Czy da się przywrócić wspomnienia? Naukowcy sprawdzili nową metodę

Jak przywrócić wspomnienia? Testy niemieckich naukowców

Odzyskanie pamięci długotrwałej zwykle staje się coraz trudniejsze z upływem czasu. Ludzie zapominają o wydarzeniu w szybszym tempie w ciągu pierwszych kilku dni lub tygodni. Następnie poziom zapominania nieco się wyrównuje.

W nowym badaniu, którego wyniki zostały opublikowane w Proceedings of the National Academy of Sciences, grupa niemieckich naukowców (Karl-Heinz Bäuml, Sarah Roswitha Meixensperger i Marilena Lucia Hirsch) starała się ustalić, czy odzyskanie pamięci długotrwałej za pomocą „podróży w czasie umysłu” może przywrócić tempo odzyskiwania i zapominania do stanu z okresu po przyswojeniu informacji. Do tego celu zrekrutowali 1216 uczestników, których podzielono na cztery grupy w ramach dwóch eksperymentów. W pierwszym ochotnicy mieli zapamiętać listę słów, a w drugim otrzymali fragment tekstu do przeczytania.

Jedna grupa w obu testach miała przypomnieć materiał bez jakiejkolwiek formy podróży w czasie umysłu – czyli bez przywrócenia kontekstu. Pozostałe trzy grupy wykorzystywały ten zabieg, by przypomnieć sobie swoje myśli i uczucia podczas przyswajania informacji. Poproszono ich członków o przypomnienie sobie otrzymanych materiałów w różnych momentach, w innych odstępach czasu. Po 4 godzinach, 24 godzinach i 7 dniach od zakodowania wspomnień. Wyniki są obiecujące.

Cofanie się w czasie i odzyskiwanie wspomnień

Badacze odkryli, że po przywróceniu kontekstu wspomnień trajektoria zapominania zmienia się i ściśle odpowiada pierwotnej krzywej utraty pamięci tuż po zakodowaniu wspomnienia. Nie nastąpiło to jednak u tych uczestników, którzy nie używali metod mentalnej podróży w czasie.

Metoda była tym bardziej skuteczna, im mniejszy był odstęp między tworzeniem wspomnień a odzyskiwaniem ich. Lepsze rezultaty odnotowano po upływie 4 lub 24 godzin niż po 7 dniach. Prawdopodobieństwo odzyskania wspomnienia poprzez przywrócenie kontekstu i proporcja odzyskanej pamięci długotrwałej zmniejszały się bowiem wraz z upływem czasu. Inaczej mówiąc, im więcej czasu upłynęło, tym trudniej było przywrócić wspomnienia.

Niemieccy naukowcy porównują ideę wskrzeszenia pamięci do mitu o Syzyfie. Toczył on swój głaz pod górę tylko po to, by ten z powrotem stoczył się w dół.

„Odwrócenie [negatywnych skutków upływu czasu dzięki mentalnemu ćwiczeniu] sprawiło, że wspomnienia przybrały podobny kształt, jaki miały we wcześniejszym punkcie w czasie, a ich zapominanie po mentalnej podróży w czasie odbywało się według takiej samej trajektorii, co zapominanie po zapisaniu wspomnienia w pamięci” – wyjaśniają autorzy badania.

Szukasz intrygujących ciekawostek naukowych? Zajrzyj na nasz kanał na YouTubie.

Codzienność to nie laboratorium

Analiza daje nadzieję, że odzyskanie pamięci długotrwałej jest możliwe. Istnieją jednak pewne różnice między tymi tworzonymi w prawdziwym życiu a wykorzystanymi do eksperymentu. Możliwe, że bardziej rozbudowane konteksty w zwykłym życiu, które towarzyszą tworzeniu wspomnień, mogą zwiększyć pozytywne efekty ćwiczenia. Potrzebne są jednak dalsze badania, by ustalić, jakie mogą być skutki stosowania metody poza laboratorium. Przyszłe analizy wskażą również, czy można odzyskać wspomnienia po dłuższym czasie.

Zobacz też: Znajome zapachy z dzieciństwa. Jak węch wpływa na nasze wspomnienia