Nauka
Serce ma swój „mózg”. Naukowcy badają jego rolę i funkcje
20 grudnia 2024
Przeszczep komórek macierzystych pozwala na wykorzystanie ich wyjątkowej zdolności do przekształcania się w specjalistyczne komórki organizmu. Naukowcom udało się, dzięki temu, przeprowadzić operację przeszczepienia tych komórek u małpy. W rezultacie u zwierzęcia znacznie poprawił się wzrok. To doświadczenie może dawać nadzieję na poprawę widzenia u osób w podeszłym wieku.
Doświadczenie, przeprowadzone przez japońskich naukowców, polegało na przeszczepieniu komórek macierzystych małpie, która miała poważne problemy ze wzrokiem. Przeszczep komórek macierzystych uszczelnił dziurę w siatkówce zwierzęcia. Wyniki eksperymentu pokazują, że u małpy poprawiła się zdolność widzenia.
Daje to nadzieję na znalezienie nowych sposobów leczenia utraty wzroku związanej z wiekiem. Z biegiem lat przezroczysty, żelopodobny płyn w oku może gęstnieć i napinać siatkówkę, co może prowadzić do powstania dziury w tkance oraz powodować niewyraźne lub niejednolite widzenie. Lekarze zazwyczaj mogą przenosić tkankę z innych części oka do otworów w siatkówce, ale w niektórych przypadkach ubytki pojawiają się ponownie.
Polecamy: Dlaczego człowiek śpi krócej od małpy?
Japońscy naukowcy ze szpitala Kobe City Eye postanowili spróbować innej metody leczenia starczych wad wzroku. Zespół pod przewodnictwem Michiko Mandai wyhodował komórki macierzyste pochodzące z ludzkiego zarodka, które następnie przekształciły się w komórki prekursorowe siatkówki.
Kolejnym krokiem było przeniesienie tych komórek do otworu o szerokości 1 milimetra w siatkówce prawego oka małpy śnieżnej. Zespół Mandai wytrenował małpę, aby ta wykonywała test wzroku, używając tylko prawego oka. Test polegał na skupianiu wzroku na jednej z setek kropek migających na ekranie.
Przed przeszczepem małpa była w stanie skupić wzrok na zaledwie 1,5 proc. kropek. Sześć miesięcy po transplantacji, w trzech testach, zwierzę skupiło wzrok na 11 do 26 proc. kropek.
„Wyniki sugerują, że przeszczep poprawił wzrok małpy, ale oczywiście zwierzę nie może dokładnie wyjaśnić, o ile jest lepszy. Należy przeprowadzić więcej badań na większej grupie zwierząt innych niż ludzie, ale jeśli zakończą się one sukcesem, podejście to prawdopodobnie zadziała u ludzi, ponieważ nasze oczy są bardzo podobne do oczu innych naczelnych” – mówi Marius Ader z Politechniki Drezdeńskiej.
Polecamy: HOLISTIC NEWS: Drugie życie. Jak się żyje po przeszczepie serce? #PoLudzku
Te niezwykłe komórki odkryli dwaj kanadyjscy naukowcy, Ernest A. McCulloch i James E. Till, w 1961 roku. Prowadzili oni badania na szpiku kostnym myszy, próbując zidentyfikować komórki krwiotwórcze. W trakcie badań odkryli to, co dzisiaj nazywamy komórkami macierzystymi.
Ludzkie komórki macierzyste odkryto w 1998 roku, kiedy zespół naukowców z Uniwersytetu Wisconsin, pod przewodnictwem Jamesa Thomsona, wyizolował embrionalne komórki macierzyste. To właśnie one budzą najwięcej kontrowersji i wywołują najwięcej dyskusji.
Największe wątpliwości dotyczą kwestii etycznych. Aby pozyskać embrionalne komórki macierzyste, trzeba zniszczyć ludzki zarodek, co budzi oczywiste kontrowersje. Wiele państw wprowadziło surowe ograniczenia dotyczące badań nad tymi komórkami. W niektórych krajach ich stosowanie w medycynie jest całkowicie zakazane. Każdy kraj ma własne regulacje prawne związane z badaniami nad zarodkami, co wpływa na rozwój tej dziedziny nauki.
Na szczęście dorosłe komórki macierzyste również występują w wielu miejscach organizmu. Można je znaleźć między innymi w szpiku kostnym, skórze, jelitach, mózgu, mięśniach czy wątrobie. Ponadto znajdują się one w krwi pępowinowej, tłuszczu, a nawet w zębach. Każdy ich typ ma inne właściwości i zastosowanie, a badania nad ich wykorzystaniem wciąż trwają.
Polecamy: Mięso hodowane w laboratoriach rozwiąże problem niedoboru żywności w Indiach?