„Mogą zginąć tysiące ludzi”. Naukowcy ostrzegają przed kataklizmem

Czy Europę wkrótce nawiedzi gigantyczne trzęsienie ziemi? Naukowcy ostrzegają, że największemu tureckiemu miastu, Stambułowi, grozi jeden z najpoważniejszych kataklizmów w historii. Wszystko przez bliskość linii uskoku, która w każdej chwili może się uaktywnić.

Rosnące zagrożenie sejsmiczne

Na kontynencie europejskim wstrząsy sejsmiczne zdarzają się stosunkowo rzadko. Jednak na początku 2025 roku w rejonie greckiego archipelagu Cyklady odnotowano kilkanaście tysięcy podziemnych drgań. Eksperci uspokajają, że ich siła powinna stopniowo maleć, ale jednocześnie ostrzegają przed znacznie większym zagrożeniem. Trzęsienie ziemi w Turcji może jednak mieć niszczycielską skalę i wkrótce nawiedzić turecką metropolię — Istambuł. Miasto leży wzdłuż linii uskoku, w miejscu, gdzie według sejsmologów już dawno powinno dojść do silnych ruchów tektonicznych.

W ostatnich dniach we wschodnich rejonach Morza Śródziemnego doszło do wzmożonej aktywności sejsmicznej. Szczególnie odczuwalne były wstrząsy w pobliżu greckiej wyspy Santorini, popularnego kierunku turystycznego. Najsilniejszy z nich miał magnitudę 5,1, co na szczęście nie spowodowało większych zniszczeń.

Sejsmolodzy ostrzegają jednak, że o wiele groźniejsze wstrząsy mogą wystąpić w Istambule. Miasto leży na styku dwóch płyt tektonicznych — anatolijskiej i euroazjatyckiej. Eksperci twierdzą, że w tym regionie już dawno powinno dojść do trzęsienia ziemi o magnitudzie 7 lub wyższej, co stanowiłoby poważne zagrożenie zarówno dla mieszkańców, jak i turystów.

Polecamy: Niewidzialne konsekwencje klęsk żywiołowych

Trzęsienia ziemi w Turcji – kwestia czasu?

Dlaczego Stambuł jest szczególnie narażony? Wyjaśnia to sejsmolog Marco Bohnhof z Niemieckiego Centrum Badań Geologicznych. Według danych sejsmicznych w regionie tym trzęsienia ziemi występują regularnie co około 250 lat. Ostatnie miało miejsce w 1766 roku. Jeśli wierzyć zgromadzonym danym, kolejne powinno nastąpić już dziewięć lat temu.

„Prawdopodobieństwo wystąpienia potężnego trzęsienia ziemi w ciągu najbliższych kilku dekad wynosi aż 80 procent” – tłumaczył Bohnhof w wypowiedzi dla portalu Daily Galaxy.

Obawy niemieckiego naukowca podziela turecki sejsmolog Naci Görür. Ostrzega, że w samym Istambule zagrożonych jest ponad 100 tysięcy budynków.

„To oznacza, że zginą setki tysięcy ludzi” – mówił Görür. Według niego ani tureckie władze, ani zwykli obywatele nie zdają sobie sprawy z ogromu nadciągającej katastrofy.

Budownictwo w Stambule – tykająca bomba

W tej metropolii obowiązują przepisy budowlane mające chronić przed skutkami trzęsień ziemi w Turcji. W praktyce jednak często nie są one przestrzegane. Wiele budynków nie spełnia norm odporności na wstrząsy, a aż 1,5 miliona domów i nieruchomości komercyjnych uznaje się za zagrożone.

trzęsienie ziemi, gruzowisko
Fot. Angelo_Giordano/Pixabay

Profesor geologii Sükrü Ersoy z Uniwersytetu Technicznego Yildiz ostrzega, że Stambuł nie jest przygotowany na tak potężne trzęsienie ziemi. Nawet dobrze zaplanowana zabudowa nie wystarczy, ponieważ ogromna liczba mieszkańców miasta znacznie utrudnia ograniczenie szkód. Podobne obawy wyraża turecki minister rozwoju miast Murat Kurum, który przyznaje, że infrastruktura miasta mogłaby nie wytrzymać silnych wstrząsów.

Uskok Północnoanatolijski – cichy zabójca

Uskok Północnoanatolijski to potężne pęknięcie w skorupie ziemskiej, biegnące przez północną Turcję. Można go porównać do ogromnej rysy na powierzchni planety, wzdłuż której dwie części ziemi przesuwają się względem siebie. To właśnie te ruchy prowadzą do trzęsień ziemi, które mogą być niezwykle silne i niszczycielskie.

Uskok powstał miliony lat temu w wyniku ruchów wielkich płyt tektonicznych — euroazjatyckiej, leżącej na północy, i anatolijskiej, znajdującej się na południu. Płyta anatolijska przesuwa się na zachód, ale nie odbywa się to płynnie. Gdy skały blokują jej ruch, napięcie narasta, aż w końcu nagle się uwalnia, powodując trzęsienie ziemi.

Uskok Północnoanatolijski jest jednym z najbardziej aktywnych i niebezpiecznych na świecie. W przeszłości doprowadził do wielu katastrof. Do najtragiczniejszych należą trzęsienie ziemi w Erzincan w 1939 roku o magnitudzie 7,8, które pochłonęło ponad 30 tysięcy ofiar, oraz trzęsienie w Izmit w 1999 roku o magnitudzie 7,6, które zniszczyło duże obszary i zabiło ponad 17 tysięcy ludzi.

„To jak rozciąganie sprężyny — im dłużej pozostaje napięta, tym więcej energii się gromadzi. 30-kilometrowa szczelina pod Morzem Marmara, zaledwie 15 kilometrów od Stambułu, jest jednym z najbardziej niepokojących słabych punktów” – wyjaśnia geofizyk Dietrich Lange z Geomar Helmholtz Center for Ocean Research.

Trzęsienie ziemi w Turcji jest nieuniknione?

Obserwatorium trzęsień ziemi w Kandilli ocenia, że istnieje 60-procentowe prawdopodobieństwo wystąpienia trzęsienia ziemi o magnitudzie powyżej 7 do 2030 roku. Gdyby jednak doszło do wstrząsu o sile 8 lub 9, skutki mogłyby być katastrofalne, powodując ogromne zniszczenia i straty liczone w miliardach.

Polecamy: Zasada 37 proc. Matematyczny sposób na lepsze decyzje w życiu


Holistic Talk
Już 5 kwietnia odbędzie się Holistic Talk. Dla naszych Czytelników mamy rabat na bilety na to wydarzenie. Wystarczy, że w koszyku zakupowym dodasz promocyjny kod: HNHT2 Więcej informacji na stronie: holistictalk.pl

Opublikowano przez

Mateusz Tomanek

Autor


Krakus z urodzenia, wyboru i zamiłowania. Uprawiał dziennikarstwo radiowe, telewizyjne, by ostatecznie oddać się pisaniu dla Holistic.news. W dzień dziennikarz naukowy, w nocy zaprawiony muzyk, tekściarz i kompozytor. Jeśli nie siedzi przed komputerem, to zapewne ma koncert. W jego kręgu zainteresowań znajduje się technologia, ekologia i historia. Nie boi się podejmować nowych tematów, ponieważ uważa, że trzeba uczyć się przez całe życie.

Chcesz być na bieżąco?

Zapisz się na naszą listę mailingową. Będziemy wysyłać Ci powiadomienia o nowych treściach w naszym serwisie i podcastach.
W każdej chwili możesz zrezygnować!

Nie udało się zapisać Twojej subskrypcji. Proszę spróbuj ponownie.
Twoja subskrypcja powiodła się.