Prawda i Dobro
Powrót z emigracji. Zazdrość, niechęć i trudne początki
20 listopada 2024
Na świecie wciąż szerzy się dyskryminacja i wykluczenie – alarmują osoby zaangażowane w promowanie idei humanistycznych. Dlatego z okazji Międzynarodowego Dnia Tolerancji wezwali oni na forum ONZ do podjęcia stanowczych działań, które mają przeciwdziałać negatywnym społecznym zjawiskom. Jak przekonują, najlepszym lekarstwem na nietolerancję jest edukacja.
Międzynarodowa Unia Humanistyczna i Etyczna (ang. The International Humanist and Ethical Union, w skrócie Humanists International lub IHEU) powstała w 1952 roku. Współzałożycielem organizacji był Julian Huxley – pierwszy dyrektor generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych do Spraw Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO).
Głównym zadaniem IHEU jest promocja humanizmu, czyli opartej na racjonalizmie postawy przejawiającej się troską o szczęście, godność i rozwój każdego człowieka. Humanists International organizuje konferencje, wspiera instytucje pozarządowe promujące m.in. prawa człowieka i demokrację na całym świecie oraz wydaje coroczny raport ze swojej działalności.
Między 7 a 22 listopada tego roku na forum UNESCO (wyspecjalizowanej agendy ONZ do spraw Edukacji, Nauki i Kultury) odbyła się debata na temat działań prowadzonych przez tę organizację. Głos zabrali m.in. przedstawiciele IHEU, którzy przypomnieli, że 16 listopada 1995 r. przyjęto Deklarację Zasad Tolerancji (ang. Declaration of Principles on Tolerance). Od tamtego czasu co roku na świecie obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Tolerancji. Jednak wiele krajów, choć podpisało dokument, to nie przestrzega jego wytycznych.
„Pomimo długotrwałego charakteru tej deklaracji, wszędzie obserwujemy rozprzestrzenianie się narracji i polityki wykluczającej, często opartych na etnicznym i religijnym nacjonalizmie oraz populizmie. Stosuje się je do promowania nietolerancji i wykluczania mniejszości i grup społecznych – w tym migrantów oraz mniejszości seksualnych, rasowych i wyznaniowych”
– czytamy w oświadczeniu Humanists International.
Zdaniem przedstawicieli IHEU nietolerancyjne postawy propagują zarówno „podmioty państwowe jak i niepaństwowe”. Robią to m.in. poprzez oczernianie osób i grup, które „nie w pełni podzielają statyczne i jednorodne konceptualizacje tożsamości kulturowej i narodowej”. Prawa człowieka mające swoje źródło w „równości, godności, autonomii i różnorodności” często są zastępowane sloganami takimi jak „suwerenność narodowa” czy „tradycja”.
Humanists International krytykują fakt, że organizacje broniące praw człowieka często są pozbawiane środków finansowych i oczerniane.
„UNESCO powstało w celu wspierania równości, tolerancji, nauki i edukacji. Organizacja ma promować równość płci, prawa reprodukcyjne i wszechstronną edukację seksualną, która powinna obejmować szacunek do odrębności każdego człowieka”
– głosi stanowisko IHEU.
Polecamy:
Przedstawiciele organizacji przypominają, że „kiedy państwa sporządzały Deklarację Zasad Tolerancji, uznały edukację za najskuteczniejszy środek zapobiegania nietolerancji”. To szkoła powinna przeciwdziałać „postawom prowadzącym do strachu i wykluczenia”. Jej zadaniem jest też pomoc w „rozwijaniu zdolności do niezależnego osądu, krytycznego myślenia i etycznego rozumowania”.
„Przed Międzynarodowym Dniem Tolerancji wzywamy kraje członkowskie UNESCO do potwierdzenia swojego zaangażowania w przestrzeganie zasad zawartych w deklaracji. Zarówno poprzez aktywne wsparcie prac edukacyjnych na rzecz równości i niedyskryminacji, jak i poprzez odrzucenie narracji wykluczających, które sieją strach, podziały i nie uznają wartości takich jak godność i równość, na których zbudowane są prawa człowieka”
– apelują przedstawiciele IHEU.
Termin tolerancja wywodzi się z łaciny (łac. tolerantia – cierpliwość, wytrwałość). Oznacza zgodę na wyznawanie i głoszenie poglądów, których my sami nie uznajemy oraz na sposób życia, którego nie aprobujemy. W praktyce jest to postawa zgody na to, aby nasze otoczenie i społeczeństwo było wewnętrznie zróżnicowane.
Tolerancja to zatem poszanowanie poglądów, uczuć, upodobań i zachowania osób wokół nas. Oznacza szacunek dla wolności i wyborów innych. Może stanowić ona drogę do życia w zgodzie, bez wzajemnego obrażania się i wykluczania, konfliktów, przemocy, wojen, hejtu, etnocentryzmu czy agresywnego nacjonalizmu.
Nietolerancja i nienawiść mogą wynikać z niskiego poczucia własnej wartości i braku wiedzy. Ich powodem może być też posługiwanie się stereotypami, strach przed innością i poczucie zagrożenia.
Postawa promowanie tolerancji wydaje się szczególnie ważne dzisiaj. W zglobalizowanym świecie na każdym kroku możemy spotkać ludzi różnych ras, wyznań i kultur. Społeczeństwo przestało być homogeniczne i stało się różnorodne, co często może prowadzić do niezrozumienia i agresji. Dlatego działania podejmowane przez UNESCO oraz Humanists International wydają się jak najbardziej na czasie.
Dowiedz się więcej:
Zobacz też:
Polecamy: Małżeństwa humanistyczne rzadziej się rozwodzą? Nowy ślubny trend