Badacze przeanalizowali codzienne nawyki zwykłych ludzi. Co przynosi nam szczęście?

Co przynosi szczęście?

Naukowcy zadali sobie fundamentalne pytanie: dlaczego niektórzy ludzie są szczęśliwsi od innych i co przynosi szczęście? Na dobrostan psychiczny mogą wpływać różne czynniki, od biologicznych po społeczne. Naukowcy skupili się na tym, jak jednostki angażują się w codzienne czynności. Postawili hipotezę, że szczęście może być powiązane z tym, w jaki sposób ludzie podchodzą do codzienności. Zarówno do jej przyjemnych jak i nieprzyjemnych aspektów.

Z jednej strony mamy podejście harmonijne, które odnosi się do zrównoważonego i elastycznego zaangażowania w działania. Z drugiej, obsesja to bardziej sztywne i niekontrolowane dążenie do zaangażowania się w daną aktywność. Często jest to związane z presją lub poczuciem własnej wartości.

Samoregulacja opisuje sposób, w jaki jednostki motywują się do wykonywania zadań, zwłaszcza tych mniej przyjemnych. Może ona być autonomiczna, kiedy osobisty wybór napędza działania. Może też być kontrolowana, gdy pojawiają się zewnętrzne naciski.

„Od dawna wiemy, że harmonia w działaniu zapewnia pewien poziom dobrostanu psychicznego. Nie wiedzieliśmy jednak, czy najszczęśliwszymi ludźmi są ci, którzy angażują się w zrównoważone działania” – powiedział autor badania Robert J. Vallerand, profesor na Uniwersytecie w Quebec.

Polecamy: Czy twoja praca ma sens? To mit, że jesteś taki zajęty

Pięć badań nad szczęściem

Na przestrzeni lat naukowcy przeprowadzili pięć badań, które miały dać odpowiedź na pytanie co przynosi szczęście. W eksperymentach wykorzystano ankiety i dzienniki, aby ocenić poziom pasji, samoregulacji, emocji i ogólnego samopoczucia uczestników. W pierwszym badaniu naukowcy starali się ocenić, czy osoby o wysokim poziomie dobrostanu psychicznego doświadczają pasji do większej liczby kluczowych czynności życiowych niż osoby o niższym poziomie szczęścia.

Próba obejmowała 409 młodych dorosłych, którzy wypełnili ankietę oceniającą ich pasję do czterech głównych aktywności życiowych: edukacji, hobby, związków i przyjaźni. Dobrostan psychiczny mierzono za pomocą trzech skal: dobrobytu, satysfakcji i sensu życia.

Wyniki wykazały, że osoby o najwyższym poziomie dobrostanu psychicznego (25%) posiadały pasję do wszystkich czterech aktywności życiowych. Ponadto ujawniały znacznie wyższy poziom harmonijnej pasji w porównaniu z osobami o niższym dobrostanie. Co ciekawe, nie było znaczących różnic w obsesyjnej pasji między obiema grupami. Sugeruje to, że najszczęśliwsi ludzie to ci, którzy z pasją angażują się w wiele obszarów życia, jednak robią to w spokojny i zrównoważony sposób.

Czy szczęście wynika tylko z pasji?

W drugim badaniu naukowcy analizowali, w jaki sposób najszczęśliwsi ludzie regulują swoją motywację do mniej przyjemnych czynności. Próba obejmowała 516 młodych dorosłych, ponownie rekrutowanych z Amazon Mechanical Turk. Uczestnicy wypełnili te same oceny pasji do czterech aktywności życiowych, co w badaniu 1. Dodatkowo naukowcy zmierzyli poziom ich samoregulacji w zakresie prac domowych i obowiązków. Chcieli dowiedzieć się, czy te osoby pasjonują się wszystkimi zadaniami, czy selektywnie dostosowują swoją pasję do przyjemnych czynności.

Wyniki pokazały, że najszczęśliwsi ludzie, podobnie jak w badaniu 1, pasjonowali się czterema przyjemnymi czynnościami. Nie angażowali się jednak tak chętnie w prace domowe i obowiązki. Zamiast tego podchodzili do tych zadań z wyższym poziomem autonomicznej regulacji. Oznacza to, że wykonywali te zadania z poczucia osobistej odpowiedzialności.

Jak samoregulacja wpływa na nasze emocje?

W trzecim badaniu naukowcy chcieli dowiedzieć się, jaki wpływ na emocje i samopoczucie mają hobby oraz samoregulacja. Uczestnicy mieli wykonać zadania takie jak układanie puzzli, czytanie dowcipów, wysyłanie e-maili do znajomych i sprzątanie. Przed i po tych czynnościach informowali naukowców o swoich emocjach i ogólnym stanie psychicznym.

Wyniki wskazały, że harmonijna pasja do przyjemnych zadań prowadziła do pozytywnych emocji, które były powiązane z wyższym dobrostanem psychicznym. Z kolei obsesyjna pasja była związana zarówno z pozytywnymi, jak i negatywnymi emocjami, lecz jej ogólny wpływ na dobrostan był mniej korzystny.

Polecamy: HOLISTIC TALK: Poczucie własnej wartości. Jak odnaleźć siebie? (Krzysztof Zaniewski)

Osobowość a podejście do zadań

W czwartym badaniu naukowcy starali się zrozumieć, jak cechy osobowości wpływają na sposób angażowania się zarówno w przyjemne, jak i nieprzyjemne czynności. Uczestnicy wypełniali ankiety oceniające, czy podchodzą do działań z poczuciem autonomii lub pod wpływem kontroli zewnętrznej. Badacze zmierzyli również ich emocje i dobrostan psychiczny.

Wyniki pokazały, że osoby z niezależnym podejściem częściej wykazywały harmonijną pasję zarówno w przyjemnych czynnościach, jak i w obowiązkach domowych. Harmonijna pasja pozytywnie wpływała na emocje i dobre samopoczucie. Natomiast obsesyjna miała słabszy, a czasami negatywny wpływ.

Długoterminowe efekty pasji i samoregulacji

Ostatnie badanie, Badanie 5, bazowało na wynikach Badania 4. Uczestniczyło w nim 255 młodych dorosłych, którzy wypełnili podstawowe oceny swoich pasji do czynności życiowych oraz samoregulacji w zakresie obowiązków domowych. Przez kolejnych siedem dni badani prowadzili codzienne dzienniki, raportując swoje zaangażowanie w te działania, emocje i samopoczucie. Sześć miesięcy później zostali ponownie przebadani, aby ocenić zmiany w ogólnym dobrostanie psychicznym.

Do jakich wniosków doszli naukowcy? Otóż spokojne i harmonijne przyjmowanie swojego codziennego życia może dać wyższy poziom szczęścia niż aktywne poszukiwanie doznań. Co więcej, te codzienne doświadczenia przewidywały długotrwałe zmiany w dobrostanie psychicznym, co oznacza, że pozytywne emocje mogą przyczyniać się do trwałego poczucia szczęścia.

Polecamy: „Piękno oczyszcza umysł”. Najprostsza droga do szczęścia