Implanty wczepione w mózg mogą leczyć uzależnienia

Obecnie naukowcy próbują wykorzystać tę metodę w walce z uzależnieniami. Jednak dla badaczy analizujących skuteczność tej terapii, inwazyjność procedury i jej koszt stanowią poważne przeszkody. Prace w tej dziedzinie ograniczają się głównie do pojedynczych zabiegów oraz badań z udziałem jednego lub kilku uczestników. To utrudnia nawet ustalenie tego, ile osób na całym świecie zostało poddanych leczeniu.

To może cię również zainteresować:

Głęboka stymulacja mózgu: nadzieja czy utopia?

Danielle Carr z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles udowadnia, że takie badania mają ograniczoną wartość w kontekście wyciągania wniosków dla szerszej populacji. Carr i inni badacze kwestionują nawet zasadność inwestowania pracy i pieniędzy w działania o tak małej skali. Podkreślają jednak, że kryzys opioidowy tylko w Stanach Zjednoczonych co roku pochłania ponad 100 tys. istnień ludzkich.

Dlatego, aby terapia mogła rozwiązać ten problem, musiałaby być wdrażana na szeroką skalę. Dla pacjentów istotna jest również kwestia kosztów procedury i związanego z nią ryzyka. Te mogą wydawać się niewielkie w porównaniu z wyniszczającymi następstwami używania opioidów. Lekarze zajmujący się głęboką stymulacją mózgu, jako metodą leczenia zaburzeń związanych z ich używaniem, wskazują na sukcesy terapeutyczne, które mają przemawiać za kontynuowaniem badań. Jednak każdy pacjent to nadal oddzielny eksperyment, co oznacza, że droga do szerokiego zastosowania takiego leczenia pozostaje jeszcze bardzo długa.

Wpływ uzależnienia na mózg jest skomplikowany i często unikalny. Dopamina, która odgrywa rolę przy uzależnieniach, wpływa na motywację, poszukiwanie nagrody i podejmowanie decyzji. U wielu osób, które nadużywają narkotyków, źródło tych zachowań znajduje się w pobliżu przedniej i dolnej części mózgu, znanej jako jądro półleżące.

„To część mózgu, gdzie myśli przechodzą w działanie i gdzie podejmowana jest decyzja o poszukiwaniu i zażywaniu narkotyków. To również miejsce, gdzie przedłużona ekspozycja na nadużywanie opioidów prowadzi do zmian w funkcjonowaniu neuronów”

– mówi neurobiolog Jasper Heinsbroek z Uniwersytetu Alabama w Birmingham.

Polecamy:

Skuteczność DBS

Jedne z najbardziej obiecujących wyników w zakresie wykorzystania DBS w leczeniu psychiki pojawiły się na początku 2023 roku. Niemieccy naukowcy wszczepili elektrody 12 osobom z opornym na leczenie zaburzeniem używania alkoholu. Początkowo implanty były aktywne tylko u połowy pacjentów. Naukowcy zaobserwowali efekt placebo: pacjenci zdawali się odczuwać poprawę niezależnie od tego, czy ich implanty zostały włączone, czy nie. Różnice między grupami pojawiły się jednak po kilku miesiącach badania. Wówczas osoby leczone zaczęły utrzymywać niższy poziom spożycia alkoholu niż grupa kontrolna.

„Grupa z aktywnymi implantami osiągała lepsze wyniki. Biorąc jednak pod uwagę niewielki rozmiar badania, trudno jest określić, o ile te wyniki były lepsze”

– mówi Patrick Bach, główny autor pracy.

Mniej inwazyjne, tańsze, bezpieczniejsze metody

Nowsze technologie, które są mniej inwazyjne, tańsze i bardziej bezpieczne, mogą otworzyć drogę do szerszego udziału w badaniach klinicznych. Casey Halpern z Uniwersytetu Pensylwania wraz z zespołem opracował implanty, które dostarczają impulsy elektryczne tylko wtedy, gdy wykryją taką potrzebę. To łagodzi możliwe skutki uboczne. Inni badacze pracują nad technikami, które mogą przynieść korzyści płynące z głębokiej stymulacji mózgu, bez konieczności stosowania fizycznych implantów. Z kolei w 2017 roku neuronaukowiec Nir Grossman z Imperial College London i jego zespół pokazali, że można do generowania pól elektrycznych wykorzystać elektrody umieszczone na powierzchni czaszki, które precyzyjnie docierają do wybranych rejonów mózgu.

Zobacz też: