Nauka
Roboty sprzątające AI i ChatGPT. Sztuczna inteligencja na co dzień
20 listopada 2024
Japońscy naukowcy odkryli, że blokowanie produkcji komórek rozrodczych u ryb zmniejsza różnicę w długości życia między męskimi i żeńskimi osobnikami. Odpowiedź na pytanie, dlaczego kobiety żyją dłużej niż mężczyźni, może sprowadzać się do plemników i komórek jajowych, które mają kluczowe znaczenie dla reprodukcji człowieka.
Naukowcy z Japonii wykazali, że komórki jajowe i plemniki u kręgowców powodują różnice w długości życia między płciami. Ich usunięcie prowadzi do wyrównania długości życia u obu płci.
Polecamy: Naukowcy wyhodowali ludzki embrion, bez plemników i komórki jajowej
Eksperymenty przeprowadzono na małych, turkusowych rybach killifish. To gatunek słodkowodny, który osiąga dojrzałość płciową w ciągu dwóch tygodni, a jego długość życia wynosi zaledwie kilka miesięcy. Naukowcy podejrzewają, że mechanizm biologiczny, jaki zaobserwowano u tych zwierząt, może mieć podobny wpływ na różnicę w długości życia u ludzi i innych gatunków.
Proces starzenia się ryb jest podobny do tego u ludzi, więc nie sądzę, aby u ludzi te zależności były bardziej skomplikowane. Myślę, że te badania będą kamieniem milowym w zrozumieniu kontroli procesu starzenia się u ludzi
oznajmił prof. Tohru Ishitani, starszy autor badania z Uniwersytetu w Osace.
Na całym świecie kobiety żyją średnio około o 5 proc. dłużej niż mężczyźni. Do tej dysproporcji przyczynia się wiele czynników. Trzeba pamiętać, że młodzi mężczyźni częściej giną w wypadkach i w wyniku samobójstw, a kobiety często prowadzą zdrowszy tryb życia. Jednak dysproporcja ta jest widoczna również u innych gatunków. Na przykład samice małp człekokształtnych żyją dłużej niż samce.
Polecamy wideo:
W przypadku ludzi długość życia różni się znacznie w zależności od kraju. Na przykład w Wielkiej Brytanii w latach 2020-2022 wynosiła 78,6 lat dla mężczyzn i 82,6 lat dla kobiet. Tymczasem w Rosji mężczyźni umierają mniej więcej o 13 lat wcześniej niż kobiety, częściowo wynika to z większego spożycia przez nich alkoholu, palenia tytoniu oraz korzystania z innych używek.
Ishitani powiedział, że posiadanie plemników lub komórek jajowych jest jedną z najbardziej oczywistych różnic między mężczyznami a kobietami. Stąd wniosek, że sensowne było zbadanie, czy mają one wpływ na długość życia. W serii eksperymentów jego zespół wykazał, że wyeliminowanie produkcji komórek rozrodczych, które rozwijają się w plemniki lub komórki jajowe, doprowadziło do dłuższego życia osobników męskich, jednocześnie skracając je u osobników żeńskich. W efekcie różnica w długości życia między płciami znacznie się zmniejszyła.
Spodziewaliśmy się, że usunięcie komórek rozrodczych wydłuży życie u osobników męskich jak i żeńskich, ale wydłużyło to tylko życie męskich i skróciło życie żeńskich. Było to dość zaskakujące, ale zdaliśmy sobie sprawę, że odkrycie to może rzucić światło na różnice płciowe w długości życia
powiedział Ishitani.
Zmiany hormonalne u samic pobudzały wzrost kosztem utrzymania zdrowych tkanek, a obniżony estrogen zwiększał ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Samce wytwarzały więcej witaminy D w wątrobie, co potencjalnie tłumaczy lepszy u nich stan kości, mięśni i skóry.
Zespół badawczy sprawdził, czy podawanie rybom witaminy D wydłuża ich życie i odnotował wydłużenie życia o 21 proc. u samców i 7 proc. u samic. Chociaż nie zaobserwowano żadnych negatywnych skutków, Ishitani powiedział, że ważne jest, aby stosować odpowiednią dawkę witaminy D.
Przeczytaj także: Zbuntowane ciało. Od trudnej diagnozy do normalnego życia
Nie jest jasne, czy plemniki obniżają długość życia mężczyzn, ale Ishitani zaznaczył, że istnieją pewne dowody na poparcie tej tezy. Przeprowadzone w 2012 roku badanie danych dotyczących 81 koreańskich eunuchów wykazało, że żyli oni od 14 do 19 lat dłużej niż niekastrowani mężczyźni z podobnego środowiska społeczno-ekonomicznego. Dane pochodzą jednak z okresu od XVI do XIX wieku i trudno wykluczyć, że inne czynniki mogły mieć wpływ na długość ich życia.
Dr David Clancy, który bada sposoby na wydłużenie zdrowego życia na Uniwersytecie w Lancaster, powiedział, że jak wynika z badań innych zwierząt, blokowanie reprodukcji doprowadziło do zwiększenia długość życia u badanych osobników. Działo się tak zwłaszcza u samic, co sugeruje kompromis między wzrostem i reprodukcją a utrzymaniem i długością życia.
Może Cię zainteresować: Mit piękna wczoraj i dziś. Obserwacje Naomi Wolf nie tracą na aktualności
W tym przypadku usunięcie komórek prekursorowych plemników lub komórek jajowych skróciło żywotność samic, ale u samców została ona wydłużona, prawdopodobnie przez mechanizm związany ze zwiększoną aktywnością witaminy D. Najwyraźniej sygnalizacja wykonywana przez te komórki, która moduluje długość życia, różni się między płciami u tych ryb, a prawdopodobnie także u innych zwierząt
dodał uczony.