Kurz z dna Salton Sea radykalnie zmienił skład mikroorganizmów, żyjących w płucach gryzoni. Do tej pory podobny efekt obserwowano jedynie w wyniku poważnych chorób układu oddechowego, nigdy nie wywołał go czynnik środowiskowy. Według naukowców nawet po przefiltrowaniu pył z Salton Sea wpływał negatywnie na płuca zwierząt.
Salton Sea powstało przez przypadek w 1905 roku. Inżynierowie z firmy California Development Company próbowali skierować wodę z rzeki Kolorado do doliny Imperial Valley, aby nawodnić tereny rolnicze. Zbudowali jednak kanał bez odpowiednich zabezpieczeń przeciwpowodziowych.
Gdy rzeka wezbrała po wiosennych roztopach, tama przerwała i woda przez dwa lata bez przerwy wlewała się do najniższego punktu doliny. Ukształtowanie terenu temu sprzyjało, bo jest to jedno z najniżej położonych miejsc w USA (85 m poniżej poziomu morza). W wyniku tej katastrofy irygacyjnej powstało największe jezioro Kalifornii.
Od lat 20. do lat 80. XX wieku Salton Sea było popularnym miejscem turystycznego wypoczynku. Potem, na skutek odprowadzenia części wody z rzeki Kolorado na cele rolnicze oraz rosnącej temperatury i parowanie, zaczęło się kurczyć. Teraz jego dno stanowi źródło toksycznych pyłów, które zagrażają zdrowiu i życiu każdego w okolicy.
Choć sam pył był pozbawiony bakterii czy innych mikroorganizmów, jego skład chemiczny wzmacniał wzrost niektórych szkodliwych mikrobów. W próbkach najbardziej dotkniętych ekspozycją na kurz rozmnożyły się bakterie z rodzajów Pseudomonas i Staphylococcus – oba powiązane ze stanami zapalnymi układu oddechowego.
W niektórych przypadkach nawet 60 proc. komórek odpornościowych w płucach myszy wykazywało właściwości charakterystyczne dla ostrego stanu zapalnego. U zwierząt oddychających filtrowanym powietrzem poziom ten wynosił zaledwie 10-15 proc.
„Widzieliśmy tego typu zmiany mikrobiologiczne u ludzi z mukowiscydozą lub infekcjami” – mówi Emma Aronson, mikrobiolog środowiskowy z UCR. „Ale te myszy nie miały żadnych wcześniejszych schorzeń. To była czysta karta – a mimo to tak się stało”.
Co jeszcze kryje się w powietrzu? Sprawdź na kanale Holistic News na YouTube:
To właśnie ten element sprawia, że odkrycie naukowców z Kalifornii jest przełomowe. Toksyczny pył z jeziora Salton Sea potrafi wywołać w płucach takie zmiany, jakie dotąd obserwowano jedynie przy poważnych chorobach. Po raz pierwszy udowodniono, że samo środowisko – bez infekcji czy genetycznych zaburzeń – może działać jak cicha choroba płuc, niszcząc mikrobiom i odporność człowieka.
David Lo, profesor nauk biomedycznych z UCR, twierdzi, że to właśnie toksyczny pył z Salton Sea jest głównym powodem wysokiej zachorowalności na astmę w okolicy. Tymczasem jezioro wciąż wysycha i coraz więcej osadów z jego dna unosi się w powietrzu.
Zespół badawczy sprawdza teraz, czy podobne zmiany mikrobiologiczne występują u dzieci z okolicznych miasteczek. Naukowcy chcą też dowiedzieć się, jak długo utrzymują się zmiany w płucach i czy są odwracalne.
Badanie otwiera też szerszą perspektywę. Jeśli kurz może zmieniać mikroby w płucach, co z dymem, spalinami czy aerozolami z e-papierosów? Naukowcy planują sprawdzić, czy inne rodzaje ekspozycji wywołują podobne zaburzenia.
Czy sztuczna inteligencja ochroni nas przed nowotworem? Sprawdź artykuł: AI oceni ryzyko zachorowania na raka płuc
Do 31 października możesz skorzystać z darmowej dostawy paczkomatem.
Wpisz kod HNEWS0 finalizując zakupy w Księgarni Holistic News
Humanizm
23 października 2025
Prawda i Dobro
22 października 2025
Nauka
22 października 2025
Zmień tryb na ciemny