Nowe sygnały z Marsa. Naukowcy nie wykluczają przełomu

Marsjańskie plamy, które mogą być śladem życia

Czy życie na Marsie naprawdę istniało? To pytanie od dawna rozpala wyobraźnię naukowców i entuzjastów kosmosu. Najnowsze odkrycie łazika Perseverance, należącego do NASA, znów podsyca te nadzieje. Naukowcy poinformowali, że w marsjańskiej skale odnaleziono tajemnicze plamy, które mogą być jednym z najsilniejszych jak dotąd śladów starożytnego życia na Czerwonej Planecie.

Plamy te, nazwane przez badaczy „plamami lamparta”, znajdują się na powierzchni skały, którą łazik badał w kraterze Jezero. Miejsce to nie jest przypadkowe. Miliony lat temu istniało tam jezioro, do którego wpadała rzeka. Obecność wody i zróżnicowane środowisko geologiczne są uznawane za sprzyjające powstaniu i przetrwaniu życia. Dlatego to właśnie tam wylądował Perseverance w 2021 roku z misją poszukiwania śladów mikroorganizmów.

Polecamy: Nadchodzi kosmiczny spektakl. Wybuch gwiazdy nowej oświetli noc

Co takiego zobaczył Perseverance?

Zespół naukowców z NASA opisał, że skały zawierają dwa rodzaje ciemnych formacji. Mniejsze, nazywane „ziarnami maku”, oraz większe – ciemne plamy z jaśniejszym środkiem, którym nadano nazwę „plamy lamparta”. To właśnie te drugie przykuły uwagę badaczy. Pod mikroskopem i w świetle analiz chemicznych wykazały one obecność żelaza, fosforu oraz siarki. To pierwiastki, które na Ziemi często pojawiają się tam, gdzie kiedyś istniało życie.

Co ważne, takie struktury bardzo przypominają biosygnatury, czyli ślady powstające w wyniku działania mikroorganizmów. Na Ziemi mikroby mogą zostawiać podobne wzory, reagując z minerałami w glebie i skałach. Ale uwaga – podobne formacje mogą powstać także bez udziału życia, na przykład wskutek procesów geologicznych lub reakcji chemicznych w obecności ciepła.

Czy życie na Marsie istniało?

Tu zaczyna się najciekawsza, ale też najbardziej ostrożna część tej historii. Naukowcy zaznaczają, że choć plamy wyglądają jak efekt działania mikroorganizmów, nie mogą jeszcze jednoznacznie stwierdzić, że życie rzeczywiście tam było.

Joel Hurowitz, geochemik z Uniwersytetu Stony Brook, tłumaczy, że reakcje między węglowymi związkami organicznymi a minerałami siarczanowymi rzeczywiście zachodzą na Ziemi dzięki mikrobom. Ale na Marsie podobne procesy mogłyby wystąpić również bez udziału życia. Musiałaby jednak zaistnieć jeden warunek. Skała musiałaby zostać silnie podgrzana. Tymczasem zespół badaczy nie widzi śladów takiego podgrzania. Skała wygląda na dobrze zachowaną, co oznacza, że nie przeszła przez procesy typowe dla działania wysokiej temperatury.

Michael Tice, geobiolog z Uniwersytetu A&M w Teksasie, potwierdził, że jeśli skała nie była podgrzewana, to bardzo prawdopodobne, że powstałe w niej wzory faktycznie wymagały jakiejś formy życia. To jednak wciąż tylko hipoteza i nie jest to jednoznaczne potwierdzenie, że życie na Marsie istniało. Potrzebne są dalsze badania, które pomogą rozstrzygnąć tę zagadkę.

“Powinniśmy przeprowadzić badania laboratoryjne, terenowe i modelowe, aby spróbować zbadać tę skałę bardziej szczegółowo. I ostatecznie przywieźć te próbki z powrotem do domu, abyśmy mogli dojść do wniosku, czy zostały one utworzone przez życie na Marsie, czy też nie” – powiedział Hurowitz cytowany przez portal Scientific American. 

Odkrycie na skali życia pozaziemskiego

NASA korzysta ze specjalnej skali, która pomaga oceniać dowody na istnienie życia poza Ziemią. Opracował ją Jim Green, były główny naukowiec agencji. Skala ma siedem poziomów – od 1, czyli wykrycia czegoś intrygującego, do 7, które oznacza potwierdzenie życia. Odkrycie „plam lamparta” znajduje się obecnie na pierwszym poziomie. To oznacza, że choć wskazują na coś ciekawego, wciąż potrzeba dodatkowych analiz. Zatem życie na Marsie nadal pozostaje tylko hipotezą.

Green uważa, że aby podwyższyć ocenę o jeden poziom wyżej, trzeba by przeprowadzić bardziej szczegółowe badania chemiczne, najlepiej na Ziemi. A do tego potrzebne jest sprowadzenie próbek skały z Marsa. Dobra wiadomość jest taka, że Perseverance już taką próbkę zebrał i przechowuje ją na pokładzie. Niestety sprowadzenie próbek na Ziemię wymaga dużych nakładów i skomplikowanej operacji. Wstępne szacunki mówią o kwocie nawet 11 miliardów dolarów. NASA pracuje obecnie nad nowym planem, który pozwoliłby zrealizować ten cel taniej.

Co dalej z badaniem śladów życia na Marsie?

Dalsze losy tej marsjańskiej historii zależą od tego, czy uda się sprowadzić próbki na Ziemię. Tylko tu naukowcy będą mogli przeprowadzić zaawansowane analizy, takie jak badania izotopowe, które pozwalają rozpoznać, czy dana struktura powstała z udziałem życia na Marsie. Na razie Perseverance dzielnie przechowuje próbki, ale ich powrót na naszą planetę może zająć jeszcze wiele lat.

Bez względu na to, jak potoczy się ta historia, jedno jest pewne. Tajemnicze plamy z krateru Jezero już zapisały się w historii badań Marsa. To jedno z najbardziej ekscytujących odkryć ostatnich lat. To także ważny sprawdzian dla naukowców – z jednej strony rozbudzający nadzieje, a z drugiej wymagający zimnej, analitycznej głowy.

Polecamy: Dlaczego ludzkość wraca na Księżyc?

Uważasz, że poruszamy ciekawe tematy?

Sprawdź, czego możesz spodziewać się w trakcie spotkania z nami na żywo. Już 5 kwietnia w Bielsku-Białej kolejna edycja konferencji Holistic Talk.

Organizowane przez redakcję Holistic News wydarzenie to możliwość wysłuchania wystąpień ze sceny. Mówcami edycji 2025 roku będą m.in.: dr Monika Wasilewska (psycholog), dr Tomasz Witkowski (psycholog), Marcin Możdżonek (sportowiec i myśliwy), Jacek Piekara (pisarz) i wielu innych. Pełny program znajdziesz TUTAJ.

Zostały już ostatnie miejsca na naszą konferencję. A bilety są w wyjątkowej cenie 209 zł. Z kodem: HNHT2 czytelnicy Holistic News otrzymują dodatkowo 33% zniżki od aktualnej ceny.

Do zobaczenia w Cavatina Hall w Bielsku-Białej!
Redakcja Holistic News