Nauka
Roboty sprzątające AI i ChatGPT. Sztuczna inteligencja na co dzień
20 listopada 2024
Załoga misji CHAPEA (Crew Health and Performance Exploration Analog) „wróciła na Ziemię” po opuszczeniu symulowanego marsjańskiego habitatu w Johnson Space Center NASA w Houston 6 lipca 2024 roku. Eksperyment ma pomóc naukowcom, inżynierom i planistom misji lepiej zrozumieć, jak życie na innej planecie może wpłynąć na ludzkie zdrowie i wydajność.
Załogowa misja na Marsa to coś, o czym środowisko naukowe mówi od dawna. Lot na Czerwoną Planetę może trwać nawet 9 miesięcy, co już samo w sobie stanowi wyzwanie dla załogi. Przebywanie na niewielkiej powierzchni przez tak długi czas z tymi samymi osobami może rodzić problemy. Nie inaczej jest z przebywaniem na powierzchni planety. Dlatego naukowcy przeprowadzają liczne eksperymenty, które mają na celu sprawdzić reakcje ludzi na tak długą misję.
W eksperymencie brały udział cztery osoby. W czasie jego trwania wszyscy mieszkali i pracowali w odizolowanym habitacie o powierzchni 160 m2.
Gratuluję załodze misji ukończenia rocznego pobytu w środowisku symulującym Marsa. Dzięki misjom Artemis wykorzystamy to, czego nauczyliśmy się na Księżycu i wokół niego, aby wykonać kolejny gigantyczny skok: wysłać pierwszych astronautów na Marsa. Misje CHAPEA mają kluczowe znaczenie dla rozwoju wiedzy i narzędzi potrzebnych ludziom do życia i pracy na Czerwonej Planecie
– powiedział Bill Nelson, administrator NASA.
Załoga opuściła habitat i wróciła po 378-dniowej symulowanej misji na powierzchni Marsa, która rozpoczęła się 25 czerwca 2023 roku. W trakcie jej trwania załoga realizowała różnego rodzaju cele i zadania. Były to między innymi wyjścia na powierzchnię planety, ćwiczenia fizyczne i prowadzenie uprawy roślin. Załoga musiała również stawić czoła stresorom środowiskowym w swoim siedlisku, takim jak ograniczenia zasobów, izolacja i zamknięcie. Przez następne dwa tygodnie wolontariusze będą zbierać dane po zakończeniu misji, a następnie wrócą do domu.
Polecamy: Ważne odkrycie na Marsie. Łazik Perseverance odnalazł związki organiczne
Zaplanowaliśmy symulację z uwzględnieniem wielu wyzwań, z którymi załogi mogą się zmierzyć na Marsie. Członkowie misji poświęcili ponad rok swojego życia, aby osiągnąć te bezprecedensowe cele operacyjne. Nie mogę się doczekać, aby zagłębić się w zebrane przez nas dane, przygotowując się do misji Chapea
– powiedziała Grace Douglas, główny badacz Chapea.
Misje, takie jak Chapea, dostarczają danych naukowych do opracowywania rozwiązań technologicznych dla przyszłych załogowych misji na Marsa. NASA planuje dwie dodatkowe jednoroczne misje Chapea. Następna rozpocznie się w 2025 roku. Kolejne będą niemal identyczne i umożliwią naukowcom zbieranie danych od większej liczby uczestników.
NASA ma kilka innych możliwości gromadzenia badań nad odosobnieniem ludzi w trakcie misji na Czerwoną Planetę. Są to między innymi eksperymenty takie jak Human Exploration Research Analog, Antarctica. Także załogowe loty na Międzynarodową Stację Kosmiczną pomagają w realizacji kluczowych celów badawczych.
Polecamy: Jak korzystać z internetu na Marsie?
Symulowane misje Chapea są wyjątkowe, ponieważ testują wpływ przedłużonej izolacji i zamknięcia z dodatkiem realistycznych opóźnień czasowych komunikacji z Ziemią. Do 44 minut w obie strony. W czasie trwania eksperymentu jego uczestnicy musieli liczyć się z ograniczeniami zasobów dostępnych na Marsie.
Zobacz otwarcie habitatu i zakończenie symulacji: CHAPEA Mission 1 Egress Event
Pobyt ludzi na Marsie stwarza jednak o wiele więcej wyzwań niż te związane z izolacją i ograniczonymi zasobami. Jednym z podstawowych problemów jest marsjańska atmosfera. Jest ona bowiem cieńsza niż ziemska i w mniejszym stopniu ochroni ludzi przed promieniowaniem kosmicznym. Wiąże się to z podwyższonym ryzykiem zachorowań na raka inne choroby.
Innym problemem jest grawitacja. Długotrwałe przebywanie w warunkach zmniejszonego przyciągania może prowadzić do utraty masy mięśniowej i kostnej. Aby misja na Marsa się powiodła, konieczne będzie zbudowanie trwałych schronień odpornych na promieniowanie i surową marsjańską pogodę. Naukowcy z NASA planują wykorzystać do tego jaskinie, które znajdują się na Czerwonej Planecie.
Czy ludziom się uda rozwiązać te problemy? Trudno powiedzieć, ale można przypuszczać, że tak. Pytanie tylko ile czasu nam to zajmie.
Dowiedz się więcej: Wyścig na Księżyc: Ambitne plany Chin przyszłych misji załogowych