Nauka
Na tropie życia w kosmosie. Nowe odkrycie astrofizyków
02 grudnia 2024
Wiele osób po przeżyciu tragicznych wydarzeń poszukuje samodzielnie sposobów na uporanie się z traumą. Często radzi się im grę w Tetrisa, która może pomagać w zwalczaniu złych wspomnień. Skąd jednak wziął się ten pomysł i czy ta kultowa gra rzeczywiście może być pomocna w leczeniu stanów takich jak zespół stresu pourazowego?
Odpowiedź brzmi „tak”, ale z zastrzeżeniami. Efektywność tej metody zależy od wielu czynników, takich jak charakter objawów, moment wystąpienia zdarzenia oraz stosowanie innych form leczenia psychologicznego.
Zobacz też:
Tetris to prosta gra komputerowa, która zadebiutowała w 1985 roku. Dziś jest jedną z najpopularniejszych w historii, dostępną za darmo online i na licznych platformach. Jej zasady są proste i polegają na układaniu spadających klocków, w taki sposób, aby wypełniały one poziomy bez żadnych pustych przestrzeni.
Kiedy cały poziom jest wypełniony to znika, a gracz otrzymuje punkty. Klocki spadają coraz szybciej, co zwiększa poziom trudności gry. Celem jest zdobycie jak największej liczby punktów poprzez usuwanie wierszy, zanim klocki dotrą do górnej części ekranu, co kończy grę.
PTSD, czyli zespół stresu pourazowego (ang. Post-Traumatic Stress Disorder), to zaburzenie psychiczne, które może rozwinąć się po przeżyciu lub byciu świadkiem wydarzeń traumatycznych, takich jak wypadki, katastrofy naturalne, działania wojenne, przemoc fizyczna czy seksualna.
Polecamy: Polki i Polacy najbardziej straumatyzowanym narodem świata. Eksperci szukają przyczyn
Psychologiczne szkody wynikające z traumy mogą mieć długotrwałe skutki u niektórych osób. Najczęściej badanym stanem w tym kontekście jest właśnie zespół stresu pourazowego.
Ludzki mózg ma ograniczoną zdolność do przetwarzania lub przywoływania wspomnień z życia. W 2009 roku naukowcy z Uniwersytetu Oksfordzkiego doszli do wniosku, że granie w Tetrisa, gdy mózg próbuje zapamiętać obrazy wizualne, „przeciąża” jego pojemność i obwody pamięci.
Dlatego granie po traumatycznym wydarzeniu może przerwać proces przetwarzania wspomnień w mózgu. To z kolei może zmniejszyć częstotliwość powracających niechcianych wspomnień związanych z traumą. Naukowcy stwierdzili również, że ta prosta gra wideo może wspierać reaktywację wspomnień o przeżyciach historycznych podczas terapii u psychologa. Uważa się, że Tetris działa jak „poznawcza szczepionka” przeciwko natrętnym wspomnieniom wizualnym.
Badanie naukowców z Oksfordu wykazało, że u osób z PTSD, które grającą w Tetris liczba nawrotów traumatycznych wspomnień była trzykrotnie mniejsza. Chociaż wyniki tego eksperymentu były obiecujące, badanie zostało przeprowadzone w ściśle kontrolowanych warunkach, co może ograniczać jego zastosowanie w rzeczywistości.
Od 2017 roku przeprowadzono jednak kilka kolejnych badań klinicznych. Te stosunkowo niewielkie analizy wykazały, że granie w Tetris zmniejszyło liczbę ataków u kobiet doświadczających traumy porodowej, osób uczestniczących w wypadkach samochodowych, a także uchodźców i weteranów wojennych. Chociaż wyniki te są zachęcające, potrzebne są bardziej szczegółowe analizy z większymi grupami uczestników.
Każda gra skupiająca się na zadaniach wzrokowo-przestrzennych może okazać się korzystna. Niewiele jest jednak badań bezpośrednio porównujących Tetris z innymi grami. Jedno z udziałem 54 ochotników wykazało, że zarówno grupa grająca w układanie klocków, jak i grupa grająca w gry słowne zgłaszały mniej natrętnych wspomnień, niż grupa niegrająca.
Polecamy: Niezwykle skuteczny sposób na wyjście z traumy. PTSD można leczyć pisząc
Obecne dowody na skuteczność Tetrisa są ograniczone do badań, w których uczestnicy byli wspierani przez profesjonalistów. Dowody te wskazują, że gra przez około 20 minut w kilka godzin po doświadczeniu traumatycznego wydarzenia może pomóc w zmniejszeniu późniejszych, przykrych i powracających wspomnień. Ponadto granie w momencie przypominania sobie traumatycznego doświadczenia może również zmniejszyć natręctwa i niepokój.
Musimy pamiętać, że Tetris nie jest panaceum na traumę. Traumatyczne wspomnienia nie są całkowicie usuwane przez grę, a PTSD obejmuje kilka objawów, które nie ulegną poprawie dzięki grze. Jeśli ktoś doświadcza objawów PTSD, to z pewnością potrzebuje profesjonalnej pomocy.
To może cię również zainteresować:
Polecamy: Feminizm czy feminizmy? O różnych obliczach ruchu emancypacyjnego [wideo]